پژوهشگران دانشگاه استونی بروک در ایالات متحده موفق به شناسایی نقطهای خاص در میانسالی شدهاند که در آن سلولهای مغزی اولین نشانههای شروع روند پیری را از خود نشان میدهند.
به گزارش تکناک، این یافتهها که بر اساس اسکنهای مغزی و آزمایشها روی ۱۹,۳۰۰ نفر به دست آمده است، نشان میدهد که تحلیل رفتن سلولهای مغزی به طور متوسط از حدود ۴۴ سالگی آغاز میشود و سرعت آن در ۶۷ سالگی به اوج خود میرسد. با وجود این، سرعت پیری مغز پس از ۹۰ سالگی کاهش مییابد.
فهرست مطالب
زمان بحرانی و حساس میانسالی
این مطالعه نشان میدهد که میانسالی زمانی حساس برای سلامت مغز است. در این دوره، مغز قبل از اینکه آسیبهای دائمی رخ دهد، به تدریج دسترسی کمتری به انرژی پیدا میکند.
لیلیان مجیکا-پارودی، عصبشناس دانشگاه استونی بروک گفت: «درک دقیق زمان و نحوه تسریع پیری مغز به ما زمانهای دقیقی برای مداخله میدهد.»
مقاومت انسولینی نورونها: عامل اصلی پیری مغز
پژوهشگران دریافتند که مقاومت انسولینی نورونها، عامل اصلی تحلیل رفتن مغز است. با افزایش سن، حساسیت نورونها به انسولین کاهش مییابد و جذب گلوکز به عنوان منبع انرژی مختل میشود. این اختلال در نهایت باعث اختلال در سیگنالدهی مغزی و تسریع پیری مغز میشود.
تحلیلهای ژنتیکی نیز نشان دادند که فعالیتهای مرتبط با پروتئینهای GLUT4 (مسئول جذب گلوکز) و APOE (مسئول حمل چربیها) با نشانههای فرسودگی مغز همخوانی دارند. این یافتهها از این ایده حمایت میکنند که متابولیسم نقش کلیدی در پیری مغز ایفا میکند.

مکملهای کتون، راهحلی برای کند کردن پیری مغز
پژوهشگران برای آزمایش فرضیه خود، از مکملهای کتون به عنوان یک منبع انرژی جایگزین برای نورونها استفاده کردند. این مکملها در یک گروه ۱۰۱ نفره مورد آزمایش قرار گرفتند و نتایج نشان دادند که مصرف آنها حساسیت به انسولین در سلولهای مغزی را افزایش میدهد و آسیبهای متابولیک را سرکوب میکند.
بوتوند آنتال، عصبشناس دانشگاه استونی بروک بیان کرد: «این نمایانگر یک تغییر الگو در نحوه تفکر ما درباره پیشگیری از پیری مغز است. به جای انتظار برای ظهور علائم مغزی، میتوانیم افراد در معرض خطر را از طریق نشانگرهای نورومتابولیک شناسایی کنیم و در این بازه زمانی حساس، درمان و مداخله را آغاز نماییم.»
زمانبندی مداخله، کلید موفقیت
نتایج این مطالعه نشان میدهد که زمانبندی مداخله بسیار حیاتی است. بیشترین مزایای مکملهای کتون برای افراد در میانسالی (۴۰ تا ۵۹ سالگی) مشاهده شد. در این دوره، نورونها تحت استرس متابولیک قرار دارند اما هنوز زندهاند و میتوانند به درمان پاسخ دهند. با وجود این، در سنین بالاتر، گرسنگی طولانیمدت نورونها ممکن است باعث ایجاد آسیبهای غیرقابل جبران شود.
چشمانداز آینده
این یافتهها نه تنها درک ما از پیری مغز را بهبود میبخشد، بلکه راههای جدیدی برای پیشگیری و درمان بیماریهای تخریبکننده عصبی مانند آلزایمر ارائه میدهد. با شناسایی نشانگرهای نورومتابولیک و مداخله در زمان حساس میانسالی، میتوان روند پیری مغز را کُند کرد و سلامت مغز را در مراحل بعدی زندگی بهبود بخشید.
به گفته پژوهشگران، این مطالعه گامی مهم به سوی درمانهای شخصیسازی شده است، که در آن مداخلات درمانی بر اساس نیازهای متابولیک فرد طراحی میشوند. این رویکرد میتواند آیندهای روشنتر برای سلامت مغز و پیشگیری از بیماریهای مرتبط با سن فراهم کند.