محققان کشف کرده‌اند که فعالیت غیرطبیعی سلول‌های T می‌تواند حتی سال‌ها قبل از ظهور علائم حرکتی، نشانگر اولیه بیماری پارکینسون باشد.
به گزارش تکناک، این کشف دانشمندان مؤسسه ایمونولوژی لا هویا (LJI) می‌تواند انقلابی در تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری ایجاد کند.
فهرست مطالب
سلول‌های T و بیماری پارکینسون
سلول‌های T نقش حیاتی در دفاع از بدن در برابر بیماری‌ها دارند، اما گاهی به اشتباه به بافت‌های سالم حمله می‌کنند. این پدیده در بیماری‌های خودایمنی مانند دیابت نوع ۱ و آرتریت روماتوئید مشاهده می‌شود.
اکنون، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این سلول‌ها ممکن است در ایجاد بیماری پارکینسون نیز نقش داشته باشند. تیم پروفسور الساندرو ست در LJI دریافتند که بسیاری از بیماران مبتلا به پارکینسون دارای سلول‌های T واکنش‌دهنده به پروتئین‌های خاص مغزی مانند آلفا-سینوکلئین و PINK1 هستند.
در مطالعه‌ای که اوایل امسال در مجله npj Parkinson’s Disease منتشر شد، پژوهشگران موفق به شناسایی زیرگروه‌هایی از سلول‌های T شدند که به آلفا-سینوکلئین واکنش نشان می‌دهند. اما هنوز مشخص نبود که این واکنش ایمنی از چه زمانی در مسیر پیشرفت بیماری آغاز می‌شود.
اوج فعالیت سلول‌های T قبل از تشخیص رسمی بیماری
پژوهشگران گزارش دادند که فعالیت مضر احتمالی سلول‌های T، در مرحله پیش‌بالینی (prodromal) بیماری پارکینسون به بالاترین حد خود می‌رسد. این دوره ممکن است سال‌ها یا حتی دهه‌ها قبل از تشخیص بالینی بیماری آغاز شده باشد.
پروفسور ست گفت: «واکنش سیستم ایمنی سلول‌های T ممکن است یکی از نشانه‌های اولیه بیماری پارکینسون باشد، حتی قبل از آنکه علائم ظاهری شروع شوند. همچنین شواهد حاکی از آن است که درمان زودهنگام می‌تواند اثربخش‌تر باشد.»
این مطالعه چگونه انجام شد؟
تشخیص مرحله پیش‌بالینی پارکینسون دشوار است، چرا که علائم واضحی ندارد. به همین دلیل، پژوهشگران سلول‌های T را در نمونه‌های خون داوطلبانی بررسی کردند که در معرض خطر بالای ابتلا به پارکینسون بودند. این داوطلبان یا دارای جهش‌های ژنتیکی مرتبط با پارکینسون بودند یا علائم اولیه‌ای چون اختلال در خواب REM و کاهش حس بویایی از خود نشان می‌دادند.
دانشمندان برای تحلیل پاسخ ایمنی، از تکنیکی به نام Fluorospot استفاده کردند تا دریابند کدام داوطلبان دارای سطح بالایی از سلول‌های T واکنش‌پذیر نسبت به آلفا-سینوکلئین یا PINK1 هستند و در چه زمانی این فعالیت به اوج می‌رسد.
نتایج نشان دادند که این سلول‌های T واکنشی، سال‌ها قبل از ظهور لرزش یا سایر علائم حرکتی در خون قابل شناسایی هستند.
اوج پاسخ قبل از تشخیص بیماری پارکینسون
یکی از یافته‌های کلیدی این بود که واکنش سلول‌های T نسبت به پروتئین PINK1 قبل از تشخیص رسمی بیماری، در بالاترین سطح خود قرار دارد. این یافته می‌تواند پنجره‌ای جدید برای تشخیص بسیار زودهنگام و مداخله درمانی ایجاد کند.
با وجود این، پروفسور ست هشدار می‌دهد که نباید به‌سرعت نتیجه‌گیری کرد. او عنوان کرد: «پارکینسون بیماری پیچیده‌ای است. پرسش کلیدی این است که آیا نابودی سلول‌های عصبی باعث خودایمنی می‌شود، یا بالعکس؟ این همان مسئله معروف «مرغ و تخم‌مرغ» در زمینه التهاب در پارکینسون است.»
گام‌های بعدی برای کمک به بیماران
این یافته‌ها می‌توانند مسیر طراحی ابزارهای تشخیصی زودهنگام را هموار کنند. در عین حال، محققان در تلاش هستند راه‌هایی برای مهار التهاب و محافظت از سلول‌های مغزی بیابند.
امیل یوهانسون، یکی از پژوهشگران آزمایشگاه ست توضیح داد: «برخی سلول‌های T نقش بازدارنده در التهاب دارند. ما می‌خواهیم بررسی کنیم که آیا سلول‌های T محافظ خاصی دارند که بتوانند از بافت‌ها محافظت کنند و التهاب را کاهش دهند.»
همچنین پژوهشگران در حال بررسی نقش سلول‌های T در سایر بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی مانند آلزایمر هستند.
این مطالعه جدید نشان می‌دهد که سلول‌های T می‌توانند سال‌ها قبل از بروز علائم پارکینسون، واکنش‌هایی از خود نشان دهند. این کشف می‌تواند به ساخت ابزارهای تشخیصی زودهنگام و طراحی درمان‌های پیشگیرانه مؤثرتر کمک کند.
