تابستان امسال عربستان سعودی با حمایت مالی فراوان، ورزش جهانی را فرو بلعید و ستارههای فوتبال را به عربستان آورد. این تابستان نشان دهنده ظهور یک نظم جدید جهانی در دنیای بازی بود.
به گزارش تکناک، , و به نقل از سایت Teh Verge در ادامه 6 ژوئن، اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه LIV Golf با حمایت عربستان سعودی در حال ادغام با انجمن گلف بازان حرفه ای است که با بیش از یک میلیارد دلار توسط صندوق سرمایه گذاری عمومی عربستان (PIF) پشتیبانی می شود.
در فوتبال که پرطرفدارترین و پرسودترین ورزش جهان است، این کشور ستارههای جهانی دنیای فوتبال مانند کریم بنزما، نیمار و جردن هندرسون را به صحرا آورده است تا در آنجا بازی کنند و نه تنها در گرمای شدید این منطقه، بلکه در سایه انتقادات شدید به فعالیت خود ادامه دهند. برای نهادهای بزرگ، این تابستان پر از پستی بلندی بود زیرا طلوع یک نظم جدید جهانی را رقم زد.
در سال های اخیر، عربستان سعودی روی صنعت فیلم هم سرمایه گذاری کرده و جشنواره بین المللی فیلم دریای سرخ را تأسیس کرده است. این کشور میزبان رویدادهای WWE است که به نظر می رسد غول آخر سرمایه داری است. عربستان حتی به بازی های ویدیویی هم ورود کرده است که یک صنعت جهانی به ارزش 187 میلیارد دلار است که این کشور پادشاهی قصد دارد به سمت آن نفوذ کند، اما شاید کمتر از آن سطوح تهاجمی که نسبت به ورزش نشان داده است.
درحال حاضر سرمایهگذاریهای اقلیت در عربستان در حال افزایش است: نینتندو، تیک-تو، EA، Activision Blizzard. این شرکت ها بخش قابل توجهی از برخی از سودآورترین شرکت های صنعت بازی هستند. از طریق گروه بازیهای Savvy که با بودجه PIF تامین مالی میشود، عربستان شرکت توسعهدهنده بازی های موبایلی Scopely را با قیمت 4.9 میلیارد دلار و سازمانهای ورزشی ESL و Faceit را با قیمت 1.5 میلیارد دلار خریداری کرد. 13 میلیارد دلار دیگر برای خرید و توسعه یک ناشر پیشرو بازی در نظر گرفته شده است و میلیاردها بیشتر برای سرمایهگذاریهای اقلیتی بیشتر ذخیره شده است. بنابراین پول نفت تقریباً به همان سرعتی که عربستان سعودی میتواند آن را از زمین پمپاژ کند، در صنعت بازیهای ویدیویی در جریان است.
همه اینها به کجا منجر می شود؟
به گفته برایان وارد مدیر عامل Savvyکه یکی از مدیران سابق EA و Activisionهم هست، این کشور قصد دارد به یک قطب بازی تبدیل شود و عربستان را به مرکز توسعه و ورزش های الکترونیکی تبدیل کند و در این روند، شاید بتوان ولیعهد محمد بن سلمان را به قدرتمندترین گیمر در کل جهان تبدیل کرد. وارد گفته است که این سرمایه گذاری بخشی از طرح عربستان سعودی برای تنوع اقتصادی و تحول اجتماعی است که تلاشی عظیم برای حفظ ارتباط اقتصادی عربستان در جهانی که به سرعت در حال گذار از سوخت های فسیلی است و در عین حال موقعیت سیاسی خود را در داخل کشور از طریق قدیمی ترین ثروت این کشور یعنی پول نفت تقویت می کند.
مهمتر از همه، به نظر میرسد که محمد بن سلمان قصد دارد از ثروتهای بیپایان و بهدستآمده از نفت کشورش استفاده متقاعدکنندهای کند و به نظر میرسد این طرح کارساز است.
جوست ون درونن، استاد دانشگاه نیویورک و نویسنده کتاب “درباره تجارت بازی های ویدیویی” میگوید: در بیشتر تاریخ بازیهای ویدیویی، دنیای تجارت گستردهتر، این صنعت را نادیده میگرفت؛ یعنی تا زمانی که توزیع دیجیتال دسترسی به بازیها را کاملاً باز کرد. این مسئله به لحظه عجیب و غریب کنونی منتهی شده است به این صورت که یک دولت با سابقه حقوق بشری وحشتناک که حکم اعدام برای کسانی که در توئیتر از آن انتقاد می کنند، صادر می کند، به این صنعت پرطرفدار وارد شده است. این ناهماهنگی به حدی است که ون درونن می گوید که او را به یاد شرکت های املاک و مستغلات در چین می اندازد که ناگهان میل غیرقابل توضیحی به صنعت فیلم به دست آوردند.
