شرکت داروسازی آسترازنکا اعلام کرده که در حال آزمایش داروی خوراکی AZD5004 برای درمان چاقی و دیابت است، که عملکردی مشابه داروهای تزریقی GLP-1 را نشان میدهد.
به گزارش تکناک، شرکت آسترازنکا این هفته در کنفرانس ObesityWeek در سنآنتونیو، بیان کرد که این داروی جدید هماکنون در دو مطالعه چند مرحلهای در حال بررسی است و نتایج آن به احتمال زیاد تا اواخر سال 2025 منتشر خواهد شد، نتایج اولیه آن نیز نشاندهنده پیشرفتهای مثبت بوده است.
شرکت آسترازنکا امیدوار است با این دارو که به صورت خوراکی مصرف میشود، وارد بازار داروهای چاقی شود و با داروهای تزریقی مشابهی که شرکتهای دیگر مثل Novo Nordisk تولید میکنند (مانند Ozempic وWegovy ) رقابت نماید.
در اولین مرحله آزمایش که روی 72 بیمار سالم غیرچاق یا افرادی با دیابت نوع 2 انجام شد، این دارو در دوزهای زیر 50 میلیگرم بیخطر ارزیابی گردید.
دوزهای بالاتر باعث افزایش مشکلات گوارشی شد، که مشابه عوارض جانبی گزارش شده در داروهای موجود در بازار است.
افراد شرکتکننده در این آزمایش به طور متوسط 5.8 درصد از وزن خود را در مدت چهار هفته کاهش دادند و شاهد بهبود در سطح گلوکز خون ناشتا بودند.
اکنون این دارو وارد دومین مرحله آزمایش اختصاصی برای چاقی (مطالعه Vista) و یک آزمایش مخصوص دیابت نوع 2 (مطالعه Solstice) خواهد شد، که به احتمال زیاد مانند Novo Nordisk، آسترازنکا نیز امیدوار است دو داروی متفاوت آگونیست GLP-1 برای این دو بیماری به بازار عرضه کند.
انتظار میرود که مرحله دوم آزمایش چاقی 304 نفر را جذب کند و در اواخر سال 2025 به اتمام برسد. مطالعه Solstice که 384 بیمار در آن شرکت خواهند کرد، انتظار میرود تا اوایل 2026 ادامه یابد.
شرکت آسترازنکا در سال 2023 داروی AZD5004 را از شرکت چینی Eccogene با مبلغ نزدیک به 2 میلیون دلار خریداری کرد، اما پیشبینی میکند که اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، تا سال 2032 فروش این دارو به 800 میلیون دلار برسد.
شیلون بار، معاون اجرایی شرکت داروسازی آسترازنکا، سال گذشته هنگام امضای توافق با شرکت Eccogene گفت: «ما باور داریم که این داروی خوراکی GLP-1RA میتواند جایگزینی برای داروهای تزریقی فعلی باشد. این دارو میتواند هم به عنوان درمان مستقل و هم در ترکیب با داروهای دیگر برای بیماریهای قلبی-متابولیک مانند: دیابت نوع 2 و چاقی مفید باشد.»
در حالی که اطلاعات زیادی از ارائه آسترازنکا در کنفرانس منتشر نشد، مشخص گردید که AZD5004 یک داروی کوچکمولکول است، که باید روزانه یک بار مصرف شود.
همچنین آسترازنکا قصد دارد این دارو را با AZD6234 ترکیب کند. AZD6234 یک دارو با اثر طولانی است، که برای هدف قرار دادن هورمون آمیلین پانکراس طراحی شده است. این دارو در حال حاضر در حال برنامهریزی آزمایشی برای کاهش وزن میباشد. این شرکت امیدوار است که ترکیب این دو دارو باعث کاهش چربی هدفمند و مؤثرتر شود.
در کنفرانس، آسترازنکا زمانبندی آزمایش خود را اعلام نکرد، اما گفت: «دادههای امیدوارکننده آزمایش مرحله اول، اعتماد به استراتژی ترکیب این دو دارو را افزایش داده است.»
آزمایشهای ایمنی و تحمل AZD5004، که هم همراه با غذا و هم بدون غذا مصرف شد، گزارش داد که هیچ عارضه جانبی جدی ایجاد نکرده است.
بار در یک نشست خبری عنوان کرد: «ما افزایش تهوع و استفراغ را در دوزهای بالاتر مشاهده کردیم، که این مسئله با ویژگیهای این نوع داروها سازگار است.»
آسترازنکا چند سال از شرکتهای بزرگی مانند Novo Nordisk و Eli Lilly عقبتر است، اما با توجه به تقاضای زیاد برای داروهای چاقی، این شرکتها هنوز فضای زیادی برای رقابت در بازار دارند، به ویژه برای داروهای خوراکی این موقعیت فراهم است.
شرکت Viking Therapeutics نیز نتایج اولیه آزمایش داروی خوراکی خود را برای درمان چاقی اعلام کرد. این شرکت گزارش داد که داروی آن به نام VK2735، که یک آگونیست مشترک GLP-1 و GIP است، در بالاترین دوز آزمایشی (100 میلیگرم) باعث کاهش میانگین 8.2 درصدی وزن در مدت 28 روز شده است.