محققان دانشگاه مرداک در استرالیا، موفق به ساخت پلاستیک زیستی جدیدی با استفاده از میکروب‌ها شدهاند که کاملاً تجزیه‌پذیر است و اثری از خود در طبیعت باقی نمی‌گذارد.
به گزارش تکناک، برخلاف پلاستیک‌های عادی که به ذرات خطرناک میکروپلاستیک تبدیل می‌شوند و آب، غذا و هوا را آلوده می‌کنند، این پلاستیک‌های جدید به گونه‌ای طراحی شدهاند که کاملاً بی‌ضرر برای طبیعت باشند.
پروفسور دانیل مورفی، سرپرست این پروژه گفت: «ما به دنبال تولید پلاستیک‌هایی هستیم که تجزیه‌پذیر و از نظر زیست‌محیطی بی‌خطر باشند. در غیر این صورت، انباشت پلاستیک در خشکی و اقیانوس‌ها ادامه خواهد یافت و این موضوعی است که ما قطعاً نمی‌خواهیم به نسل‌های آینده منتقل شود.»
فهرست مطالب
راهکاری پاک برای بسته‌بندی مواد غذایی
پلاستیک‌های یک‌بارمصرف در استرالیا به معضل بزرگی تبدیل شدهاند. بیش از ۸۰ درصد این بسته‌بندی‌ها در خانه قابل بازیافت نیستند و سر از محل دفن زباله درمی‌آورند.
این پلاستیک‌ها عمدتا از سوخت‌های فسیلی ساخته می‌شوند و برای استفاده کوتاه‌مدت طراحی شدهاند؛ مانند: کیسه‌های خرید، بطری‌های نوشیدنی، پوشش‌های مواد غذایی و نی‌ها، که بعد از مصرف، دور ریخته می‌شوند.
به گفته پروفسور مورفی، صنعت بسته‌بندی تلاش می‌کند که از روکش‌های قابل تجزیه و سازگار با محیط زیست، به‌ویژه برای بسته‌بندی‌های کاغذی و مقوایی استفاده کند. البته بعضی از این نوع بسته‌بندی‌ها از مواد گیاهی یا ضایعات طبیعی ساخته می‌شوند، اما فعلاً بیشتر برای خوراکی‌هایی کاربرد دارند که خود آنها یک لایه محافظ طبیعی دارند، که از جمله آنها می‌توان به تخم‌مرغ یا میوه‌ها اشاره کرد.
وی در این باره توضیح داد: «اگر پلاستیک سازگار با محیط زیست ساخته شود، هم نیاز صنعت را برآورده می‌کند، هم رضایت مصرف‌کنندگانی را جلب می‌کند، که به دنبال گزینه‌های پاک هستند و مهم‌تر از همه، هیچ ردپایی در محیط باقی نمی‌گذارد.»
برای حل این معضل جهانی، یک مرکز تحقیقاتی پیشرفته با همکاری دانشگاه مرداک و مرکز علوم استرالیا (CSIRO) تأسیس شده است. پژوهشگران این مرکز متشکل از متخصصان میکروب‌شناسی، ژنتیک و مهندسی، در حال طراحی بسته‌بندی‌های هوشمند و سازگار با محیط زیست هستند تا مشکل آلودگی ناشی از مواد بسته‌بندی را حل کنند.
این پژوهشگران تاکنون موفق به تولید محصولات کاملاً تجزیه‌پذیر برای صنعت مواد غذایی شدهاند و در ویدیوی زیر، نی‌های ساخته‌شده از این پلاستیک زیستی را به نمایش گذاشته‌اند.
https://www.youtube.com/watch?v=jU29FftNekA
پلاستیک زیستی تجزیه‌پذیر با میکروب‌های استرالیایی
این پلاستیک‌های زیستی به کمک میکروب‌های بومی محیط‌های محلی تولید می‌شوند. هریسون اُساليوان، یکی از پژوهشگران این پروژه عنوان کرد: «ما با باکتری‌هایی کار می‌کنیم که از دل طبیعت استرالیا استخراج کرده‌ایم.»
این میکروب‌ها که به شرایط غذایی متغیر عادت دارند، به طور طبیعی مولکول‌های آلی اضافی را درون سلول‌های خود ذخیره می‌کنند. محققان این مولکول‌ها را استخراج و به ماده‌ای به نام PHB تبدیل می‌کنند، که یک پلیمر طبیعی است و مانند پلاستیک عمل می‌کند، اما به‌سادگی در طبیعت تجزیه می‌شود.
گامی نو در اقتصاد چرخشی و آینده‌ای بدون پلاستیک
این تحقیقات پیشرفته کاملاً با برنامه ۱۰ ساله علم و فناوری دولت استرالیای غربی هم‌راستا است؛ برنامه‌ای که بر اقتصاد چرخشی و پاسخ به چالش‌های زیست‌محیطی تمرکز دارد.
دکتر ساکشی تیواری، یکی از پژوهشگران این پروژه بیان کرد: «هدف نهایی ما این است که پلاستیک‌ها و پلیمرهای زیستی وارد هر خانه‌ای شوند. این مسیر شاید طولانی باشد، اما آینده‌ای پایدار را تضمین می‌کند.»
گفتنی است، این اولین‌بار نیست که دانشمندان به میکروب‌ها برای حل بحران پلاستیک روی آورده‌اند. در پژوهشی دیگر، محققان کره‌ای با دست‌کاری ژنتیکی باکتری‌ها موفق به تولید پلیمرهایی با ساختارهای حلقوی شدند، که سختی و پایداری حرارتی پلاستیک را افزایش دادند و گامی بزرگ به سوی صنعت پلاستیک بدون نفت برداشتند.
توسعه پلاستیک زیستی تجزیه‌پذیر با استفاده از میکروب‌های طبیعی نه‌تنها راهکاری علمی برای کاهش آلودگی جهانی است، بلکه به عنوان مسیری عملی برای گذار به اقتصاد سبز و پایدار نیز مطرح می‌شود. نوآوری‌هایی از این دست می‌توانند آینده‌ای پاک‌تر برای زمین و نسل‌های آینده رقم بزنند.