درحال حاضر نرخ سرمایهگذاری عربستان در حوزه بازی ممکن است بیسابقه باشد، اما در حقیقت برنامه واقعی نه تبدیل عربستان به مرکز بازیهای ویدیویی جهان است و نه بهدست آوردن یک ناشر برجسته. ون درونن به راهی که کره جنوبی در دهه 1990 سرمایه گذاری سنگینی در زیرساخت اینترنت کرد، اشاره میکند که به نوبه خود منجر به تبدیل شدن آن به نقطه محوری جدید برای بازیهای ویدئویی در آسیا و خانه بسیاری از ستارگان ورزش های الکترونیک شده است. در همین حال، چین به عنوان یک محور توسعه خارجی ظاهر شد، به ویژه در تولید دقیق منابع سه بعدی برای بازیهای پرفروشی مانند Horizon Zero Dawn.
درونن میگوید: توانایی اتصال به اقتصاد جهانی که نیاز به سرمایهگذاری از سوی دولت و مقداری حرکت از سوی بازار داشت، منجر به ظهور این قطبهای جدید شده است که قبلاً وجود نداشتند.
اگر اکتساب باشگاههای بزرگ فوتبال توسط دولتهای نفتی نشانه باشد، آنگاه عربستان سعودی هیچ مشکلی در خرید یک ناشر بزرگ نخواهد داشت. ورزش الکترونیک صنعتی است که به تازگی توسط مجله Wired به عنوان صنعتی رو به رکود اقتصادی و کاهش هیاهو توصیف شده است، به ویژه در ایالات متحده. همهگیری ویروس کرونا رویدادهای زنده و حضور تماشاگران در محل را متوقف کرد، شمار تماشاگران کاهش یافت و انتظارات بلندپروازانهای که توسط افرادی مانند استیو بورنستین، مدیر عامل سابق شبکه NFL قبل از آنکه به عنوان صنعت الکترونیک Blizzard فعال شود، برآورده نشده است.
به گفته میخائیل کلیمنتوف، سردبیر میز خارجی واشنگتن پست (و سردبیر سابق روزنامه Launcher gaming vertical) که خبرنامه ورزشی ReaderGrev را نیز اداره میکند، مشکل بزرگتر این است که بسیاری از لیگها و تیمهای ورزشهای الکترونیکی در شرایط بسیار قوی قابل کسب درآمد نیستند. وی گفت: هنگامی که شروع به ساخت زیرساخت های بزرگتر می کنید و شروع به استخدام افراد می کنید، خیلی سریع پول از دست می دهید.
به همین دلیل کلیمنتوف حرکت عربستان سعودی به این عرصه را به عنوان یک زمان بندی بی عیب و نقص توصیف می کند. او ادامه میدهد: من فکر میکنم عربستان سعودی تا حدی به ورزشهای الکترونیکی به عنوان یک دارایی معلق نگاه میکند. بسیاری از این سازمانها، شرکتهای زیرساخت، برگزارکنندگان مسابقات و ناشران در موقعیتی نیستند که مبالغ بسیار زیادی را رد کنند. اگر دو گزینه بین نابودی شرکت و گرفتن پول از یک شرکت تحت حمایت عربستان سعودی وجود داشته باشد، فکر می کنم آنها به راحتی پول را می گیرند و می پذیرند که اوضاع در عربستان سعودی تغییر کرده است. آنها این تضمینها را خواهند پذیرفت.
عربستان سعودی در واقع در حال تغییر است، اما نه در یک جهت مستقیم لیبرال تر. برای هر اصلاح اجتماعی، همچنان سرکوب مخالفان در این کشور وجود دارد و برخی استدلال میکنند که تغییرات اجتماعی محدود به شهرهای بزرگ مانند ریاض یعنی پایتخت این کشور است. عربستان در نوسان است، به همین دلیل است که سایمون چادویک، استاد ورزش و اقتصاد ژئوپلیتیک در مدرسه بازرگانی Skema در پاریس، استدلال میکند که سرمایهگذاری در بازیهای ویدیویی و سایر صنایع اساساً یک موضوع امنیتی است.
به گفته چادویک، این امنیت دو جنبه عمده دارد. اولین مورد اقتصادی است: عربستان سعودی به شدت به نفت و گاز وابسته است، که به گفته او 40 تا 50 درصد تولید ناخالص داخلی عربستان سعودی در سال است. پادشاهی عربستان به طرز باورنکردنی در معرض دید قرار گرفته است و بنابراین باید دوره ای از تنوع صنعتی را انجام دهد. عنصر دوم سیاسی است. این نگرانی وجود دارد که جمعیت زیاد جوان این کشور(70 درصد سعودیها زیر 35 سال هستند) هم در معرض رادیکالیسم مذهبی و هم رادیکالیسم سیاسی هستند. چادویک می گوید: اساساً محمد بن سلمان در حال مذاکره برای یک قرارداد اجتماعی جدید در داخل عربستان سعودی است. آن قرارداد اجتماعی این است که ما هر خواسته ای را که داشته باشید، برآورده خواهیم کرد.
