وزوز گوش با شنیدن صداهای اغلب زنگ مانند در غیاب منبع خارجی که باعث ایجاد صدا می شود، مشخص می شود.
به گزارش تکناک، این مشکل اغلب با کاهش شنوایی همراه است و می تواند توسط صداهای بلند یا بیماری های خاص و برخی عوامل دیگر ایجاد شود.
تقریباً همه افراد گاه به گاه آن را تجربه می کنند به این معنی که تقریباً از هر 10 بزرگسال در ایالات متحده یک نفر در سال گذشته وزوز گوش یا tinnitus (perception of sound within the human ear (“ringing of the ears”) when no external sound is present) را گزارش کرده است.
وزوز گوش می تواند باعث شود انواع مختلف صداها از جمله زنگ، وزوز یا خش خش را بشنوید. معمولاً این یک علامت است تا یک احساس ثابت، مانند نوع زنگی که بعد از یک کنسرت یا سر و صدای بلند می شنوید. این حس معمولاً در عرض چند دقیقه از بین می رود و به ندرت نشانه ی چیزی خطرناک است.
برخی از افراد به موارد مزمن مبتلا می شوند که می تواند کیفیت زندگی و سلامت روان آنها را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. درمان وزوز گوش به نوع آن بستگی دارد، اما روش های رایج شامل مصرف دارو و صدا درمانی است.
فهرست مطالب
انواع وزوز گوش
وزوز گوش را میتوان بر اساس عوامل مختلفی دستهبندی کرد، از جمله خود بیمار، در کجای بدن صدا ایجاد میشود، علت اصلی آن، ماهیت صدا و مدت زمان وقوع آن. این عوامل می توانند به طرق مختلفی با هم همپوشانی داشته باشند.
انواع وزوز گوش بر اساس فرد بیمار
تقریباً همه اشکال وزوز گوش ذهنی هستند، یعنی فقط خود فرد آن را می شنود. به ندرت، صدا می تواند توسط یک متخصص بررسی شود. به این موارد وزوز ذهنی و عینی می گویند:
وزوز ذهنی:
این شایعترین نوع وزوز گوش است که تنها توسط فردی که آن را تجربه میکند شنیده میشود. این نوع وزوز اغلب با کم شنوایی زمینه ای یا آسیب به سیستم شنوایی همراه است. این مشکل می تواند به صورت طیف گسترده ای از صداها مانند زنگ، وزوز، خش خش یا سوت ظاهر شود.
وزوز عینی:
وزوز عینی شکل بسیار نادری است که در آن صدا نه تنها توسط فرد مبتلا به وزوز گوش شنیده میشود، بلکه میتواند توسط پزشک با استفاده از گوشی پزشکی یا سایر ابزار پزشکی شنیده شود. معمولاً به دلیل مشکلات عروقی یا عضلانی در سر و گردن ایجاد می شود.
انواع وزوز گوش بر اساس جایی که صدا در آن رخ می دهد
میتوان وزوز گوش را بر اساس جایی که در بدن پخش میشود نیز طبقهبندی کرد: گوش یا مغز.
وزوز گوش محیطی:
منشا علائم در خود گوش است. این نوع وزوز گوش به دلیل فعالیت سلول های حلزون گوش داخلی و مسیرهای شنوایی ایجاد می شود. این سلولهای عصبی توسط ارتعاشات صوتی تحریک میشوند و این اطلاعات را به بخشهایی از مغز که با شنوایی مرتبط هستند (مراکز شنوایی) ارسال میکنند. صداهای فانتومی که می شنوید به دلیل شلیک نامنظم این سلول ها ایجاد می شود.
وزوز گوش مرکزی:
به مواردی اطلاق می شود که منشأ آنها در مراکز شنوایی مغز است. در این نوع وزوز گوش، گوش داخلی آسیب نمی بیند. در عوض، سلول های عصبی (سلول های مغز) مرتبط با شنوایی به طور غیر طبیعی عمل می کنند.
