مطالعه جدیدی بر اساس آموزههای فلسفه رواقیگری به روشهایی برای مقابله با استرسهای مدرن و یافتن شادی پرداخته است.
به گزارش تکناک، این تحقیق بر تکنیکهایی مانند: پذیرش وقایع خارج از کنترل، تمرکز بر لحظه حال و سادهسازی ذهنی تأکید میکند. این روشها میتوانند به کاهش اضطراب و افزایش آرامش ذهنی در دنیای پیچیده امروز کمک کنند.
رواقیگری رومی راهنماییهای بیزمانی برای دستیابی به آرامش شخصی ارائه میدهد، که بر اساس درک آنچه میتوانیم کنترل کنیم، یعنی قضاوتها و واکنشهای ما استوار است.
با وجود گذشت قرنها، آموزههای سنکا، اپیکتتوس و مارکوس اورلیوس همچنان مرتبط باقی ماندهاند و ابزارهایی برای پرورش فضیلت، عقلانیت و تابآوری احساسی فراهم میکنند.
تفسیرهای مدرن همچنان این فلسفههای باستانی را محبوب میدانند و نشان میدهند که چگونه میتوان فلسفه رواقیگری را در مواجهه با چالشهای زندگی مدرن به کار برد.
فهرست مطالب
کشف مجدد حکمت رواقیگری
در سالهای اخیر علاقه زیادی به آثار سه فیلسوف رواقی رومی دیده شده است. آنها سنکا، معلم امپراتور نرو؛ اپیکتتوس، کسی که در گذشته برده بود و امپراتور مارکوس اورلیوس بودند.
کتابهای مدرنی که از ایدههای این سه فیلسوف الهام گرفته و به عنوان راهنمایی برای زندگی خوب امروز بازنویسی شدهاند، شامل «راهنمای زندگی خوب» نوشته ویلیام اروین، «رواقیگری و هنر خوشبختی» نوشته دونالد رابرتسون، «رواقی روزانه» نوشته رایان هالیدی و استفن هنسلمان و «چگونه رواقی باشیم» نوشته ماسیمو پیگلیوچی هستند.
تمام کتابهای گفته شده این اعتقاد را به اشتراک میگذارند که مردم میتوانند با بازگشت و نگاه به ایدههای این رواقیان رومی از خرد آنها بهرهمند شوند. حتی یک هفته سالانه به رواقیگری اختصاص داده شده است.
اصول اصلی فلسفه رواقیگری
فلسفه رواقیگری معتقد است که کلید یک زندگی خوب و شاد، پرورش یک حالت ذهنی عالی میباشد، که رواقیان آن را با فضیلت و عقلانیت شناسایی کردهاند.
زندگی ایدئال آن است که با طبیعت، که همه ما بخشی از آن هستیم، در هماهنگی باشد و نگرشی از بیتفاوتی آرام نسبت به رویدادهای خارجی داشته باشد.
این فلسفه در یونان آغاز شد و حدود ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح توسط زنون تأسیس گردید، که در محل استوای نقاشی شده در آتن تدریس میکرد، از این رو نام رواقیگری گرفته شده است.
آثار رواقیان اولیه بیشتر از بین رفته است، بنابراین رواقیان رومی بیشترین تأثیر را در طول قرنها داشتهاند و همچنان دارند.
دو اصل بنیادی را میتوان در کتابچه راهنمای اپیکتتوس یافت که یک اثر کوتاه است، که ایدههای او را خلاصه میکند. اولین اصل این است که برخی موارد در کنترل ما هستند و برخی نیستند و بسیاری از ناراحتیهای ما ناشی از این میباشد که فکر میکنیم میتوانیم آنچه را کنترل کنیم که در واقع نمیتوانیم.
کنترل افکار با فلسفه رواقیگری
چه مواردی را میتوانیم کنترل کنیم؟
اپیکتتوس استدلال میکند که در واقع ما کنترل بسیار کمی داریم. ما نمیتوانیم کنترل کنیم که چه اتفاقی برای ما رخ بدهد، نمیتوانیم کنترل کنیم که افراد اطراف ما چه میگویند یا چه میکنند و حتی نمیتوانیم بدنهای خود را به طور کامل کنترل کنیم، چرا که بدنهای ما آسیب میبینند، بیمار میشوند و در نهایت بدون توجه به ترجیحات ما میمیرند.
تنها چیزی که ما میتوانیم کنترل کنیم، شیوه تفکر ما درباره موضوعات و قضاوتهایی است که درباره آنها میکنیم.
این دیدگاه ما را به دومین اصل بنیادی اپیکتتوس میرساند، که اتفاقات نیستند که ما را ناراحت میکنند، بلکه شیوه تفکر ما درباره آنها است.
اتفاقات رخ میدهند، سپس ما درباره آنچه اتفاق افتاده قضاوت میکنیم. اگر قضاوت کنیم که اتفاقی که رخ داده، بد است، امکان دارد ناراحت، غمگین یا عصبانی شویم، بسته به اینکه چه موضوعی است.