همچنین بازیهای ویدیویی فرصتی برای حفظ و واسطهگری قدرت در سطح بینالمللی از طریق آنچه چادویک استراتژی شبکه مینامد، ارائه میکند. در دسامبر 2022، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، از خلیج فارس دیدن کرد و به جای قطر که در حال حاضر جام جهانی در آن برگزار می شد، به ریاض در عربستان سعودی رفت. چند هفته بعد، پادشاهی 265 میلیون دلار از سهام شرکت چینی ورزشهای الکترونیکی VSPO را خریداری کرد که اولین حمله آن به بازار بازیهای این کشور بود و به گفته چادویک، نمونهای از ورزشهای الکترونیکی به عنوان نوعی دیپلماسی بود.
از منظر نویسنده ای به نام ویکی اوسترویل، وجه اشتراک فوتبال و بازی های الکترونیک، طرفداران وفادار آنها است. پس از تصاحب نیوکاسل یونایتد توسط عربستان سعودی، هواداران در حالی که حوله ای روی سر خود بسته بودند، نه به عنوان تحریک یا اعتراض به مالکان جدید باشگاه، بلکه به عنوان نشانه ای از محبت، دیده می شدند. در واقع آنها مشعل داران رژیم سعودی شده بودند.
چه هدف عربستان صنایعی با طرفداران فعال و پرخروش باشد یا خیر، این نوع اقدامات مشتاقانه احتمالاً برای پادشاهی عربستان گوشنواز خواهد بود زیرا میخواهد شهرت جهانی خود را تقویت کند. مانند شستشوی ورزشی که از طریق فوتبال و گلف انجام میشود، همین موضوع درباره بازیهای ویدئویی نیز در جریان است که به آن ورزششویی گفته می شود.
هرجایی که عربستان سعودی اخیراً پول خرج می کند، همیشه مشکلاتی وجود دارد. بن فریمن، مدیر برنامه سیاست خارجی دموکراتیک در موسسه کوئینسی برای دولتهای مسئول میگوید: این کار عربستان هرگز فقط یک سرمایهگذاری تجاری خالص نیست. فریمن به بند عدم تحقیر مرکزی در قرارداد LIV Golf و همچنین خودسانسوری که همیشه در شرکتهای متعلق به چنین قدرتهایی رخ میدهد، اشاره میکند.
در حال حاضر صرف نظر از سانسور، تأثیرات قدرت مالی عربستان سعودی یا حداقل وعده آن، قبلاً احساس شده است، به ویژه توسط توسعه دهندگانی که پیشتر توسط شرکت سازنده بازی های ویدئویی Embracer استخدام شده بودند. در ماه می، مدیر عامل Embracer، لارس وینگفورس اعلام کرد به شکل بسیار استرسزا، در یک معامله عظیم با یک شریک ناشناس به ارزش حدود 2 میلیارد دلار، شکست خورده است.
در نتیجه، Embracer یک برنامه بازسازی جامع را اجرا کرد که شامل بستن استودیوها و خاتمه پروژه ها بود. گزارشهای بعدی که توسط Axios Gaming انجام شد، نشان میدهد که آن شریک ناشناس، گروه بازی Savvy بود که از این معامله خارج شد، علیرغم اینکه به گفته وینگفورز، بین این دو شرکت، یک تعهد واقعاً قوی انجام شده بود. به دلیل این شکاف در بودجه یعنی پولی که ظاهراً Embracer قبلاً خرج کرده بود، صدها توسعهدهنده مشاغل خود را از دست دادند، از جمله کسانی که در استودیوی بسیار معتبر Volition، سازنده حق امتیازهای Saints Row و Red Faction مشغول بودند.
بنابراین، پول عربستان همانگونه که ورزش و فرهنگ جهانی را تغییر می دهد، بازی های ویدیویی را نیز تغییر می دهد. همانطور که کلیمنتوف می گوید، هدف این است که عربستان خود را از بسیاری از صنایع، غیرقابل جداسازی کند. محمد بن سلمان که از طرفداران بازی استراتژیک Age of Empires است، احتمالاً بیشتر از دیگران در این سرمایهگذاری شرکت میکند. اما این برخاسته از همان منطق خونسردی است که باعث قتل جمال خاشقجی، نویسنده واشنگتن پست در پادشاهی او شد و از طریق محاصره نظامی یمن باعث قحطی و مرگ گسترده در یمن شد. همه این کارها در درجه اول در مورد قدرت است؛ حفظ آن در داخل، گسترش آن در خارج، و غنی سازی بیشتر سلسله ای که ثروتش حد و مرزی ندارد.