عربستان سعودی قصد دارد با سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری در مراکز داده، نقش بین‌المللی در حوزه هوش مصنوعی ایفا کند.
به گزارش تکناک، در شمال غربی عربستان سعودی و در نزدیکی دریای سرخ، یک مرکز داده پنج میلیارد دلاری برنامه‌ریزی شده است، که قدرت محاسباتی لازم را برای برنامه‌نویسان اروپا فراهم می‌کند تا بتوانند هوش مصنوعی توسعه دهند. در ساحل دیگر این کشور، مجموعه‌ای چند میلیارد دلاری قرار است برای توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی در آسیا و آفریقا مورد استفاده قرار گیرد.
عربستان برای نسل‌ها، نفت صادر کرده است، اما اکنون قصد دارد یکی از منابع ارزشمند عصر دیجیتال، یعنی قدرت محاسباتی را صادر کند. ولیعهد محمد بن سلمان در تلاش است ثروت نفتی کشور را به نفوذ در حوزه فناوری تبدیل کند.
عربستان در حال مذاکره با غول‌های فناوری آمریکایی برای استفاده از مراکز داده آینده خود و تقویت روابط است. مدیران شرکت‌هایی مانند: OpenAI، گوگل، کوالکام، اینتل و اوراکل در کنفرانس سالانه سرمایه‌گذاری آینده این کشور شرکت می‌کنند، که به «داووس در صحرای عربستان» معروف است.
سعید الدوباس، مدیر ارشد شرکت دولتی تازه تأسیس Humain که بسیاری از پروژه‌های هوش مصنوعی را هماهنگ می‌کند، اعلام کرد که یک توافق احتمالی برای ارائه قدرت محاسباتی به xAI ایلان ماسک در حال تکمیل شدن است. وی تصریح کرد: «آمازون دیروز اینجا بود و امروز با مایکروسافت دیدار داشتیم. آنچه با ماسک در حال مذاکره است، بخشی از یک طرح بسیار بزرگ‌تر است.»
محمد بن سلمان در ماه مه، شرکت Humain را تأسیس کرد و هدف آن مدیریت حدود ۶ درصد از بار کاری هوش مصنوعی جهان در سال‌های آینده است، رقمی که در حال حاضر کمتر از یک درصد است و می‌تواند عربستان را پس از آمریکا و چین به رتبه سوم در ارائه قدرت محاسباتی برساند.
این کشور در حال ساخت سه مجموعه بزرگ مرکز داده برای شرکت‌های خارجی است، که هزینه‌های آن می‌تواند حداقل ۳۰ درصد ارزان‌تر از آمریکا باشد. عربستان در نظر دارد برای رفع نگرانی‌های امنیتی، «مناطق سفارت داده» ایجاد کند، جایی که شرکت‌های خارجی تحت قوانین ملی خود فعالیت کنند و تحت قوانین عربستان نباشند. شرکت آمازون اعلام کرده است که با Humain همکاری می‌کند تا «چشم‌انداز عربستان برای تبدیل شدن به رهبر جهانی هوش مصنوعی» سرعت گیرد.
با وجود این، بسیاری نسبت به توانایی عربستان در تحقق این اهداف تردید دارند. این کشور، به عنوان صادرکننده نفت از همکاری با کشورهای غنی از انرژی از طریق اوپک پلاس بهره‌مند شده است، اما در زمینه هوش مصنوعی چنین همکاری وجود ندارد و عربستان در رقابت منطقه‌ای با امارات عقب‌تر است.
همچنین برنامه‌های عربستان سیاست خارجی آمریکا را به چالش می‌کشد، سیاستی که تلاش دارد با محدود کردن دسترسی کشورها به تراشه‌های پیشرفته هوش مصنوعی، آنها را از چین دور نگه دارد. در دیدار ترامپ از ریاض در ماه مه، شرکت‌های آمریکایی مثل انویدیا اجازه فروش تراشه‌های هوش مصنوعی به عربستان را دریافت کردند.
هدف ولیعهد تنها تحول اقتصادی نیست؛ او قصد دارد با هوش مصنوعی نفوذی مشابه آنچه از نفت داشته است، ایجاد کند. کارشناسان معتقد هستند که اگرچه همه اهداف عربستان محقق نخواهد شد، اما موفقیت‌های فراتر از انتظار نیز ممکن است.
شرکت‌های فناوری بزرگ، از جمله کوالکام و انویدیا، عربستان را «پل دیجیتال بین قاره‌ها» می‌دانند و همکاری با Humain را تقویت‌کننده نفوذ آمریکا در رقابت جهانی هوش مصنوعی ارزیابی می‌کنند. نگرانی‌های حقوق بشری که پیش‌تر برخی شرکت‌ها را منصرف می‌کرد، اکنون کمتر مانع همکاری شده و قیمت ارزان برق عربستان به جذابیت این کشور افزوده است.
با وجود این، یکی از موانع اصلی، تراشه‌های هوش مصنوعی ساخت آمریکا است که کمیاب و دشوار به دست می‌آید. عربستان در تلاش است بین تراشه‌های آمریکایی و چینی تعادل برقرار کند و برخی پیشنهادها شامل قرار دادن تراشه‌های چینی در بخش‌های جداگانه مراکز داده بوده است.
همکاری شرکت‌های چینی با عربستان از سال ۲۰۱۹، شامل بهبود شبکه‌های مخابراتی و استفاده از مراکز داده آرامکو ادامه داشته است. شرکت‌های Humain و DataVolt اعلام کرده‌اند که به شرکت‌های چینی اجازه استفاده از مراکز داده خود را نمی‌دهند، اما روابط اقتصادی با چین در حال تقویت است.