اگر قضاوت کنیم که به احتمال زیاد اتفاق بدی خواهد افتاد، ممکن است بترسیم یا نگران شویم.
تمام این احساسات محصول قضاوتهایی هستند که ما میکنیم. موضوعات به خودی خود ارزش خنثی دارند، چرا که آنچه ممکن است برای ما وحشتناک به نظر برسد، شاید برای شخص دیگری بیاهمیت باشد، یا حتی مورد استقبال قرار گیرد.
این قضاوتهای ما هستند که ارزش را به تصویر میکشند و این قضاوتهای ارزشی هستند که واکنشهای احساسی ما را ایجاد میکنند.
این قضاوتهای ارزشی تنها مواردی هستند که ما کنترل میکنیم. اتفاقات میافتند، هیچکدام به ذات خوب یا بد نیستند و این در قدرت ما است که تصمیم بگیریم چگونه به آنها ارزش بدهیم.
پارادوکس رواقیگری همانطور که اپیکتتوس آن را فرموله میکند، این است که ما هیچ کنترلی بر هیچ چیز نداریم، اما در عین حال میتوانیم کنترل کامل بر خوشبختی خود داشته باشیم.
چالشها و پاسخهای رواقی
در نگاه اول، این دیدگاه ممکن است چالشهای واقعی که مردم در زندگی روزمره با آن مواجه هستند را کماهمیت جلوه دهد.
چگونه فقط با تفکر متفاوت میتوان به کسی که برای تأمین غذا برای خانواده خود تلاش میکند، کمک کرد؟ رواقیان از این مسئله دوری نکردند. آنها میگویند که زندگی گاهی سخت است.
سنکا این را به خوبی میدانست، چرا که او تبعید، چندین فقدان عزیز و در نهایت اجبار به خودکشی توسط نرو را تجربه کرد.
او همچنین میدانست که گفتن من نمیگذارم این موضوعات خارجی مرا ناراحت کنند آسان است، اما انجام دادن آن و ناراحت نشدن خود چیز دیگری است.
تمرینات روزانه رواقی
بنابراین رواقیان مجموعهای از تمرینات عملی را توسعه دادند تا به مردم کمک کنند ایدههای رواقی را در زندگی روزمره خود بگنجانند.
سنکا توصیه میکرد که در پایان هر روز، زمانی که از موضوعی بیاهمیت ناراحت میشوید، یا به کسی که شاید سزاوار آن نبوده است با عصبانیت واکنش نشان میدهید، یادداشت کنید.
سنکا با یادداشت کردن اشتباهات خود، امیدوار بود که روز بعد بهتر عمل کند.
مارکوس اورلیوس هر صبح به خود یادآوری میکرد که احتمال دارد در طول روز با افراد زیادی که عصبانی، استرسدار، بیصبر و ناسپاس هستند، مواجه شود.
با تأمل بر این موضوع از قبل، امید داشت که کمتر به همان شکل واکنش نشان دهد. اما او همچنین به این نکته فکر میکرد که هیچیک از این افراد به طور عمد اینگونه نیستند. آنها قربانی قضاوتهای اشتباه خود هستند.
در اینجا با یک پارادوکس دیگر روبهرو میشویم، اینکه هیچکس انتخاب نمیکند که ناراحت، استرسدار، عصبانی یا بدبخت باشد، اما اینها در واقع همه محصول قضاوتهای ما هستند، تنها چیزی که در کنترل ما است.
دیدگاه فلسفه رواقیگری درباره اهمیت زندگی
یکی دیگر از استراتژیهای رواقی این است که به خود یادآوری کنیم که ما اهمیت نسبی کمی داریم. جهان حول محور ما نمیچرخد.
اورلیوس به طور منظم در تأملات خود درباره وسعت جهان و بینهایت زمان که به گذشته و آینده کشیده میشود، فکر میکرد تا زندگی کوتاه خود را در یک زمینه وسیعتر قرار دهد.
زندگی ما در مقایسه با این دیدگاه کیهانی فقط لحظاتی است. با توجه به این موضوع، چرا باید انتظار داشته باشیم که جهان هر چیزی را که ممکن است بخواهیم به ما بدهد؟ بالعکس، انتظار چنین موضوعی احمقانه خواهد بود.
همانطور که اپیکتتوس گفته است، اگر انتظار داشته باشید که جهان آنچه را که میخواهید به شما بدهد، ناامید خواهید شد، اما اگر هر آنچه را که جهان به شما میدهد بپذیرید، زندگی بسیار روانتر خواهد بود.
باز هم، این کار آسانتر از گفتن است، اما افراد زیادی به این توصیه فلسفه رواقیگری توجه و سخت تلاش میکنند تا آن را در زندگی روزمره خود بگنجانند.