با اجرای ممنوعیت صادرات نرم‌افزارهای آمریکایی به چین، دسترسی پکن به سیستم‌عامل‌ها و ابزارهای حیاتی قطع و تنش تجاری وارد مرحله بی‌سابقه‌ای می‌شود.
به گزارش تکناک، کاخ‌سفید درحال بررسی اقدام تلافی‌جویانه بی‌سابقه‌ای علیه چین است: ممنوعیت کامل صادرات هرگونه محصولی که با نرم‌افزار ساخت ایالات متحده تولید شده یا در آن به کار رفته باشد. به نقل از رویترز، این طرح هنوز نهایی نشده است؛ اما تهدید پیشین رئیس‌جمهور ترامپ مبنی‌بر اعمال تعرفه ۱۰۰ درصدی و محدودیت‌های شدید را درصورت افزایش تنش‌های پکن عملی خواهد کرد.
ممنوعیت صادرات نرم‌افزارهای آمریکایی به چین در پاسخ مستقیم به تصمیم اخیر پکن برای اعمال کنترل بر صادرات عناصر خاکی کمیاب صورت می‌گیرد که در تولید فناوری‌های پیشرفته حیاتی هستند. با توجه به اینکه تقریباً تمام محصولات پیشرفته، از دستگاه‌های الکترونیکی مصرفی گرفته تا تجهیزات صنعتی پیچیده، به نوعی به نرم‌افزارهای آمریکایی وابسته‌اند، چنین ممنوعیتی می‌تواند جنگ تجاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان را به مرحله‌ای بازگشت‌ناپذیر بکشاند.
اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، ضمن تأیید این خبر به خبرنگاران گفت:
تأیید می‌کنم که همه گزینه‌ها روی میز است… اگر این کنترل‌های صادراتی چه برای نرم‌افزار، چه برای موتورها و… اجرایی شود، احتمالاً با هماهنگی متحدان ما در گروه هفت (G7) خواهد بود.
بااین‌حال، همه مقام‌های دولتی با این رویکرد تهاجمی موافق نیستند. برخی کارشناسان، ازجمله امیلی کیلکریس، مقام سابق تجاری، هشدار می‌دهند که اجرای چنین ممنوعیت گسترده‌ای بسیار دشوار است و می‌تواند عواقب ناخواسته‌ای برای خود صنعت آمریکا نیز به‌همراه داشته باشد.
این اولین بار نیست که واشنگتن از نرم‌افزار به‌عنوان اهرم فشار استفاده می‌کند. پیش‌از این، دولت آمریکا ممنوعیت صادرات نرم‌افزارهای طراحی الکترونیکی (EDA) را علیه چین اعمال کرد که به شرکت‌های بزرگی مانند شیائومی و لنوو آسیب جدی وارد کرد؛ زیرا توانایی طراحی تراشه‌های خود برای تولید در کارخانه‌هایی مانند TSMC را از دست دادند. کاخ‌سفید حدود یک ماه بعد در ازای دریافت امتیازهایی درزمینه عناصر خاکی کمیاب، آن محدودیت را لغو کرد. به نظر می‌رسد استراتژی کنونی نیز تکرار همان شیوه، اما در مقیاسی بسیار وسیع‌تر است.
ممنوعیت جامع برخلاف محدودیت قبلی، نه‌تنها نرم‌افزارهای تخصصی ساخت تراشه، بلکه تمام سیستم‌عامل‌های محبوب مصرفی مانند ویندوز، اندروید، iOS و macOS را نیز دربر خواهد گرفت و عملاً تجارت جهانی با چین را فلج خواهد کرد. در کوتاه‌مدت، چنین اقدامی چین را در موضع ضعف شدیدی قرار خواهد داد. با اینکه پکن به‌آرامی درحال توسعه اکوسیستم نرم‌افزاری داخلی خود، ازجمله سیستم‌عامل HarmonyOS هواوی و پلتفرم متن‌باز openKylin است، بازار این کشور همچنان زیر سلطه کامل محصولات آمریکایی قرار دارد.
بااین‌حال، در بلندمدت ممنوعیت صادرات نرم‌افزارهای آمریکایی به چین می‌تواند به بزرگ‌ترین محرک برای خودکفایی فناوری این کشور آسیایی تبدیل شود. درحالی‌که دسترسی آسان به فناوری غربی سرعت پیشرفت‌های داخلی پکن را کُند کرده بود، قطع کامل این دسترسی شرکت‌های چینی را وادار خواهد کرد تا برای بقا جایگزین‌های بومی خود را با سرعتی بی‌سابقه توسعه دهند.
کارشناسان معتقدند که اگرچه آمریکا درحال‌حاضر برتری فناورانه دارد، چین با داشتن نیروی انسانی متخصص و عظیم، در نهایت خواهد توانست استانداردهای مستقل خود را ایجاد کند؛ استانداردهایی که در آینده می‌توانند رهبری جهانی واشنگتن در حوزه فناوری را دچار دردسر و حتی جایگاه آن را تصاحب کنند.
