چگونه ویروس ها را از گوشی اندرویدی پاک کنیم؟

ویروس های موبایل در مقایسه با ویروس‌های رایانه‌ای ناشناخته تر هستند و کاربران اینترنت مدت‌هاست که بر سر وجود آن‌ها بحث می‌کنند.

به گزارش تکناک، ممکن است گوشی شما قربانی یک بدافزار شود، اما بعید است که آن بدافزار حتما یک ویروس باشد. گوشی های اندرویدی به دلیل سیستم عامل متن بازی که دارند(OS) بیشتر از آیفون ها در معرض حمله بدافزارها هستند. دانلود فایل ها از هر نقطه از اینترنت یک مزیت است، اما ممکن است همین مزیت برای کاربران اندروید گران تمام شود.

گوشی شما می‌تواند بدافزار را از وب‌سایت‌ها، برنامه‌های شخص ثالث یا تعاملات عجیب ایمیل و حتی پیام های متنی دریافت کند. نشانه‌هایی از آلوده شدن گوشی به بدافزارها وجود دارد؛ از عملکرد کند گرفته تا مصرف بیش از حد داده. اما گاهی اوقات سخت افزار معیوب و باگ ممکن است مسئول عملکرد ضعیف گوشی باشند، بنابراین سخت است که مطمئن شوید مشکل شما از بدافزارها است یا مشکلات دیگر.

اگر گوشی شما با بدافزار بدی مواجه شده است و عملکرد آن به شکل عجیبی کاهش یافته است، تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا راهکار های لازم را برای شما بگوییم.

آیا گوشی ها می توانند ویروس بگیرند؟

گوشی ها می‌توانند انواع مختلفی از بدافزارها را دریافت کنند. بحث های آنلاین در مورد اینکه آیا ویروس یکی از آنهاست یا خیر، همیشه وجود داشته است. اما برای تعیین پاسخ، باید تفاوت بین بدافزار و ویروس را درک کنید.

بدافزار اصطلاحی است برای هر برنامه یا نرم افزار مخربی که بدون رضایت وارد دستگاه شما می شود، عملکرد عادی آن را مختل می کند و باعث آسیب می شود یا اطلاعات حساس را می دزدد، به کار می رود. اگرچه بدافزارهای موبایل و کامپیوتر دارای این ویژگی‌های مشترک هستند، اما دو چیز دیگر آنها را از هم جدا می‌کند: تکرار و قصد.

ویروس نوعی بدافزار است که خود را به یک برنامه متصل می کند که آن برنامه می تواند یک سند، برنامه یا فایل رسانه ای باشد. تا زمانی که این فایل‌ها را باز نکنید، ویروس غیر فعال باقی می‌ماند، سپس شروع به کپی‌برداری از خود می‌کند تا به برنامه‌های دیگر سرایت کند. وقتی برنامه‌های آلوده را به رایانه دیگری ارسال می‌کنید، ویروس همچنان در سرتاسر سیستم منشعب می‌شود و تا زمانی که آن و همه فایل‌های آسیب‌دیده را به‌اجبار حذف نکنید، الگو به پایان نمی‌رسد. هدف ویروس تخریب، حذف، رمزگذاری، کنترل یا از بین بردن فایل ها و سیستم ها است.

معمولا ما ویروس های گوشی را با تروجان هورس(بدافزار رایانه ای)، جاسوس افزارها و باگ ها اشتباه می گیریم. باگ ها نزدیک ترین شبیه ساز به ویروس هستند زیرا می توانند گسترش یابند. با این حال ، آنها نیاز به برنامه میزبان ندارند. پس از وارد شدن به گوشی شما ، آنها می توانند بدون باز کردن هر چیزی به صورت فعال، به عملکرد گوشی خسارت وارد کنند.

