مایکروسافت با OS/2 برای Mach 20 یکی از شکست‌های بزرگ تاریخ را رقم زد؛ سیستم‌عاملی که حتی کاربران حرفه‌ای هم حاضر نشدند از آن استفاده کنند.
به گزارش تکناک بخش سیستم‌عامل، در دورانی که مایکروسافت با فروش ده‌ها میلیون نسخه از محصولاتش، حتی کنسول‌های نه‌چندان محبوب ایکس‌باکس، به امپراتوری تریلیون‌دلاری تبدیل شده است، تصور شکست تجاری مطلق برای این شرکت دشوار است. بااین‌حال، تاریخچه این غول فناوری داستانی شگفت‌انگیز از محصولی فراموش‌شده را در خود جای داده است: سیستم‌عامل OS/2 برای Mach 20 که با فروش فقط ۱۱ نسخه و بازگردانده‌شدن ۸ نسخه از آن، به نمادی از شکست تمام‌عیار تبدیل شد.
این داستان به اواسط دهه ۱۹۸۰ و قبل از معرفی سیستم‌عامل ویندوز ۱.۰ بازمی‌گردد؛ دورانی که کامپیوترهای شخصی درحال فراگیر‌شدن بودند؛ اما هنوز جایگاه امروزی خود را نداشتند. در آن زمان، مایکروسافت با همکاری IBM روی سیستم‌عامل OS/2 به‌عنوان جایگزینی برای DOS و ویندوز کار می‌کرد. هرچند OS/2 هرگز نتوانست به محبوبیت ویندوز دست یابد، در میان کاربران حرفه‌ای طرف‌داران خود را داشت.
در اواخر دهه ۱۹۸۰، فناوری کامپیوتر با سرعتی سرسام‌آور درحال پیشرفت بود. پردازنده‌ها در مدت چند سال از مدل‌های ابتدایی ۸ بیتی به پردازنده‌های قدرتمند ۳۲ بیتی تبدیل شدند. این پیشرفت سریع کامپیوترهای شخصی را پس‌از مدت کوتاهی قدیمی و شرکت‌ها را با مشکل هزینه‌های سنگین برای خرید دستگاه‌های جدید مواجه می‌کرد.
راه‌حل این مشکل «کارت‌های توربو» (Turbo Cards) بود؛ کارت‌های توسعه‌ای که با نصب روی مادربورد، قدرت پردازشی کامپیوترهای قدیمی را افزایش چشمگیری می‌دادند. مایکروسافت نیز با محصولاتی مانند Mach 10 و سپس Mach 20 وارد این بازار شد. کارت Mach 20 برد توسعه‌ای بود که یک پردازنده سریع‌تر ۸۰۲۸۶ را به کامپیوترهای قدیمی اضافه و حتی قابلیت ارتقای حافظه را نیز فراهم می‌کرد.
با اینکه کارت Mach 20 خود محصولی بسیار محبوب نبود، مایکروسافت تصمیمی عجیب گرفت: انتشار نسخه‌ای ویژه از سیستم‌عامل OS/2 که منحصراً برای اجرا روی همین کارت سخت‌افزاری طراحی شده بود. این محصول، OS/2 برای Mach 20، ترکیبی از سیستم‌عاملی نه‌چندان محبوب برای قطعه سخت‌افزاری کم‌فروش بود؛ ترکیبی که از همان ابتدا محکوم به شکست به نظر می‌رسید.
آمار دقیق فروش این محصول در هاله‌ای از ابهام قرار دارد؛ اما روایتی که ریموند چن، توسعه‌دهنده باسابقه مایکروسافت، نقل کرده، به افسانه در دنیای فناوری تبدیل شده است. به گفته او، یکی از همکارانش که مسئول پشتیبانی این محصول بود، فاش کرد که درمجموع، ۱۱ نسخه از OS/2 برای Mach 20 فروخته و ۸ نسخه از آنها بازگردانده شد. این یعنی تنها سه مشتری این محصول را نگه داشتند و مسئول پشتیبانی شخصاً با دو نفر از آنها صحبت کرده بود.
تامزهاردور می‌نویسد که این آمار فاجعه‌بار خنده‌دار، اما درک‌کردنی است. این محصول نیازمند سخت‌افزاری خاص و نامتعارف بود و سیستم‌عامل OS/2 نیز خارج از حلقه کاربران حرفه‌ای شناخته‌شده نبود. به احتمال زیاد، اکثر خریدارانی که آن را پس دادند، بدون اطلاع دقیق از ماهیت محصول آن را تهیه کرده بودند.
در نهایت، داستان OS/2 برای Mach 20 به‌عنوان یادآوری تاریخی باقی مانده است که حتی بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری جهان نیز می‌توانند در مسیر خود با شکست‌های مطلق روبه‌رو شوند؛ شکستی که با تنها ۳ فروش خالص، احتمالاً برای همیشه رکورددار باقی خواهد ماند.
