یک تحقیق جدید نشان میدهد که نشانههای پیری سیستم ایمنی سالها قبل از آنکه روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید (RA)) شکل بگیرد، بروز میکنند.
به گزارش تکناک، روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بهاشتباه به بافتهای سالم مفصل حمله میکند و موجب التهاب لایه پوشاننده مفصل و تورم مزمن و دردناک میشود.
مطالعهای به سرپرستی پژوهشگران دانشگاه بیرمنگام انگلستان نشان داد که سیستم ایمنی افراد در معرض خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی، پیش از تشخیص قطعی بیماری، نشانههای پیری زودرس را بروز میدهد.
دکتر نیهاریکا دوگال، پژوهشگر اصلی این تحقیق گفت: پژوهشگران میگویند پیری سیستم ایمنی فقط نتیجه روماتیسم مفصلی نیست، بلکه ممکن است خودش باعث شروع بیماری شود. افرادی که تازه درگیر این بیماری میشوند، حتی قبل از تشخیص رسمی، نشانههایی از پیر شدن زودهنگام سیستم ایمنی نشان میدهند.

فهرست مطالب
بررسی بیماران در مراحل مختلف
برای رسیدن به این نتایج، پژوهشگران ۲۲۴ نفر را در گروههای مختلف بررسی کردند:
- ۶۹ فرد سالم
- ۳۲ فرد با درد مفصلی (Arthralgia) بدون تشخیص روماتیسم مفصلی
- ۴۴ نفر با التهاب مفصل
- ۲۳ نفر با شروع تازه روماتیسم مفصلی (کمتر از سه ماه از بروز علائم)
- ۵۶ نفر با روماتیسم مفصلی تثبیتشده (بیش از ۳ ماه از بروز علائم)
پژوهشگران با بررسی نمونههای خون، ۸ شاخص مربوط به سلولهای ایمنی را در یک نمره کلی به نام IMM-AGE ترکیب کردند. آنها همچنین فعالیت ژنهای ایمنی و مواد التهابی مثل IL-6، TNFα، IL-17 و CRP را بررسی کردند. برخی بیماران تا دو سال تحت نظر بودند تا مشخص شود چه کسانی به روماتیسم مفصلی مبتلا میشوند.
نشانههای زودهنگام در مراحل پیش از بیماری
افرادی که دچار درد مفصلی یا التهاب مفصل بودند، از همان ابتدا کاهش سلولهای T نابالغ و عملکرد ضعیفتر تیموس را از خود نشان دادند. این تغییر معمولاً در افراد مسن دیده میشود. با پیشرفت بیماری، نشانههای واضحتری از پیری سیستم ایمنی ظاهر شد.
در مراحل اولیه یا تثبیتشده روماتیسم مفصلی، تعداد سلولهای التهابی Th17، سلولهای T پیرشده و سلولهای تنظیمی T بیشتر بود. احتمالاً افزایش سلولهای تنظیمی T برای کنترل واکنشهای خودایمنی بدن اتفاق افتاده است.
تعداد سلولهای ایمنی جوان و تازهکار (B نابالغ) کاهش یافته و به جای آن، سلولهای ایمنی پیر و فرسوده (B مرتبط با سن) افزایش پیدا کردند. جالب اینجاست که این پیری زودرس سیستم ایمنی، حتی در افرادی که هنوز به بیماری روماتیسم مفصلی مبتلا نشده بودند اما نشانههای خطر (آنتیبادی ضد CCP) را در خون خود داشتند، دیده شد.

پیامدهای درمانی و امیدهای تازه
این نتایج نشان میدهند که میتوان در افراد در معرض خطر، با مداخلات زودهنگام و درمانهایی که روند پیری ایمنی را کند میکنند (مانند تقویت اتوفاژی، فرآیند پاکسازی سلولهای آسیبدیده)، جلوی پیشرفت بیماری را گرفت.
محدودیتهای پژوهش
- طراحی این مطالعه بیشتر بهصورت مقطعی بود و فقط تعداد کمی از شرکتکنندگان در طولانیمدت پیگیری شدند
- در برخی گروهها، تعداد افراد شرکتکننده کم بود و حجم نمونه محدود بود
- پژوهشگران فقط تعداد و نوع سلولهای ایمنی را بررسی کردند و عملکرد واقعی آنها را مستقیماً آزمایش نکردند
با وجود این محدودیتها، نتایج نشان میدهند که بررسی نشانههای پیری سیستم ایمنی و نمره IMM-AGE میتواند به شناسایی زودهنگام روماتیسم مفصلی کمک کند. اگر در مرحله درد مفصلی (Arthralgia) مداخله انجام شود، ممکن است بتوان از پیشرفت کامل بیماری جلوگیری کرد.