فهرست مطالب
۳۰ شهریور امسال، آسمان شب شاهد رخدادی استثنایی خواهد بود: سیاره زحل حدود ۲۰۰ میلیون کیلومتر به زمین نزدیک‌تر می‌شود و بهترین فرصت برای دیدن «عروس منظومه شمسی» از پشت تلسکوپ فراهم می‌شود.
به گزارش تکناک، کمیته نجوم آماتوری انجمن نجوم ایران نیز با برنامه‌ریزی گسترده قصد دارد این لحظه کم‌نظیر را به یک رصد سراسری برای علاقه‌مندان تبدیل کند.
کاظم کوکرم، سخنگوی کمیته نجوم آماتوری و مدرس کهنه‌کار این حوزه، در گفت‌وگویی درباره جزئیات این رویداد توضیح داد که پدیده مقابله کلید ماجرا است.
به گفته او، سیاره‌هایی که مدارشان بیرون از مدار زمین قرار دارد، ازجمله مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون، هرگاه زمین میان آنها و خورشید قرار گیرد در حالت مقابله دیده می‌شوند.
در چنین وضعیتی، سه جرم خورشید، زمین و سیاره مربوطه روی یک خط مستقیم قرار دارند. این آرایش سبب می‌شود سیاره درست هنگام غروب خورشید از سمت مشرق طلوع کند و تا سپیده‌دم در آسمان بدرخشد. فاصله کمتر نسبت به حالت عادی نیز امکان تماشای جزئیات را برای تلسکوپ‌ها دوچندان می‌کند.
کوکرم یادآور شد که زحل در شب یکشنبه ۳۰ شهریور به اوج مقابله می‌رسد و فاصله‌اش با زمین حدود یک میلیارد و ۲۸۰ میلیون کیلومتر خواهد بود؛ یعنی تقریباً ۲۰۰ میلیون کیلومتر کمتر از میانگین معمول. این نزدیکی، شانس بی‌نظیری برای دوستداران آسمان فراهم می‌آورد تا سیاره مشهور به «ارباب حلقه‌ها» را با وضوحی چشمگیر رصد کنند.
اما جذابیت ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. محور چرخش زحل و تغییر فصول این سیاره باعث می‌شود زاویه دید حلقه‌های آن در طول سال‌ها متفاوت باشد. اکنون زمین در موقعیتی قرار گرفته که حلقه‌های زحل تقریباً از لبه دیده می‌شوند و به صورت یک خط باریک و درخشان بر پهنه سیاره نقش می‌بندند؛ پدیده‌ای که تا هفت سال آینده تکرار نخواهد شد. این ویژگی، تصویری منحصربه‌فرد به تلسکوپ‌ها می‌بخشد و نگاه به زحل را بیش از پیش هیجان‌انگیز می‌کند.
01
از 01فرصت مناسب برای تماشای عروس منظومه شمسی
سخنگوی کمیته نجوم آماتوری با تأکید بر این که مقابله زحل محدود به یک شب نیست، گفت: «گرچه ۳۰ شهریور زمان دقیق مقابله است، اما از حدود یک هفته پیش تا یک هفته پس از آن، می‌توان زحل را در بهترین شرایط رصد کرد.» بر همین اساس، این کمیته ۲۹ شهریور تا ۴ مهر را «هفته ملاقات با ارباب حلقه‌ها» نام‌گذاری کرده است. در این بازه زمانی، رصدخانه‌ها، انجمن‌های نجومی و گروه‌های آماتوری در سراسر کشور برنامه‌های عمومی برگزار می‌کنند تا علاقه‌مندان بدون نیاز به تجهیزات شخصی نیز شاهد این منظره باشند.
کوکرم وعده داده است که فهرست مکان‌ها و زمان‌های دقیق این برنامه‌ها به‌زودی منتشر شود. او از همه دوستداران آسمان دعوت کرد تا این فرصت کم‌تکرار را از دست ندهند، چرا که شرایط فعلی بهترین امکان برای دیدن زحل تا یک سال آینده است.
به گفته او، تماشای «جواهر آسمان شب» در حالی که حلقه‌هایش همچون نخی باریک دور آن را فراگرفته، تجربه‌ای است که حتی برای حرفه‌ای‌های دنیای نجوم نیز فراموش‌نشدنی خواهد بود.منبع تسنیم
