چالش جدی پیش روی کاربران اینترنت استارلینک در ایران

با گسترش پوشش جهانی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک، استفاده غیرقانونی از این فناوری در ایران به موضوعی حاشیه ساز تبدیل شده است.

به گزارش تکناک، شرکت اسپیس‌ایکس، مالک استارلینک، در ماه‌های اخیر خدمات خود را به بسیاری از نقاط جهان، از جمله خاورمیانه، گسترش داده است. اما در ایران، به‌دلیل عدم پذیرش قوانین داخلی توسط این شرکت و فراهم‌بودن امکان دسترسی بدون نیاز به زیرساخت‌های بومی، نگرانی‌های جدی به وجود آمده است.

دسترسی به استارلینک از طریق ترمینال‌های مخصوص و بدون وابستگی به شبکه‌های مخابراتی داخل کشور ممکن می‌شود. این ویژگی، تهدیدهای امنیتی قابل توجهی برای حاکمیت دیجیتال ایران ایجاد کرده است.

به همین دلیل، مجلس شورای اسلامی در قالب طرحی با عنوان «تشدید مجازات جاسوسان و همکاری‌کنندگان با رژیم صهیونیستی و کشورهای متخاصم»، استفاده، خرید، فروش یا واردات تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای فاقد مجوز نظیر استارلینک را جرم‌انگاری کرده است.

جرم انگاری استفاده کنندگان از اینترنت استارلینک

بر اساس این مصوبه، استفاده یا نگهداری از تجهیزات استارلینک مشمول حبس تعزیری درجه ۶ خواهد بود. همچنین واردات، تولید یا توزیع بیش از ۱۰ عدد از این تجهیزات به قصد مقابله با نظام، می‌تواند منجر به حبس تعزیری درجه ۴ شود. این قانون، علاوه بر کاربران، واردکنندگان و فروشندگان این تجهیزات را نیز هدف قرار داده است.

در همین حال، نهادهای مسئول در حال بررسی راهکارهای فنی و امنیتی برای مقابله با استفاده از استارلینک در کشور هستند. از جمله این اقدامات می‌توان به ایجاد اختلال در باندهای فرکانسی مورد استفاده استارلینک (Ku و Ka)، شناسایی و ردیابی ترمینال‌های فعال از طریق ابزارهای نظارتی، کنترل مرزها برای جلوگیری از ورود تجهیزات، و توسعه نرم‌افزارهای شناسایی و مسدودسازی اشاره کرد.

اقدامات مقابله ای برای اختلال در خدمات استارلینک

برخی منابع نیز از طراحی سیستم‌های «رله مقابله‌ای» خبر داده‌اند که می‌توانند با ارسال سیگنال‌های مختل‌کننده یا ایجاد میدان‌های اختلالی، ارتباط با ماهواره‌ها را محدود کنند. با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که اجرای چنین پروژه‌هایی در مقیاس وسیع، نیازمند منابع مالی کلان، فناوری‌های پیشرفته و تخصص بالا در حوزه جنگ الکترونیک است.

از سوی دیگر، چون استارلینک از زیرساخت‌های داخلی عبور نمی‌کند، فیلتر کردن آن مانند اینترنت زمینی ممکن نیست. به همین دلیل، تنها راه مقابله مؤثر، اقدامات فنی یا برخورد مستقیم با کاربران و تجهیزات است.

در سطح بین‌المللی، کشورهایی مانند چین و روسیه نیز تلاش کرده‌اند دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای را محدود کنند. چین با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته اختلال و نظارت، موفق به کنترل نسبی شده و روسیه نیز طرح‌هایی برای مقابله با ارتباطات رمزنگاری‌شده در دست اجرا دارد. اما تجربه نشان داده است که تاکنون هیچ کشوری نتوانسته به‌طور کامل این فناوری را متوقف کند.

در نهایت، استارلینک به‌عنوان یک فناوری نوین و بدون مرز، حکمرانی دیجیتال کشورها را به چالش کشیده است. در ایران، مقابله با آن مستلزم رویکردی چندلایه شامل قانون‌گذاری، فناوری، کنترل میدانی و آموزش است. با توجه به پیچیدگی فنی این فناوری، جلوگیری کامل از آن نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های امنیتی و سایبری است.منبع:سیتنا