بدافزارهای رایانه ای یا اسب تروجان نمی توانند به طور خودکار اجرا شوند و نمی توان آنها را تکثیر کرد. بدافزار معمولاً دریچه ای برای هکرها جهت سرقت اطلاعات سودآور است. اگرچه به ندرت اتفاق می افتد که تلفن شما به ویروس آلوده شود، اما بدافزار ممکن است گوشی را به حدی آسیب پذیر کند که ویروس ها هم وارد آن شوند. اگر گوشی خود را جیلبریک کنید، این روند حتی آسان تر هم می شود. اگرچه بدافزارهای موبایل به اندازه همتایان ویروسی خود تهاجمی نیستند، اما آزاردهنده هستند. نمونه هایی از برخی حملات ویروسی که در گذشته به گوشی ها حمله کرده اند عبارتند از:

• Cabir: اولین باگ موبایل ضبط شده در تلفن های سیمبین در سال 2004. این باگ کلمه “Caribe” را روی صفحه نمایش نشان می داد و می توانست از طریق سیگنال های بلوتوث پخش شود. اما بی ضرر بود.
• OpFake: یک بدافزار که مخفیانه چندین پیام متنی ارسال می کند و از شما درخواست پول می کند.
• Android/Filecoder.C: بدافزاری که در سال 2019 ظاهر شد. فایل‌های شما را قفل می‌کند و شما را مجبور می‌کند برای دسترسی به آن‌ها مبلغی را پرداخت کنید.
• نرم افزار جاسوسی Loki Bot: بدافزاری که نام های کاربری و رمزهای عبور را به همراه سایر اطلاعات کاربری سرقت می کند.

آسیب پذیری گوشی شما در برابر بدافزار به سیستم عامل دستگاه شما بستگی دارد. بیشتر بدافزار ها و ویروس ها برای حمله به هر سیستم‌عامل پرکاربردی که آسیب‌پذیری‌های زیادی دارد، طراحی شده‌اند. به عنوان مثال در گوشی های اندرویدی به دلیل داشتن سیستم عامل متن باز، می توان در صورت در دسترس نبودن فروشگاه Play، برنامه‌ها و فایل‌های رسانه‌ای ناشناخته را از بسیاری از منابع شخص ثالث نصب کرد. گوگل به طور پیش فرض این کار را در گوشی غیرفعال می کند، اما در صورت قبول خطرات، می توانید آن را فعال کنید.

اگر بدشانس باشید، هنگام دانلود محتوا از یک وب‌سایت مخرب، به عنوان مثال وب‌سایت‌های برنامه‌های تورنت و اصلاح‌شده، ممکن است بدافزارها را وارد گوشی خود کنید. برای اپل، بدافزار وجود ندارد. اکوسیستم بسته محصولات اپل از نصب برنامه های شخص ثالث توسط کاربران جلوگیری می کند، به این معنی که شما محدود به مواردی هستید که اپل در اپ استور یا دستگاه های پشتیبانی شده خود غربال کرده، تایید کرده و در دسترس قرار داده است.

علائم رایج مبنی بر وجود بدافزار در گوشی

در زیر علائم را برای شما آورده ایم که باید هنگام تشخیص بدافزار در تلفن خود مراقب آنها باشید:

