موفقیت واکسن ایدز در فاز یک کارآزمایی بالینی

در یکم دسامبر 2022 وهمزمان با روز جهانی ایدز، مجله Science نتایج بسیار امیدوارکننده یک کارآزمایی بالینی فاز یک برای واکسن ایدز (HIV) را منتشر کرد.

به گزارش تکناک، واکسن آزمایشی آنتی بادی های خنثی کننده گسترده ای را در میان گروه کوچکی از داوطلبان تولید کرد.

بر اساس یافته‌های این تحقیق ، یک رژیم واکسن شامل دو دوز، که به فاصله هشت هفته از هم تزریق می‌شود، می‌تواند پاسخ‌های ایمنی را در برابر ویروس HIV ایجاد کند.

به گزارش بیزینس اینسایدر، این واکسن از نسخه مهندسی شده پروتئینی ساخته شده است که بر روی HIV زندگی می کند. یک واکسن پیشگیری HIV باید باعث تولید آنتی بادی های خنثی کننده گسترده (bnAbs) شود که می تواند گونه های مختلف HIV را شناسایی کرده و از بیمار در برابر عفونت محافظت کند.

با این حال، تا کنون، تحریک bnAbs از طریق واکسیناسیون امکان پذیر نبوده است بنابراین، محققان ذره کلیدی واکسن را به گونه ای طراحی کردند که بدن را برای تولید این آنتی بادی های خنثی کننده ویروس HIV آماده کند.

محققان بیش از 40 سال است که در تلاش برای ساخت واکسن HIV هستند. با این حال، به دلیل تمایل HIV به جهش، تلاش ها با موفقیت کمتری روبرو شد. به استثنای چند مورد برجسته، هیچ کس از ایدز جان سالم به در نبرده است.این تکنیک می تواند بدن را برای تشخیص گونه های مختلف HIV آموزش دهد.

ابتکار بین‌المللی واکسن ایدز شروع فاز 1 کارآزمایی بالینی را در سال 2018 اعلام کرد. در مجموع، 48 شرکت‌کننده در رده سنی 18 تا 50 سال، واکسن یا دارونما را دریافت کردند.

35 نفر از 36 نفر با واکسن آزمایشی را دریافت کردند و بدن آنها فعال شدن سلول های B پیش ساز bnAb را نشان داد که اولین گام به سمت ایمنی در برابر ویروس HIV است.

به گفته ویلیام شیف، استاد بخش ایمونولوژی و میکروبیولوژی در تحقیقات اسکریپس، و یکی از نویسندگان این مطالعه، این تکنیک می‌تواند سیستم ایمنی بدن را برای تشخیص زیرگروه‌های HIV آموزش دهد.

واکسن شیف وهمکارانش در یک سری واکسن های متعدد استفاده خواهد شد و هر کدام یک ذره متفاوت از ویروس HIV برای آموزش سیستم ایمنی بدن استفاده خواهند کرد.

به گفته Business Insider، با پایان یافتن این سری از آزمایش بالینی ، مولکول های مهندسی شده به ویروس های HIV نزدیک تر می شوند تا زمانی که آنتی بادی های تولید شده بتوانند به گونه های مختلف HIV متصل شوند.

شیف گفت :تنها چند محل اتصال  روی خوشه ویروس HIV وجود دارد که در کشت میکروارگانیسم های جدا شده برای مطالعه مختلف یکسان یا نسبتاً یکسان باقی می مانند. و ما در حال تلاش برای استخراج آنتی بادی های بسیار خاص هستیم که دارای ویژگی هایی هستند که به آنها اجازه می دهد به آن تکه های دقیق متصل شوند.

هیچ کس عوارض جانبی عمده ای را گزارش نکرد. اثرات خفیف مانند درد در محل تزریق یا سردرد در یک یا دو روز برطرف شد.

همکاری با شرکت مُدرنا

اگرچه نتایج روز پنجشنبه منتشر شد، اما برای اولین بار در سال 2021 در کنفرانس مجازی به میزبانی انجمن بین المللی ایدز تحقیقات HIV برای پیشگیری اعلام شد.

شیف و تیمش روی مدل مبتنی بر پروتئین مورد استفاده در این مطالعه کار نخواهند کرد. در عوض، آنها در حال حاضر با مدرنا برای توسعه و آزمایش واکسنی برای انتقال ذرات آموزش ایمنی HIV از طریق mRNA کار می کنند.

آزمایشات فاز 2 پس از مدتی آغاز خواهد شد. شیف افزود که هیچ تضمینی وجود ندارد که واکسن جواب بدهد. با این حال، اگر چنین شود، ساخت واکسن های دیگر نیز می تواند مفید باشد.

شیف گفت: ما خوشبین هستیم که این رویکرد ممکن است برای مواردی به جز ویروس HIV  هم مفید باشد.