تحقیقات جدید نشان میدهد که میکروپلاستیکها ممکن است باعث انسدادهای خطرناکی در جریان خون مغز شوند.
به گزارش تکناک، امروزه میکروپلاستیکها که ذرات ریز پلاستیکی هستند و از زبالههای پلاستیکی به وجود میآیند، به بخشهای مختلف زندگی ما نفوذ کردهاند. این ذرات کوچک به راحتی وارد غذا و حتی بدن ما میشوند و حالا محققان در پی کشف خطرات احتمالی آنها هستند.
این مطالعه که توسط تیمی از دانشمندان چینی در پکن انجام شده، برای اولین بار حرکت میکروپلاستیکها در رگهای مغز موشها را در زمان واقعی ردیابی کرده است. برای این کار، از تکنیکهای تصویربرداری پیشرفته لیزری استفاده شد و نتایج نشان داد که میکروپلاستیکها باعث گیر کردن سلولهای ایمنی در رگهای مغز موشها میشوند.
در مقالهای که محققان منتشر کردهاند آمده است: «دادههای ما نشان میدهند که میکروپلاستیکها عملکرد بافت مغز را به طور غیرمستقیم مختل میکنند، که از طریق نفوذ مستقیم به بافت نیست، بلکه از طریق انسداد سلولی و اختلال در جریان خون است.»
این یافتهها میتواند به ما در درک بهتر اثرات سمی میکروپلاستیکها بر بدن و به ویژه مغز کمک کند. محققان در این مطالعه شباهتهایی بین انسدادهای ناشی از میکروپلاستیکها و لختههای خون پیدا کردند.
همچنین متوجه شدند موشهایی که در خون آنها میکروپلاستیک وجود داشت، نسبت به موشهای تحت کنترل (برای مقایسه با موشهای مورد آزمایش) در آزمایشهای مختلفی از جمله حافظه، حرکت و هماهنگی، عملکرد ضعیفتری داشتند، که میتواند به مشکلات مغزی اشاره داشته باشد.
فهرست مطالب
میکروپلاستیکها و تأثیرات بالقوه بر سلامت مغز
میکروپلاستیکها به ذرات پلاستیکی با قطر کمتر از ۵ میلیمتر گفته میشود. هرچند ذرات کوچکتر پلاستیکها احتمال کمتری برای ایجاد انسداد در رگها دارند، اما باز هم قادر هستند مشکلاتی جدی در سیستم گردش خون ایجاد کنند.
بر اساس این تحقیق، انسدادهای ناشی از میکروپلاستیکها پس از یک ماه از بین میروند و بسیاری از رفتارهای مغزی موشها به حالت طبیعی باز میگردد.
با وجود این، محققان بر این نکته تأکید کردهاند که ممکن است ارتباطی میان این انسدادها و مشکلات عصبی مانند: افسردگی، اضطراب و حتی بیماریهای قلبی-عروقی وجود داشته باشد.
پژوهشگران در این باره نوشتهاند: «یافتهها نشان میدهند که میکروپلاستیکها باعث بروز اختلالات متعددی در رفتارهای عصبی موشها میشوند، که مشابه وضعیتهای افسردگی هستند و به دلیل اختلال در جریان خون مغز به وجود میآیند.»
آیا این خطر برای انسانها هم وجود دارد؟
اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا این فرایندها در مغز انسانها هم رخ میدهد یا خیر، اما شباهتهای بیولوژیکی موشها به انسانها این نگرانی را جدیتر میکند. البته که تفاوتهایی در سیستم ایمنی و اندازه رگهای خونی بین انسانها و موشها وجود دارد، اما تحقیقات نشان میدهند که باید این موضوع را بیشتر مورد بررسی قرار داد.
محققان پیشنهاد کردهاند که برای مطالعه این پدیده باید از حیوانهای بزرگتر مانند میمونها استفاده کرد، که سیستم گردش خون آنها شباهت بیشتری به انسان دارد. همچنین تحقیقات بیشتری برای درک اثرات بلندمدت میکروپلاستیکها بر مشکلات عصبی، افسردگی و سلامت قلبی-عروقی ضروری است.
این تحقیق در مجله Science Advances منتشر شده است و بر لزوم تحقیقات بیشتر در این زمینه تأکید دارد.