خاورمیانه بار دیگر درگیر تنشهای نظامی شده و افزایش ابعاد جنگ ایران و اسرائیل، بازارهای مالی را متزلزل کرده است. این وضعیت باعث شده قیمت داراییهای سنتی و دیجیتال، از جمله بیت کوین و اتریوم، به پایینترین سطح هفتگی خود برسد. اما آیا این به معنای آغاز یک بحران جدی برای سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال است؟
با وجود واکنش منفی کوتاهمدت بازارها به تحولات ژئوپلیتیکی، دادههای موجود هنوز نشانهای از یک روند نزولی بلندمدت برای بیت کوین ارائه نمیدهند. در این مقاله از تکناک قصد داریم تا به بررسی تأثیر تحولات جنگ روی ارزهای دیجیتال بپردازیم.
فهرست مطالب
افت قیمت شدید در ارزهای دیجیتال با تنش میان ایران و اسرائیل
سقوط قیمت بیت کوین و اتریوم در ۲۴ ساعت گذشته، واکنشی شدید به اوجگیری تنشهای ژئوپلیتیکی در خاورمیانه است. بیت کوین با کاهش ۴.۵ درصدی به 104980دلار رسید و اتریوم با افت سنگینتری، ۸.۲ درصد، به 2528دلار سقوط کرد. این ریزش، همزمان با آغاز معاملات در بازار آسیا در تاریخ ۱۳ ژوئن، بیش از ۴۲۰ میلیارد دلار از ارزش کل بازار رمز ارزها را از بین برد و موجب لیکویید شدن بیش از ۱.۲ میلیارد دلار در معاملات لوریجشده شد.
دلیل واکنش شدید بازار چه بود؟
حمله غافلگیر کننده اسرائیل به مراکز هستهای و نظامی ایران، که بهعنوان یک جنگ ایران و اسرائیل طبقهبندی میشود، بهشدت روی بازارهای مالی تاثیرگذار بود. رمز ارزها بهعنوان داراییهای پر ریسک، نخستین قربانی این فرار از ریسک شدند، چرا که سرمایهگذاران به سمت داراییهای امنتر مانند طلا، دلار آمریکا و اوراق خزانهداری حرکت کردند.
عدم اطمینان سرمایه گذاران
مسئله فقط جنگ نیست، بلکه بیاطمینانی نسبت به آینده است. تنها چند روز پیش، احتمال حمله اسرائیل به ایران در بازارهای پیشبینی مانند Polymarket کمتر از ۲۰ درصد برآورد میشد و در برخی مقاطع حتی به ۱۱ درصد نیز کاهش یافت.
اما این درگیری ناگهانی، تمام پیشبینیها را به هم ریخت. اکنون در Myriad Markets، احتمال دستیابی به توافق هستهای میان آمریکا و ایران تا پایان هفته به فقط ۴.۷ درصد کاهش یافته است. این وضعیت، یادآوری جدیای است از اینکه بازارهای رمز ارز، در برابر بحرانهای ژئوپولیتیکی بسیار آسیبپذیر هستند. اما در عین حال، اگرچه فروش سنگینی رخ داده، هنوز نشانهای قطعی از یک روند نزولی بلندمدت دیده نمیشود.
تغییرات عجیب در بازارهای مختلف در پی تنش بین ایران و اسرائیل
نوسانات شدید در بازار کامودیتیها، بازتابی از نگرانیهای واقعی در مورد عرضه جهانی است. ایران، بهعنوان سومین تولیدکننده بزرگ نفت در اوپک، زیرساختهای کلیدی انرژی را در اختیار دارد و هرگونه درگیری بلندمدت میتواند بهشدت بازار جهانی انرژی را مختل کند. همانطور که پیشبینی میشد، سهام شرکتهای دفاعی با رشد قابلتوجهی همراه شد. برای مثال، سهام شرکتهای Lockheed Martin و Palantir حدود ۳ درصد افزایش یافت، چون سرمایهگذاران در واکنش به احتمال تشدید درگیریهای نظامی، بهسرعت وارد این حوزه شدند.
وضعیت بازار رمز ارزها: اصلاح یا هشدار؟
شاخص ترس و طمع بازار کریپتو (Crypto Fear & Greed Index) که میزان تمایل سرمایهگذاران به داراییهای پرریسک را اندازهگیری میکند، از ۶۵ به ۵۴ کاهش یافته و از ناحیه «طمع» به محدوده «خنثی» عقبنشینی کرده است.این کاهش، به جای آنکه نشاندهنده ترس افراطی و کف بازار باشد، بیشتر شبیه یک اصلاح سالم در احساسات بازار است.
