بر اساس تحقیقات جدید، بازنشستگی لزوماً باعث بهبود سلامت روان همه افراد نمی‌شود و عواملی مانند درآمد، جنسیت، وضعیت تأهل و نوع شغل بر کیفیت زندگی روانی پس از بازنشستگی تأثیر مستقیمی دارند.
به گزارش تکناک، بازنشستگی برای بسیاری از افراد، نماد پایان کار تمام‌وقت و آغاز دورانی آرام‌تر با فرصت‌هایی برای سفر، سرگرمی‌های تازه و وقت‌گذرانی با خانواده است. اما این پژوهش تازه دانشگاه ادینبرو در اسکاتلند این باور را به چالش می‌کشد.
فهرست مطالب
جزئیات پژوهش
این مطالعه شامل ۱,۵۳۸ فرد بازنشسته بود. داده‌های سلامت روان، درآمد، فشار شغلی، جنسیت، وضعیت تأهل، سن بازنشستگی و میزان تحصیلات این افراد بررسی شد.
برای سنجش سلامت روان، از پرسشنامه‌ای پنج‌سؤالی (MHI-5) استفاده شد که میزان اضطراب، افسردگی و احساس رضایت فرد را بررسی می‌کند. همچنین شرکت‌کنندگان بر اساس میزان درآمد ماهانه خود به سه گروه مختلف تقسیم شدند:
- کم (کمتر از ۱۵۰۰ یورو)
- متوسط (۱۵۰۱ تا ۳۰۰۰ یورو)
- بالا (بیش از ۳۰۰۰ یورو)
تأثیر درآمد بر سلامت روان پس از بازنشستگی
نتایج نشان داد که بازنشستگی در همه گروه‌ها با بهبود سلامت روان همراه بود، اما این بهبود در هر گروه شکل متفاوتی داشت:
- افراد کم‌درآمد: در ابتدا وضعیت روانی آنها بهتر شد، اما بعد از حدود ۲.۵ سال دوباره افت کرد.
- افراد با درآمد متوسط: قبل از بازنشستگی بهبود چشمگیری در سلامت روان داشتند و این روند پس از آن با سرعت کمتر ادامه پیدا کرد.
- افراد پردرآمد: سلامت روان آنها قبل و بعد از بازنشستگی تقریباً ثابت بود، اما در همان سال بازنشستگی یک جهش مثبت دیده شد.
نقش نوع شغل، جنسیت و تأهل
- مشاغل فیزیکی و سخت قبل از بازنشستگی اثر منفی بر سلامت روان گروه با درآمد متوسط داشتند.
- در گروه کم‌درآمد، زنان و افراد مجرد، سلامت روان ضعیف‌تری تجربه کردند.
- در افراد پردرآمد، اگر بازنشستگی با تأخیر انجام شود، بهبود سلامت روان کندتر اتفاق می‌افتد یا حتی ممکن است وضعیت روانی آنها بدتر شود.
محدودیت‌ها و نکات قابل توجه
این مطالعه یک سری محدودیت‌ها داشت، به عنوان مثال:
- تعداد افراد گروه پردرآمد کم بود.
- اکثر گروه کم‌درآمد زن بودند، که ممکن است نتایج را تحت تأثیر قرار دهد.
- مطالعه نتوانست تمایز بین بازنشستگی داوطلبانه و اجباری را بررسی کند.
- داده‌ها بر اساس سیستم بازنشستگی هلند به‌دست آمده‌اند و ممکن است به سایر کشورها تعمیم‌پذیر نباشند.
پیامدهای اجتماعی سلامت روان پس از بازنشستگی
پژوهشگران می‌گویند که بازنشستگی معمولاً باعث بهبود سلامت روان می‌شود، اما همه افراد به یک اندازه از این مزایا بهره‌مند نمی‌شوند. برای اینکه افراد آسیب‌پذیر هم بتوانند از فواید بازنشستگی استفاده کنند، باید سیاست‌ها و برنامه‌های حمایتی با توجه به تفاوت‌های درآمد، جنسیت و نوع شغل طراحی شوند.
