دیابت نوع 1، یک بیماری مزمن و طولانی است که در آن، لوزالمعده انسولین بسیار کمی تولید می کند یا اصلاً انسولین تولید نمی کند.
به گزارش تکناک، لوزالمعده عضوی است که انسولین تولید می کند. انسولین هورمونی است که به بدن کمک می کند از گلوکز انرژی بسازد. هنگامی که فردی به دیابت نوع 1 مبتلا می شود، سیستم ایمنی بدن او به سلول های پانکراس که انسولین تولید می کنند، حمله می کند.
هنگامی که این اتفاق می افتد، پانکراس تولید انسولین را متوقف می کند. بدون انسولین، میزان گلوکزی که در خون ساخته می شود بسیار بالا می رود. با گذشت زمان، میزان بالای گلوکز موجود در خون می تواند منجر به بروز عوارض منفی برای سلامتی شود و باعث آسیب به کلیه ها، چشم ها، قلب و اعصاب شود.
دیابت نوع 1 یک اختلال خود ایمنی در نظر گرفته می شود. علت دقیق دیابت نوع 1 ناشناخته است، اما محققان گمان می کنند ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است باعث ایجاد این بیماری شود.
عوامل خطرناک
سیستم ایمنی به بدن ما کمک می کند تا با باکتری ها، ویروس ها و سایر مواد مضر مبارزه کند. در دیابت نوع 1، سیستم ایمنی به سلول های بتای سالم در لوزالمعده حمله کرده و آنها را از بین می برد. این مسئله به عنوان یک پاسخ خود ایمنی شناخته می شود.
سلول های بتا انسولین تولید می کنند. هنگامی که سیستم ایمنی سلول های بتا را از بین می برد، آنها قادر به ساخت انسولین نیستند. این موضوع باعث می شود که میزان گلوکز در خون (یا قند خون) به حدی بالاتر از حد طبیعی برسد.
محققان نمی دانند چرا سیستم ایمنی به سلول های بتا حمله می کند. آنها متوجه شدند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 1 را افزایش دهد.
ژنتیک
محققان گروهی از ژن ها به نام مجموعه آنتی ژن لکوسیت انسانی (HLA) و ارتباط آنها با دیابت نوع 1 را مطالعه کرده اند. مجموعه HLA شامل ژن های HLA-DQA1، HLA-DQB1 و HLA-DRB1 می باشد. این ژن ها به سیستم ایمنی کمک می کنند تا تفاوت بین پروتئین های خود بدن با پروتئین های ساخته شده توسط ویروس ها یا باکتری ها را از یکدیگر تشخیص دهد.
ژن HLA می تواند تغییرات زیادی داشته باشد. با این حال، ترکیب خاصی از تغییرات (معروف به هاپلوتیپ) در ژنهای HLA-DQA1، HLA-DQB1 و HLA-DRB1 ممکن است نحوه عملکرد سیستم ایمنی را تغییر دهد.
هاپلوتیپ های HLA ممکن است خطر حمله سیستم ایمنی به سلول های بتا سالم را افزایش دهند. این مسئله به نوبه خود می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 1 را در افراد افزایش دهد.
البته تغییرات ژن HLA همیشه منجر به دیابت نوع 1 نمی شود. در حالی که برخی از تغییرات HLA ممکن است خطر ژنتیکی دیابت نوع 1 را افزایش دهد، اما تغییرات دیگر می تواند از فرد در برابر ابتلا به این بیماری محافظت کند.
محققان گمان می کنند که عفونت های ویروسی نیز ممکن است در ایجاد دیابت نوع 1 نقش داشته باشند. هنگامی که عفونت های ویروسی با عوامل ژنتیکی ترکیب شوند، ممکن است یک پاسخ خودایمنی ایجاد کنند.