انواع وزوز گوش بر اساس علل زمینه ای
در حالی که علت نهایی وزوز گوش ناشناخته است، یک سری شرایط و آسیبها وجود دارند که میتواند باعث ایجاد یا حتی ایجاد آن شود، این موارد به شرح زیر طبقهبندی میشوند:
وزوز ضربان دار:
این نوع وزوز با صداهای ریتمیک یا ضربانی مشخص می شود که همزمان با ضربان قلب ایجاد می شود. اغلب با اختلالات جریان خون یا مشکلات عروقی نزدیک گوش، مانند فشار خون بالا همراه است.
وزوز غیر ضربانی:
بر خلاف وزوز ضربان دار، وزوز غیر ضربانی الگوی ریتمیک ندارد و می تواند به طور مداوم یا نامنظم رخ دهد. معمولاً به آسیب یا اختلال در عملکرد سیستم شنوایی مربوط می شود.
وزوز سوماتیک (یا وزوز حسی جسمی):
وزوز سوماتیک تحت تأثیر حرکات بدن یا انقباضات عضلانی است. می تواند با حرکات سر، گردن، فک یا سایر قسمت های بدن تحریک یا تعدیل شود. اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) و مشکلات ستون فقرات گردنی اغلب با وزوز بدنی همراه است.
وزوز گوش ناشی از سر و صدا:
این نوع وزوز گوش می تواند در اثر قرار گرفتن در معرض صداهای بلند مانند کنسرت، شلیک گلوله یا ماشین آلات صنعتی ایجاد شود. اغلب با کاهش شنوایی همراه است و می تواند موقت یا دائمی باشد.
انواع وزوز گوش بر اساس نوع صدا
صدایی که فرد مبتلا به وزوز گوش می شنود می تواند متفاوت باشد، اما به طور کلی به دو گروه عمده طبقه بندی می شود:
وزوز تونال:
وزوز تونال با صدایی ثابت و پیوسته، شبیه به یک سوت با صدای بلند مشخص می شود.
وزوز موزیکال (سندرم گوش موسیقی):
برخی از افراد مبتلا به وزوز گوش، شنیدن موسیقی، ملودی ها یا آهنگ های خاص موسیقی را گزارش می دهند. این نوع کمتر از وزوز تونال شایع است.
انواع وزوز گوش بر اساس بازه زمانی تجربه شده
وزوز گوش می تواند برای مدت طولانی یا فقط به طور موقت رخ دهد و به صورت زیر طبقه بندی می شوند:
وزوز گوش حاد:
برخی افراد به طور ناگهانی و بدون هیچ دلیل ظاهری وزوز گوش را تجربه می کنند. وزوز گوش با شروع ناگهانی ممکن است با عفونت های ویروسی، ضربه به سر، یا سایر شرایط یا آسیب های پزشکی زمینه ای مرتبط باشد.
وزوز مزمن:
وزوز گوش زمانی مزمن در نظر گرفته می شود که برای مدت طولانی، معمولا بیش از شش ماه ادامه یابد. وزوز مزمن میتواند ناشی از علل زمینهای مختلف، از جمله کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن، قرار گرفتن در معرض صدا، یا بیماری های زمینهای باشد.
علائم
شایعترین علامت وزوز گوش شنیدن صدایی است که دیگران نمیتوانند بشنوند و از منبع خارجی نمیآیند. ممکن است آن را در یک گوش، هر دو گوش، یا از داخل سر خودتان بشنوید. بسته به مورد، صدا ممکن است بیاید و برود یا نوسان حجمی داشته باشد. برای برخی از افراد، زمانی که در محیطهای ساکت هستند، صدا بلندتر است، اگرچه برخی دیگر علائم شدید را در محیطهای پر سر و صدا گزارش میکنند.