• خرابی های مکرر برنامه: خرابی برنامه ها اجتناب ناپذیر است. اما اگر برنامه های بیشتری به طور غیرمنتظره بسته می شوند یا به درستی کار نمی کنند، ممکن است پای یک بدافزار وسط باشد.
• افزایش مصرف داده: برنامه های آلوده در پس زمینه اجرا می شوند و داده های بیشتری مصرف می کنند. می توانید آنها را ببندید یا اطلاعات ذخیره سازی آنها را پاک کنید، اما این راه حل موقتی است. با باز کردن مجدد برنامه، تمام فرآیندهای پس‌زمینه از سر گرفته می‌شوند.
• متن‌های هرزنامه غیرقابل توضیح: بدافزار می‌تواند لینک‌هایی را از طریق ایمیل یا متن به مخاطبین شما ارسال کند تا آنها را طعمه خود کند. همچنین هکرها ممکن است از این لینک ها برای خالی کردن حساب های شما استفاده کنند. ممکن است متوجه این تراکنش‌های مشکوک در صورت‌حساب بانکی خود شوید یا رسیدها را از طریق ایمیل دریافت کنید.
• تخلیه سریع باتری: از آنجایی که برنامه های آلوده بدون اطلاع شما در پس زمینه اجرا می شوند، می توانند عمر باتری شما را کاهش دهند.
• گرمای بیش از حد: برنامه‌های آلوده RAM گوشی مصرف می‌کنند. گوشی شما ممکن است برای انجام کارهای دیگر به طور همزمان مشکل داشته باشد و باعث شود دمای آن به سرعت بالا برود.
• هجوم تبلیغات و هدایت به مرورگرهای عجیب: زمانی که ابزارهای تبلیغاتی مزاحم دستگاه شما را خراب می کنند، ممکن است مرورگر شما را کنترل کند، شما را به صفحات وب مختلف هدایت کند، افزونه های غیرمجاز نصب کند و شما را با تبلیغات زیادی هدف قرار دهد.
• گوگل شما را از سیستم خارج می‌کند: وقتی گوگل بدافزار را در دستگاه شما شناسایی می‌کند، به‌طور خودکار حساب‌های شما را حذف می‌کند و یک هشدار نمایش می‌دهد. تیتر این هشدار این است: “شما برای محافظت از خود از سیستم خارج شده اید.” سپس، توصیه هایی برای بازیابی حساب های خود خواهید دید.
• برنامه های عجیب ظاهر می شوند: برنامه های جدید به طور ناگهانی در گوشی شما ظاهر می شوند که شما به خاطر نمی آورید کی آن ها را نصب کرده اید.

بدافزار را اسکن و حذف کنید

امنیت McAfee، جدیدترین گوشی‌های هوشمند سامسونگ را تقویت می‌کند و می‌توانید با ابزار اسکن داخلی، ویروس‌ها را بررسی کنید. دستگاه‌های دیگر می‌توانند از Google Play Protect استفاده کنند. در ادامه این مقاله نحوه استفاده از آن را توضیح می دهیم. همچنین شما می‌توانید اسکنرها و آنتی‌ویروس‌های رایگان را از فروشگاه Google Play دانلود کنید. اگرچه کلمه “رایگان” وسوسه انگیز است، اما آنها ویژگی های امنیتی کمتری نسبت به نسخه های پولی ارائه می دهند و گاهی اوقات هنگام اسکن بدافزار، جواب های مثبت کاذبی را نشان می دهند.

گوشی خود را در حالت Safe Mode بوت کنید. این حالت ایمن، نسخه ای از گوشی شما را راه اندازی می کند که فقط برنامه های سیستمی را اجرا می کند. به این ترتیب، می‌توانید از این حالت مانند گزینه بازنشانی کارخانه‌ای استفاده کنید و ببینید آیا مشکل از دستگاه است یا برنامه‌هایی است که اخیراً نصب کرده‌اید. پس از تشخیص، برنامه ها را حذف نصب کنید و حالت ایمن را خاموش کنید. مراحل راه اندازی آن ممکن است بسته به مدل دستگاه و سیستم عامل شما متفاوت باشد.

بدافزار را در گوشی های سامسونگ اسکن و حذف کنید

• به قسمت تنظیمات > مراقبت از باتری و دستگاه بروید.

  
  
• گزینه محافظت از دستگاه را انتخاب کنید.

  
  
• روی اسکن تلفن ضربه بزنید. McAfee همه برنامه ها را برای هرگونه تهدید احتمالی بررسی می کند. اگر مشکلی پیدا شد، دستورات را دنبال کنید تا آنها را حذف کنید.

بدافزار را در حالت ایمن اندروید حذف کنید

• دکمه پاور یا قفل را در کنار گوشی خود نگه دارید یا با دو انگشت، صفحه گوشی خود به پایین بکشید. سپس روی نماد پاور ضربه بزنید.
• روی گزینه خاموش کردن را فشار دهید. سپس روی Safe mode ضربه بزنید. گوشی شما ریبوت می شود.