انتروویروس (EV) قوی ترین عفونت ویروسی مورد بررسی بوده است. عفونت EV در شروع دیابت نوع 1 در مقایسه با افراد بدون عفونت، 10 برابر بیشتر بود. سایر ویروس هایی که مورد مطالعه قرار گرفته اند عبارتند از:
- روتاویروس: یک ویروس مسری که باعث اسهال می شود
- سیتومگالوویروس: یک ویروس رایج که تا زمانی که تحریک نشود، در بدن نهفته میماند و معمولاً توسط سیستم ایمنی ضعیف می شود
- ویروس اپشتین بار: یک ویروس معمولی است که از طریق مایعات بدن مانند بزاق پخش می شود
- اوریون: ناشی از یک ویروس مسری است که از طریق مایعات بدن پخش می شود و معمولاً باعث درد و التهاب در غدد بزاقی می شود
- سرخک: یک ویروس مسری که باعث ایجاد بثورات قرمز روی پوست می شود
زمان ابتلا به عفونت های ویروسی به ویژه در دوران بارداری تا سال اول زندگی خیلی مهم است. در یک مطالعه نشان داده شد که عفونت های ویروسی در دوران بارداری منجر به تولد دو برابری کودکان مبتلا به دیابت نوع 1 می شود.
آیا دیابت نوع 1 ارثی است؟
اگر دیابت نوع 1 دارید، ممکن است برایتان سوال باشد که آیا این بیماری را از والدین خود به ارث برده اید یا خیر. نگرانی در مورد انتقال این بیماری به فرزندان هم در بسیاری از بیماران مبتلا به این بیماری دیده می شود.
مانند سایر بیماری های خودایمنی، دیابت نوع 1 ارثی است. اگر والدین یا خواهر و برادری به این بیماری مبتلا باشند، احتمال ابتلا به دیابت نوع 1 بیشتر می شود. افرادی که سابقه خانوادگی ندارند نیز ممکن است به دیابت نوع 1 مبتلا شوند.
در هر صورت، افرادی که به دیابت نوع 1 مبتلا می شوند، یک یا چند ژن دارند که خطر ابتلا به این بیماری را در آنها افزایش می دهد. البته داشتن آن ژن ها برای ایجاد مستقیم دیابت نوع 1 کافی نیست. افراد در واقع خود این بیماری را به ارث نمی برند و در عوض، عوامل ژنتیکی را به ارث می برند که به نوبه خود خطر ابتلا به دیابت نوع 1 را افزایش می دهد.
دیابت نوع 1 یک بیماری پیچیده خود ایمنی است. ترکیبی از عوامل خطرناک ژنتیکی و محیطی ممکن است باعث ایجاد پاسخ خودایمنی شود که در نهایت منجر به دیابت نوع 1 می شود.
چه کسانی به دیابت نوع 1 مبتلا می شوند؟
هر کسی ممکن است به دیابت نوع 1 مبتلا شود. برخی از افراد بیشتر از دیگران به این بیماری مبتلا می شوند. عوامل خطرناک زیر ممکن است احتمال ابتلا به دیابت نوع 1 را افزایش دهند:
- سن: اگرچه این بیماری در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد، اما دیابت نوع 1 اغلب بیشتر در کودکان، نوجوانان و جوانان تشخیص داده می شود. شایع ترین شکل دیابت در کودکان است.
- قومیت: در ایالات متحده، افراد سفیدپوست غیر اسپانیایی بیشتر از آمریکایی های آفریقایی تبار یا آمریکایی های لاتین یا اسپانیایی تبار به دیابت نوع 1 مبتلا می شوند.
- جغرافیا: تعداد تشخیص های جدید دیابت نوع 1 در کشورهای دورتر از خط استوا بیشتر شده است. دیابت نوع 1 در ایالات متحده، کانادا و اروپا، بیشتر از آسیا و آمریکای جنوبی رخ می دهد. با این حال، در طول 20 سال گذشته، تعداد تشخیص های جدید دیابت نوع 1 در سراسر جهان افزایش یافته است.