تحقیقات جدید نشان‌دهنده ارتباط احتمالی بین سلامت متابولیک، ژنتیک، تغذیه و طول عمر استثنایی هستند.
به گزارش تکناک، صدساله‌ها که زمانی پدیده‌ای نادر به حساب می‌آمدند، اکنون به سرعت در حال تبدیل شدن به بخشی از جمعیت جهان هستند. این گروه جمعیتی سریع‌ترین رشد را در جهان تجربه می‌کند، به طوری که تعداد آنها از دهه ۱۹۷۰ تاکنون هر ده سال، دو برابر شده است. اما راز طول عمر استثنایی این افراد چیست؟ عوامل ژنتیکی و سبک زندگی چگونه در این فرایند نقش ایفا می‌کنند؟ این سؤالات همواره مورد توجه دانشمندان و محققان بوده‌اند.
فهرست مطالب
تاریخچه توجه به طول عمر و پیری
انسان‌ها از دیرباز به دنبال درک عوامل مؤثر بر طول عمر و سلامت بوده‌اند. حتی فیلسوفان بزرگی مانند: افلاطون و ارسطو بیش از ۲۳۰۰ سال پیش درباره فرایند پیری و طول عمر بحث کرده‌اند. امروزه، با پیشرفت علم، تلاش برای کشف اسرار طول عمر به‌ویژه در میان صدساله‌ها، بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته است.
شناسایی نشانگرهای زیستی مرتبط با طول عمر
یک مطالعه جدید که در مجله GeroScience منتشر شده است، یک سری از نشانگرهای زیستی مشترک در افرادی که بیش از ۹۰ سال عمر کرده‌اند را شناسایی کرده است. این تحقیق، که بزرگ‌ترین مطالعه در نوع خود به حساب می‌آید، داده‌های مربوط به ۴۴،۰۰۰ سوئدی را بررسی کرده است. شرکت‌کنندگان این مطالعه در سنین ۶۴ تا ۹۹ سالگی تحت ارزیابی‌های سلامتی قرار گرفتند و تا ۳۵ سال بعد پیگیری شدند. از این تعداد، ۱۲۲۴ نفر (۲.۷ درصد) به سن صد سالگی رسیدند، که ۸۵ درصد آنها زن بودند.
نشانگرهای زیستی بررسی‌شده
در این مطالعه، دوازده نشانگر زیستی مرتبط با التهاب، متابولیسم، عملکرد کبد و کلیه، تغذیه و کم‌خونی مورد بررسی قرار گرفتند. این نشانگرها شامل مواردی مانند: کلسترول کل، گلوکز، اسید اوریک، کراتینین و آهن بودند. همه این نشانگرها در مطالعات قبلی با پیری یا مرگ‌ومیر مرتبط دانسته شده‌اند.
یافته‌های کلیدی
نتایج این مطالعه نشان داد افرادی که به صدسالگی رسیدند، از دهه ۶۰ زندگی به بعد، سطح پایین‌تری از گلوکز، کراتینین و اسید اوریک داشتند. در این بررسی مشخص شد صدساله‌ها به‌ندرت سطوح بسیار بالا یا پایین این نشانگرها را تجربه کرده بودند. به عنوان مثال، تعداد بسیار کمی از صدساله‌ها در مراحل اولیه زندگی خود سطح گلوکز بالاتر از ۶.۵ میلی‌مول/لیتر یا سطح کراتینین بالاتر از ۱۲۵ میکرومول/لیتر داشتند.
ارتباط نشانگرها با طول عمر استثنایی
از دوازده نشانگر زیستی بررسی‌شده، ده مورد با احتمال رسیدن به صدسالگی مرتبط بودند. افرادی که در پایین‌ترین گروه از نظر سطح کلسترول کل و آهن بودند، شانس بیشتری برای رسیدن به ۱۰۰ سالگی داشتند. در مقابل، افراد با سطح بالاتر گلوکز، کراتینین، اسید اوریک و نشانگرهای عملکرد کبدی، شانس کمتری برای رسیدن به این سن داشتند.
تفاوت‌های عددی و اهمیت آنها
تفاوت‌های عددی در برخی موارد بین گروه‌ها کم بود، اما در موارد دیگر این تفاوت‌ها بیشتر به چشم می‌آمدند. به عنوان مثال، در مورد اسید اوریک، تفاوت ۲.۵ درصدی وجود داشت. یعنی افرادی که کمترین سطح اسید اوریک را داشتند، ۴ درصد ممکن بود که به سن ۱۰۰ سالگی برسند، در حالی که این احتمال برای افرادی با بالاترین سطح اسید اوریک فقط ۱.۵ درصد بود.
کلید طول عمر: سلامت متابولیک و تغذیه
اگرچه تفاوت‌های مشاهده‌شده در این مطالعه کلی و به نسبت کوچک بودند، اما نشان‌دهنده ارتباط احتمالی بین سلامت متابولیک، تغذیه و طول عمر استثنایی هستند. هرچند، این مطالعه نمی‌تواند به طور قطعی مشخص کند که کدام عوامل سبک زندگی یا ژنتیکی مسئول این نتایج هستند. با وجود این، عواملی مانند تغذیه و مصرف الکل به احتمال زیاد نقش مهمی ایفا می‌کنند.
توصیه‌های عملی
نظارت بر سطح سلامت کلیه و کبد، همچنین گلوکز و اسید اوریک با افزایش سن، ممکن است در افزایش طول عمر موثر باشند. علاوه بر این، شانس نیز ممکن است در رسیدن به سنین استثنایی نقش داشته باشد. اما تفاوت در نشانگرها نشان می‌دهد که ژنتیک و سبک زندگی نیز در این مسیر نقشی کلیدی دارند. صدساله‌ها نه‌تنها الهام‌بخش هستند، بلکه به ما کمک می‌کنند فرایند پیری و طول عمر را بهتر بفهمیم. مطالعاتی مثل این، گام‌های مهمی در جهت شناسایی عوامل مؤثر بر زندگی طولانی برداشته‌اند و می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی و سلامت در سنین بالا کمک کنند.