در کنار این تغییر روانی، نکته قابل توجه، جریان ورودی ۸۶.۳۱ میلیون دلاری به ETF های بیت کوین است که حتی با وجود افت قیمت، این موضوع ادامه دار بوده است. این موضوع حاکی از آن است که اعتماد سرمایهگذاران نهادی هنوز پابرجاست، و آنها ریزشها را فرصتی برای ورود بیشتر میدانند، نه نشانهای از فرار.
بازارهای مالی ، با سرمایههایی که از رمز ارزها خارج و به سمت انرژی، دفاع و داراییهای امن منتقل میشوند بهوضوح در حال بازتوزیع ریسک هستند.
اما در دنیای رمز ارزها، تغییر احساسات از طمع به خنثی و تداوم ورود سرمایه نهادی، نشانههایی از پایدار ماندن زیرساخت اعتماد بلندمدت در این بازار است.
اتریوم و آلت کوینها بیشترین ضرر را در جنگ ایران و اسرائیل متحمل میشوند
اتریوم با افت شدید ۷٪ به کف روزانه ۲۴۳۹ دلار رسید و سپس به سطح فعلی ۲۵۵۲.۳۰ دلار بازگشت. این حرکت، چرخش معمول سرمایه از آلت کوینها به بیت کوین در شرایط پرتنش بازار را نشان میدهد. با وجود ثبت ۱۹ روز متوالی ورود سرمایه به ETF های اتریوم، این رمز ارز نتوانست از سطح حمایتی ۲۷۰۰ دلار دفاع کند؛ چرا که معاملهگران در حال کاهش ریسک پرتفوی خود بودند.
شاخصهای تکنیکال دومین رمز ارز بزرگ بازار نسبت به بیت کوین تصویر نزولیتری را نشان میدهند. شاخص قدرت نسبی (RSI) عدد ۵۰.۶ را نشان میدهد و شاخص ADX با قرار گرفتن روی ۲۲ حاکی از تضعیف شدید قدرت روند صعودی است، در حالی که روند کلی همچنان نزولی باقی مانده است.قیمت نیز به میانگین متحرک نمایی ۲۰۰ روزه در محدوده ۲۴۷۳ دلار نزدیک شده و در جریان افت اخیر، حتی از این سطح عبور کرده و پایینتر نوسان کرده است. میانگین ۵۰ روزه در ۲۴۱۷ دلار قرار دارد و شکست این سطح میتواند نشانهای از تغییر روند مهمتری باشد.
بنابراین، گاوهای اتریوم باید از سطح ۲۵۵۲ دلار دفاع کنند تا از اصلاحی عمیقتر جلوگیری شود. سطوح کلیدی مورد توجه شامل مقاومت در ۲۷۳۸ دلار و حمایت فوری در ناحیه روانی ۲۴۱۷ دلار است.
شاخص RSI روی عدد ۵۰ قرار دارد که نشاندهنده حرکت خنثی پس از خروج از وضعیت اشباع خرید است، و ADX در ۲۲ تأیید میکند که حرکت از روند صعودی به حالت خنثی تغییر کرده است.
جمعبندی
در پی تشدید تنشهای نظامی و جنگ ایران و اسرائیل، بازارهای مالی جهانی دچار نوسانات شدید شدهاند. این بحران ژئوپلیتیکی باعث شد قیمت بیت کوین، اتریوم و سایر رمزارزها بهطور قابلتوجهی کاهش یابد؛ بهطوریکه تنها در ۲۴ ساعت، سرمایهگذاران بیش از ۴۲۰ میلیارد دلار از ارزش بازار رمزارزها را از دست دادند و بیش از ۱.۲ میلیارد دلار از داراییها لیکویید شد.
عامل اصلی این سقوط، حمله نظامی اسرائیل به ایران بود که سرمایهگذاران را به سمت داراییهای امن سوق داد. با این حال، علیرغم واکنش منفی اولیه بازار، دادههای فعلی نشانهای قطعی از آغاز روند نزولی بلندمدت در بیت کوین نشان نمیدهند. ورود سرمایه نهادی به ETF های بیت کوین همچنان ادامه دارد، که حاکی از اعتماد بلندمدت به این بازار است.
در مقابل، اتریوم و آلت کوینها زیان بیشتری متحمل شدند. اتریوم حمایتهای کلیدی خود را از دست داده و شاخصهای تکنیکال نیز ضعف روند صعودی آن را نشان میدهند. بهطور کلی، بازار رمز ارزها اکنون در مرحله اصلاحی است و نه لزوماً در آستانه سقوطی فراگیر.