تحقیقات جدید نشان میدهد که معدنچیان مس در کارپاتها امکان دارد از اولین افرادی باشند که چرخ را 6000 سال پیش اختراع کردند.
به گزارش تکناک، شواهد باستانشناسی نشان میدهد که این چرخهای اولیه برای حملونقل مواد معدنی استفاده میشده است.
اختراع چرخ به احتمال زیاد دومین رویداد مهم در تکامل بشر پس از کشف روشهای مهار آتش بود. با وجود این، تاکنون منشأ اختراع چرخ به طور گسترده مورد بحث قرار نگرفته و جزئیات مربوط به کشف آن در هالهای از ابهام قرار دارد.
یک مطالعه جدید با استفاده از تکنیکهای مکانیک سازهای میگوید که به نظر میرسد معدنچیان مس اروپای شرقی، چرخ را اختراع کرده باشند.
در حالی که شواهد باستانشناسی از وجود چرخها در سرتاسر جهان از حدود 3000 تا 5000 قبل از میلاد یافت میشود، مطالعه جدید نشان میدهد که معدنچیان مس که حدود 6000 سال پیش در کوههای کارپات کار میکردند، ممکن است نقش مهمی در اختراعات اصلی مرتبط با چرخ داشته باشند.
فهرست مطالب
تکامل چرخ
دانشمندان از اصطلاح غلتکهای آزاد برای اشاره به مجموعهای از سیلندرها، میلهها یا تنههای درخت که بهطور یکنواخت روی زمین قرار داده شدهاند و به صورت عمود بر جهت حملونقل هستند، استفاده میکنند.
بار حملشده روی این غلتکها قرار میگیرد و به جلو هل داده یا کشیده میشود، در حالی که غلتکها روی زمین میچرخند. افزودن سوکت به پایین ظرف حاوی بار، به غلتکها اجازه میدهد تا داخل سوکتها قرار گیرند و یک چرخ دستی ابتدایی تشکیل دهند.
شکل و توپوگرافی معادن مس نیز نقش مهمی در توسعه چرخ در طول سالها داشته است.
باستانشناسان در حفاریهای خود در کوههای کارپات، بیش از 150 مدل گلی از ارابههای چهارچرخ را کشف کردهاند، که به نظر میرسد به عنوان لیوانهای نوشیدنی طراحی شده باشند. تجزیه و تحلیلهای کربن-14 این مدلها را به فرهنگ بولراز (Boleráz) و حدود 3600 سال پیش از میلاد نسبت میدهند.
طبق نتایج این مطالعه، این لیوانها به عنوان قدیمیترین نمونههای شناختهشده حملونقل چرخدار به حساب میآیند.
پیشرفتهای تدریجی اختراع چرخ
این نتایج نشان میدهند که ترتیب پیشنهادی برای پیشرفت چرخ و محور، مسیری منطقی ارائه میدهد که چرخ میتواند در آن تکامل یافته باشد.
محققان اشاره میکنند که چرخ در آن زمان به تکامل خود پایان نداد، چرا که اختراعات متعددی در سالهای بعد انجام شد. همچنین آنها نمیگویند که این تنها راهی است که چرخها اختراع شدهاند، به این دلیل که ممکن است چندین فرهنگ آن را از طریق وسایل خود در نقاط زمانی به نسبت نزدیک یا دور توسعه داده باشند.
چرخهای بولراز نمایانگر قدیمیترین نمونه شناخته شده از حملونقل چرخدار هستند و به احتمال زیاد منبع گسترش اولیه چرخ در سراسر دنیای قدیم بودهاند.
این مطالعه اخیر در مجله Royal Society Open Science منتشر شده است.