چیزی که طبقه بندی علائم وزوز گوش را دشوار می کند این است که آنها همیشه ذهنی هستند. در واقع وزوز گوش چیزی است که شما می شنوید اما دیگران نمی توانند. افراد مبتلا به وزوز گوش ممکن است آنچه را که می شنوند اینگونه توصیف کنند:
- صدای زنگ
- وزوز
- صدای هیس یا هیش مانندِ مار
- زمزمه
- جیک جیک
- زوزه
- سوت
- جیغ
- غرش
چه چیزی باعث وزوز گوش می شود؟
وزوز گوش به دلیل فعالیت غیر طبیعی سلول های عصبی و مغزی درگیر با شنوایی ایجاد می شود. این شلیک نامنظم (ارسال سیگنال ها) در حلزون گوش داخلی، قسمت هایی از مغز که در شنوایی نقش دارند (قشر شنوایی) یا اغلب هر دو دیده می شود. تحقیقات هنوز مشخص نکرده است که چه چیزی باعث این واکنش می شود. ممکن است به دلیل آسیب در گوش داخلی، مشکلات درون قشر شنوایی یا اختلالات عروق خونی اطراف گوش باشد.
وزوز گوش زیاد به عنوان یک بیماری تلقی نمی شود و بیشتر یک علامت است و می تواند توسط عوامل بسیاری ایجاد شود، از جمله:
- قرار گرفتن در معرض صداهای بلند
- از دست دادن شنوایی
- عفونت گوش یا جرم گوش
- بیماری منیر که یک اختلال در گوش داخلی است
- مشکلات شیپور استاش، که از گوش میانی تا گلو امتداد دارد
- مسکنهای ضد درد NSAID (مانند ایبوپروفن)، آنتیبیوتیکهای خاص، داروهای ضد افسردگی، و داروهای سرطان و غیره
- اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) (مشکلاتی که بر مفصل فک تأثیر می گذارد)
- شوانوم دهلیزی که یک تومور خوش خیم است که روی عصب گوش داخلی ایجاد می شود.
- تومور مغزی
- فشار خون بالا (فشار خون بالا)
عوامل خطرناک
افراد در معرض خطر بالاتر برای ابتلا به وزوز گوش عبارتند از:
- جانبازان جنگ
- کودکانی که کم شنوایی شدید دارند
- بزرگسالان بالای 65 سال
- افرادی که مبتلا به دیابت نوع 2، میگرن، اختلال تیروئیدی و سایر بیماری های مزمن هستند
- افراد مبتلا به چاقی
- افرادی که دچار آسیب به سر شده اند
تشخیص
به طور معمول، تشخیص وزوز گوش یک فرآیند چند مرحله ای است. اگرچه باید ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید، اما به یک متخصص مانند یک متخصص گوش، حلق و بینی یا یک متخصص شنوایی نیاز دارید تا وضعیت دقیق شما را تأیید کند. شناسایی علت علائم شما به آنها کمک می کند تا تشخیص دهند چه درمان هایی می توانند به شما کمک کنند.
پس از ارزیابی سابقه پزشکی و وضعیت شما و همچنین داروهایی که مصرف می کنید، ممکن است از چندین روش برای ارزیابی شرایط شما استفاده شود، از جمله:
ارزیابی فیزیکی:
پزشک از اتوسکوپ برای ارزیابی کانال گوش و پرده تمپان (پرده گوش) از نظر علائم عفونت، موم یا تجمع ترشحات استفاده می کند.
تستهای شنوایی:
ارزیابیهای اولیه شنوایی به استفاده از چنگال تنظیم یا سایر دستگاهها برای ارزیابی خوب نحوه شنیدن تکیه میکنند.
تست های عصبی:
از شما خواسته می شود تا وظایفی را برای ارزیابی واکنش ها، توانایی تعادل، قدرت اندام ها و حس لامسه و احساس انجام دهید. این آزمایش اعصاب قشر شما را ارزیابی می کند.
گوشی پزشکی:
برای بررسی علل عروقی (رگ خونی)، پزشک شما از گوشی پزشکی برای گوش دادن به جریان خون در عروق امتداد گردن و گردن و در کنار گوش استفاده می کند.
