رکوردشکنی هواپیمای جاسوسی U-2 Dragon Lady در هفتادمین سالگرد پرواز

هواپیمای جاسوسی افسانه‌ای U-2 Dragon Lady در هفتادمین سالگرد نخستین پرواز خود، با رکوردشکنی بار دیگر ثابت کرد که با وجود گذر زمان و پیشرفت فناوری، همچنان یکی از شاخص‌ترین نمادهای قدرت شناسایی هوایی ایالات متحده است.

به گزارش تک‌ناک، نیروی هوایی آمریکا در تاریخ ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۵، به‌جای برگزاری مراسم سنتی یا تشریفاتی، این مناسبت را با ثبت رکوردهای تازه پروازی گرامی داشت. این رکوردها در جریان نخستین پرواز طولانی‌مدت U-2 طی ۱۱ سال گذشته و با ثبت بیشترین مسافت طی‌شده در تاریخ این مدل به دست آمد.

هواپیمای جاسوسی U-2 Dragon Lady در میانه دهه ۱۹۵۰ و در اوج جنگ سرد، به سفارش رئیس‌جمهور آیزنهاور و توسط شرکت Lockheed Martin طراحی شد تا پاسخگوی یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های امنیتی غرب باشد، که کشف واقعیت پشت پرده آهنین اتحاد جماهیر شوروی بود. در آن زمان، ماهواره‌های جاسوسی هنوز در مراحل ابتدایی توسعه بودند و پرواز در حریم هوایی دشمن، تنها راه به‌دست آوردن اطلاعات دقیق محسوب می‌شد.

با طراحی سبک، بدنه باریک و بال‌های بلند ۳۲ متری، U-2 بیش از آنکه مشابه یک جنگنده یا بمب‌افکن باشد، به یک گلایدر جت شباهت داشت. موتور توربوفن General Electric F118-101 با توان ۱۷ هزار پوند رانش، این هواپیما را به ارتفاعی بالاتر از ۲۱ هزار متر می‌رساند؛ ارتفاعی که در آن خلبان می‌توانست انحنای زمین را به چشم ببیند. برد پروازی U-2 با ظرفیت سوخت ۱۱٬۱۶۶ لیتر به بیش از ۱۱٬۲۸۰ کیلومتر با سرعت کروز حدود ۷۶۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسید.

هواپیمای جاسوسی U-2 Dragon Lady از زمان نخستین پرواز در سال ۱۹۵۵، بارها در کانون رویدادهای سرنوشت‌ساز بین‌المللی قرار گرفت. سرنگونی یک فروند U-2 در سال ۱۹۶۰ توسط موشک‌های شوروی و بازداشت خلبان آن، Gary Powers، به دادگاهی نمایشی در مسکو انجامید و به تیتر یک رسانه‌های جهان تبدیل شد. دو سال بعد، پرواز شناسایی این هواپیما بر فراز کوبا، ساخت پایگاه‌های موشکی مخفی شوروی را افشا کرد و بحران موشکی کوبا را رقم زد، که جهان را تا آستانه جنگ جهانی سوم پیش برد.

در کنار این نقش‌های حساس، U-2 به غرب نشان داد که بسیاری از ادعاهای هسته‌ای شوروی اغراق‌آمیز بوده و زرادخانه واقعی آن کشور بسیار محدودتر از آن چیزی است که تبلیغ می‌شد.

با وجود نزدیک شدن به دوران بازنشستگی، U-2 همچنان مأموریت‌های ویژه‌ای را به انجام می‌رساند. پایگاه Beale نیروی هوایی آمریکا در کالیفرنیا در ژوئیه ۲۰۲۵، شاهد پروازی تاریخی بود. نسخه آموزشی TU-2S با دو سرنشین، به هدایت Cory “ULTRALORD” Bartholomew و سرهنگ دوم “JETHRO” (که نام کامل وی به دلایل امنیتی اعلام نشد)، طولانی‌ترین پرواز تاریخ این مدل را ثبت کرد.

این مأموریت ۱۴ ساعته، مسافتی بیش از ۱۱٬۱۱۲ کیلومتر را بر فراز خاک ایالات متحده طی کرد. هرچند گزارش‌هایی از ثبت رکورد ارتفاع جدید توسط این پرواز منتشر شد، اما نیروی هوایی این موضوع را به‌ طور رسمی تأیید نکرد.

این رکوردشکنی تنها نمایش قدرت فنی U-2 نبود، بلکه آزمونی برای توان جسمی و روانی خلبانان به حساب می‌آمد. آنها در شرایط فشار بالا و فضای محدود کابین، بدون هیچ‌گونه امکانات بهداشتی، پرواز کردند. وعده غذایی سنتی «استیک و تخم‌مرغ پرپروتئین» پیش از پرواز، بخشی از آمادگی آنها برای این مأموریت بود.

به گفته نیروی هوایی، این عملیات نیازمند هماهنگی لجستیکی دقیق بود، که شامل انتخاب باندهای فرود اضطراری، تعیین مسیرهای ایمن، مدیریت شرایط جوی، سرعت باد و دما و جلوگیری از عبور ناخواسته به حریم هوایی کشورهای دیگر می‌شد.

Mattson، فرمانده اسکادران، در بیانیه‌ای گفت: «این پرواز تاریخی است و شایسته بود که توسط خدمه اسکادران شناسایی اول، قدیمی‌ترین واحد فعال پروازی آمریکا انجام شود. ماهیت جنگ در حال تغییر است، اما تعهد ما به آماده‌سازی خدمه برای تسلط بر طیف الکترومغناطیسی و پیروزی، همواره پابرجا است. ما همچنان مهارت‌های رزمی خود را ارتقا می‌دهیم و توانایی پایگاه Beale را به‌ عنوان یک مرکز قدرت‌افکنی سریع و جهانی به نمایش می‌گذاریم.»

تاریخچه فنی هواپیمای جاسوسی U-2 Dragon Lady