  
  
• سپس گوشی خود را مشاهده کنید؛ اگر به طور معمول کار می کند، شروع به حذف برنامه های مشکوک کنید. نمادهای برنامه ها را به مدت طولانی فشار دهید، سپس روی Uninstall ضربه بزنید.
• انگشت خود را از بالای صفحه به پایین بکشید. سپس روی گزینه Safe mode is on ضربه بزنید تا خاموش شود و گوشی خود را در حالت عادی ریبوت کنید.

برنامه های آلوده را حذف کنید

علاوه بر حالت ایمن، می‌توانید برنامه‌ها را به روش عادی حذف بدافزارها حذف کنید. این فرآیند همه داده های مرتبط با برنامه، از جمله جزئیات ورود به سیستم ذخیره شده و حافظه های پنهان را پاک می کند. برای گرفتن بهترین نتیجه، برنامه ها را یکی یکی حذف کنید، سپس گوشی خود را پس از هر بار حذف، مجددا راه اندازی کنید. به این ترتیب، متوجه خواهید شد که کدام برنامه باعث اختلال در عملکرد گوشی شما شده است و از حذف بی مورد برنامه های دیگر جلوگیری می کنید.

در زیر مراحل حذف دائمی آن‌ها آمده است:

• به قسمت تنظیمات > امنیت و حریم خصوصی بروید.
• روی تنظیمات امنیتی دیگر ضربه بزنید.
• برنامه‌های مدیریت دستگاه را انتخاب کنید.
• روی یک برنامه ضربه بزنید. سپس گزینه Deactivate را انتخاب کنید.

هنگامی که یک برنامه را از امتیازات مدیریت حذف کردید، دوباره آن را حذف نصب کنید.

برنامه ها را در گوشی های اندرویدی حذف نصب کنید

• یک برنامه را از صفحه اصلی یا منوی برنامه خود به مدت طولانی فشار دهید.
• Uninstall را انتخاب کنید.
• برای تایید عمل روی OK ضربه بزنید.
• دستگاه خود را مجددا راه اندازی کنید.

حافظه مرورگر خود را پاک کنید

برنامه‌ها حافظه پنهان وب‌سایت‌ها را ذخیره می‌کنند تا هر بار که دوباره به آن مراجعه می‌کنید، سریع‌تر بارگیری شوند. پاک کردن آنها بر مشکلات موجود تأثیر نمی گذارد، اما پاکسازی بدافزار ایده خوبی است. شما باید مطمئن شوید که تمام ارتباط بین گوشی خود و وب سایت های مخرب را پاک کرده اید. می‌توانید حافظه برنامه را پاک کنید یا داده‌های ذخیره شده را در برنامه پاک کنید. بهتر است هر دو این کارها را انجام دهید تا در امنیت کامل باشید.

پس از انجام این کار، در مرحله بعد کوکی های مرورگر را پاک کنید. اگر بپذیرید، وب‌سایت‌ها آن‌ها را در دستگاه شما ذخیره می‌کنند تا بر فعالیت آنلاین شما نظارت کنند و اطلاعات کلیدی درباره شما، مانند جزئیات ورود به سیستم را به خاطر بسپارند. هکرها ممکن است از چنین اطلاعاتی برای ورود به حساب شما و با هویت شما استفاده کنند و اگر آنها را پاک نکنید، داده های حساس را سرقت کنند. راه حل سخت تر این است که داده های ذخیره سازی برنامه مرورگر را حذف کنید. اگرچه این کار حافظه پنهان و کوکی ها را به طور همزمان پاک می کند، اما با این کار سابقه جستجو، سوابق دانلود و میانبرهای خود را از دست خواهید داد.

Google Play Protect را فعال کنید

Google Play Protect هر برنامه‌ای را که نصب می‌کنید بدون توجه به اینکه از کجا دانلود می‌کنید، اسکن می‌کند. همچنین این ویژگی بررسی های دوره ای را بر روی امنیت تلفن شما انجام می دهد. در صورت شناسایی، Play Protect یا به شما اطلاع می دهد که برنامه های مخرب را حذف کنید یا به طور خودکار آنها را حذف می کند و پس از آن به شما اطلاع می دهد. برای فعال کردن این ویژگی، مراحل زیر را دنبال کنید:

• فروشگاه Google Play را باز کنید.
• روی نماد نمایه خود در گوشه سمت راست بالا ضربه بزنید.
• از گزینه های منو، Play Protect را انتخاب کنید.
• روی Turn on ضربه بزنید تا این ویژگی فعال شود و اسکن شروع شود.