شنوایی شناسی:
برای آزمایش تأثیر بر عملکرد شنوایی، شنوایی شناس از دستگاهی برای پخش صدا استفاده می کند و از شما می پرسد که آیا با صدایی که به دلیل وزوز گوش می شنوید، مطابقت دارد یا خیر.
تست استخوان هوا:
برای تشخیص اتواسکلروز (رشد غیرطبیعی استخوان)، آنچه را که از گوشی می شنوید با صدایی که به استخوان پخش می شود، مقایسه می کنید.
تون ماسکینگ:
در این آزمایش شنواییشناس صداها را پخش میکند تا ببیند تا چه مدت و به خوبی میتوانند صدای وزوز را مهار کنند.
درمان های وزوز گوش
روش خاص برای درمان وزوز گوش به علت زمینه ای و مورد فردی بستگی دارد. اگر با جرم گوش یا عفونت گوش مرتبط باشد، درمان آن شرایط معمولاً علائم را برطرف می کند. با این حال، در موارد مزمن یا مداوم وزوز گوش، ممکن است هیچ درمان کاملی وجود نداشته باشد. در این موارد، درمان ها بر کاهش شدت و تأثیر علائم وزوز گوش تمرکز می کنند.
عمل جراحی
اگر وزوز گوش شما با مشکلاتی در ساختار گوش یا رگ های خونی شما مرتبط باشد، برخی جراحی ها ممکن است در این مورد کمک کننده باشند. کاشت یک شانت که براکتی است که به باز شدن عروق خونی کمک می کند، ممکن است انواع خاصی از وزوز گوش را اصلاح کند. اگر علت وزوز گوش شما به ساختار گوش داخلی شما مرتبط باشد، بازسازی دیواره سینوس که شامل بازسازی ساختار مجاری سینوسی اطراف بینی شما می شود، می تواند به طور کامل وزوز گوش را از بین ببرد.
صدا درمانی
صدا درمانی شامل استفاده از صدا برای کاهش یا حتی تسکین علائم وزوز گوش است. تصور میشود قرار گرفتن در معرض تونهای خاصی از صدا بر نورونهای قشر شنوایی تأثیر میگذارد و تغییرات را در قشر شنوایی از بین می برد. در درمان به روش ماسکسازی، صداهایی در فرکانسهای خاص، وزوز گوش را کاور می کنند و آن را خنثی میکنند یا به طور کامل آن را از بین می برند.
برای شرکت در این درمانها، ممکن است مجبور شوید چندین نوع وسیله را بپوشید یا از آن استفاده کنید:
- تلفن های هوشمند یا دستگاه های صوتی روی میز که نویز سفید و صداهای آرامش بخش منتشر می کنند.
- سمعک برای مدیریت کم شنوایی مرتبط با وزوز گوش.
- نسلهای صدای پوشیدنی، که دستگاههای کوچکی هستند که در گوش شما قرار میگیرند و سطوح پایینی از صدا را برای پوشاندن وزوز منتشر میکنند.
- دستگاه های ترکیبی، که سمعک هایی هستند که فرکانس های خاصی از صدا را برای به حداقل رساندن علائم تولید می کنند.
رفتار درمانی
درمان های رفتاری بر استراتژی هایی برای تغییر تفکر شما در مورد وزوز گوش و پاسخ شما به آن برای بهبود سلامت کلی تمرکز دارند. این درمان می تواند اشکال مختلفی داشته باشد، از جمله:
آموزش:
با مراجعه به یک درمانگر، در مورد ایجاد شرایطی برای کاهش اضطراب و توسعه راهبردهای مقابله و مدیریت یاد می گیرید.
درمان شناختی رفتاری (CBT):
CBT شکلی از گفتگو درمانی است که بر تغییر الگوی افکار منفی شما در مورد وزوز گوش تمرکز می کند تا به مقابله با آن کمک کند.
درمان بازآموزی وزوز گوش:
این درمان شامل ترکیبی از صدا و رفتار درمانی، قرار گرفتن در معرض صدا برای عادت کردن شما به صدا از لحاظ فیزیکی (به آن عادت) است و گفتار درمانی به شما کمک میکند تا پاسخهای احساسی خود را به وزوز گوش دوباره تنظیم کنید.
