انتشار عمومی ۱.۵ ترابایت از داده‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب

پروژه COSMOS-Web به تازگی ۱.۵ ترابایت از داده‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) را به‌ صورت عمومی و قابل جست‌وجو منتشر کرده است.

به گزارش تک‌ناک، این پروژه با پشتیبانی ناسا و همکاری دانشگاه‌های کالیفرنیا در سانتا باربارا و مؤسسه فناوری راچستر انجام شده است.

مهم‌ترین بخش این مجموعه، نمایشگر تعاملی جدیدی است که امکان مشاهده‌ تصاویری با کیفیت بالا از بیش از ۸۰۰ هزار کهکشان را فراهم می‌کند. این تصاویر با استفاده از پیشرفته‌ترین تجهیزات تصویربرداری تلسکوپ فضایی جیمز وب از جمله دوربین‌های NIRCam (برای تصویربرداری مادون‌قرمز نزدیک) و MIRI (برای مادون‌قرمز میانی) به ثبت رسیده‌اند.

بر اساس اطلاعات منتشر شده، این داده‌ها مربوط به نقشه‌برداری از ناحیه‌ای به وسعت ۰.۵۴ درجه مربع آسمان با NIRCam و ۰.۲ درجه مربع با MIRI هستند، که تقریباً معادل سه برابر سطح ظاهری ماه کامل در آسمان شب است.

تیم پژوهشی پروژه COSMOS-Web به منظور استفاده هرچه گسترده‌تر از این داده‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب، یک کاتالوگ کامل فوتومتریک نیز منتشر کرده است. این کاتالوگ شامل اطلاعات دقیق در مورد نورسنجی، ساختار کهکشان‌ها، انتقال به سرخ (redshift) و ویژگی‌های فیزیکی آنها است و بستری ارزشمند برای انجام مطالعات علمی و آموزشی در زمینه کیهان‌شناسی فراهم می‌آورد.

به گفته پژوهشگران، ترکیب این داده‌های تازه با اطلاعات پیشین پروژه COSMOS می‌تواند مسیرهای نوینی را در مطالعه‌ فرایند شکل‌گیری و تکامل کهکشان‌ها در بستر زمان کیهانی بگشاید.

داده‌های منتشرشده تلسکوپ فضایی جیمز وب به‌ صورت موزاییک‌ها و کاشی‌های تصویری دسته‌بندی شده‌اند و به تفکیک در ۲۰ ناحیه مرجع قابل جست‌وجو هستند. تصاویر در چهار فیلتر مختلف (F115W، F150W، F277W، F444W) و در دو مقیاس زاویه‌ای ۳۰ و ۶۰ میلی‌آرک‌ثانیه (mas) منتشر شده‌اند. این فایل‌ها با فرمت علمی FITS ذخیره شده‌اند و برای مشاهده آنها نیاز به نرم‌افزارهای تخصصی اخترشناسی وجود دارد. برخی از موزاییک‌ها تا بیش از ۱۷۴ گیگابایت حجم دارند و کاشی‌های منفرد نیز بین ۷ تا ۱۰ گیگابایت فضا اشغال می‌کنند.

پروژه COSMOS کار خود را از دو دهه پیش با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل آغاز کرد و موفق شد ناحیه‌ای به وسعت ۲ درجه مربع از آسمان را با ثبت بیش از دو میلیون کهکشان تحت پوشش قرار دهد. اکنون با ورود داده‌های جیمز وب، این پروژه وارد مرحله‌ای تازه و پیشرفته‌تر از اکتشافات کیهانی شده است.

انتشار عمومی این داده‌ها گامی بزرگ در دموکراتیزه‌کردن علم و فراهم‌سازی امکان مشارکت عمومی در پژوهش‌های نجومی محسوب می‌شود. علاقه‌مندان به نجوم و دانشمندان سراسر جهان اکنون می‌توانند به‌ طور مستقیم با داده‌های ثبت‌شده از اعماق کیهان کار کنند و به رمزگشایی از منشأ، ساختار و آینده‌ جهان کمک کنند.

این رویداد نه‌تنها دریچه‌ای تازه به سوی شناخت بهتر کیهان گشوده، بلکه چشم‌انداز پژوهش‌های آینده در حوزه فضا را به طرز چشمگیری گسترش داده است.