داروهای تجویزی
هیچ دارویی، چه نسخه دار و چه بدون نسخه، نمی تواند مستقیماً وزوز گوش را درمان کند. آنها فقط می توانند در مدیریت این بیماری نقش داشته باشند. داروهای ضد اضطراب یا داروهای ضد افسردگی ممکن است برای افرادی با مواردی که مدیریت آنها مشکل است تجویز شود.
جلوگیری
اگرچه هیچ پیشگیری برای برخی موارد وزوز گوش وجود ندارد، و برخی دیگر مزمن می شوند، درمان ها و تغییر شیوه زندگی ممکن است به پیشگیری از انواع خاصی از وزوز گوش کمک کند. این درمان ها شامل:
محافظ گوش:
از آنجایی که صداهای بلند یا صداهای بیرونی می توانند وزوز گوش را تحریک یا بدتر کنند، استفاده از محافظ گوش ممکن است در این زمینه کمک کند. گوش گیر تهیه کنید یا به دنبال هدفونی بگردید که نویز را با 85 دسی بل (dBl) حذف می کند. اگر در محیطی پر سر و صدا کار می کنید، مانند کارهای ساختمانی و صنعتی، این امر خیلی مهم است.
تکنیکهای آرامسازی:
اگرچه استرس و اضطراب باعث ایجاد وزوز گوش نمیشوند، اما میتوانند وزوز گوش را بدتر کنند. در کنار درمان بیوفیدبک که به شما می آموزد چگونه علائم تنش را در بدن خود تشخیص دهید، مدیتیشن، تمرکز حواس و سایر ابزارهای مدیریت استرس ممکن است کمک کند.
خواب مناسب:
مطمئن شوید که خواب کافی دارید. روزانه هفت تا نه ساعت برای بزرگسالان و بیشتر برای نوجوانان و کودکان خواب لازم است. برخی توصیه میکنند با سر تکیه داده بخوابید، که احتقان را کاهش میدهد و ممکن است به کاهش شدت وزوز گوش شما کمک کند.
بیماری های مرتبط
بیماری های مربوط به وزوز گوش عبارتند از:
- بی خوابی مزمن: بی خوابی یا ناتوانی در به خواب رفتن یا ماندن در خواب، معمولا با وزوز گوش مرتبط است. در یک مطالعه در سال 2021، کمی بیش از یک چهارم از شرکت کنندگان مبتلا به وزوز گوش، اختلالات خواب را گزارش کردند.
- افسردگی: یک بررسی گسترده از داده های 9979 نفر در سراسر جهان تخمین می زند که از هر سه نفر مبتلا به وزوز گوش، یک نفر با افسردگی زندگی می کنند.
- اضطراب: طبق یک مطالعه در سال 2017، اختلال اضطراب که باعث احساس وحشت و نگرانی غیرقابل کنترل می شود، در 26.1٪ از افراد مبتلا به وزوز گوش گزارش شده است.
زندگی با وزوز گوش
خیلی مهم است که به یاد داشته باشید با اینکه وزوز مزمن گوش می تواند مسئله ای دشوار باشد، به ندرت نشانه چیزی خطرناک است. وزوز گوش می تواند بار قابل توجهی بر کیفیت زندگی شما داشته باشد. موارد شدید می تواند عملکرد روزانه را دشوار کند.
اگرچه ممکن است درمان کاملی برای وزوز گوش وجود نداشته باشد، اما می توان آن را مدیریت کرد. راهبردهای درمانی و پیشگیری همچنان فوایدی دارند و حتما در آینده درمان های بیشتری گسترش می یابد.
درحال حاضر محققان در حال آزمایش چندین روش امیدوارکننده برای درمان وزوز گوش هستند، مانند استفاده از کاشت حلزون برای سرکوب وزوز گوش یا چندین روش برای تحریک الکتریکی مغز.