سیستم عامل گوشی خود را به روز کنید

به روز رسانی گوشی خود به آخرین نسخه سیستم عامل، عملکرد و سازگاری آن را با برنامه ها و سایر دستگاه ها بهبود می بخشد. همچنین مشکلاتی را که باعث اختلال در عملکرد آن می شود، شناسایی می شوند و ویژگی های جدید جالبی دریافت خواهید کرد. اگر دستگاه خود را روت کنید، ممکن است گارانتی خود را باطل کنید و دسترسی به به روز رسانی های بیشتر و ویژگی های امنیتی را از دست بدهید. با توجه به صفحه پشتیبانی گوگل، در صورت نصب مجدد سیستم عامل اندروید اصلی برای دستگاه خود، می توانید آنها را دوباره به دست آورید.

به طور معمول، زمانی که به‌روزرسانی در دسترس باشد، اعلانی دریافت خواهید کرد. اما اگر این کار را نکردید، می توانید به‌روزرسانی‌های نرم‌افزار را در منوی تنظیمات بررسی کنید.

گوشی خود را به تنظیمات کارخانه بازگردانید

وقتی گوشی خود را به تنظیمات کارخانه بازنشانی می کنید، تمام تنظیمات، فایل ها یا برنامه ها حذف می شود و دستگاه را قبل از جعبه گشایی و فعال سازی به حالت اولیه برمی گرداند. فقط در صورتی باید این کار را انجام دهید که تمام مراحل دیگر برای حذف بدافزار شکست خورده باشد. تهیه یک نسخه پشتیبان می تواند شما را در برابر از دست دادن اطلاعات نجات دهد، اما این احتمال وجود دارد که بتوانید داده های خراب را در فضای ابری آپلود کنید. هنگامی که آنها را بازیابی می کنید، بدافزار، گوشی شما را دوباره آلوده می کند و بازنشانی کارخانه را بی معنی می کند.

اگر به آن فایل‌ها نیاز دارید، از ابزار استخراج یا بازیابی برای جدا کردن داده‌ها از ویروس استفاده کنید. البته توجه کنید که این راه حلی نیست که ما توصیه می کنیم، زیرا هنوز باید ابزار را از منبع شخص ثالث دانلود کنید.

از گوشی خود با بهترین روش های آنتی ویروسی محافظت کنید

حذف دائمی ویروس از گوشی خیلی مهم است. از وب‌سایت‌ها، برنامه‌ها و لینک های مشکوک از منابع نامعتبر اجتناب کنید. برخی از وب‌سایت‌ها نیازی به دانلود چیزی ندارند و ممکن است هنگام تایپ کردن یا فقط لمس یک گزینه برای سرقت اطلاعات حساس استفاده کنند. اگر می ترسید که حریم خصوصی شما به خطر بیفتد، در زیر چند نکته برای محافظت از گوشی شما آورده شده است.

رمزهای عبور خود را تغییر دهید

حساب گوگل شما چندین ابزار حاوی داده های حساس، از Drive گرفته تا Docs و Sheets را به هم متصل می کند. رمز عبور شما کلید از دست دادن تمام آن داده ها است. مطمئن شوید که رمز عبور گوگل خود را بلافاصله پس از مقابله با بدافزار تغییر دهید.

تنظیمات شبکه خود را بازنشانی کنید

بازنشانی تنظیمات شبکه، نام کاربری، رمز عبور و تنظیمات شبکه Wi-Fi را از تلفن شما حذف می کند. همچنین تنظیمات بلوتوث، VPN و تاریخچه جستجو شما را پاک می کند. اگر قبلاً اتصالی را با دستگاه مشکوکی به اشتراک گذاشته‌اید، این بازنشانی اتصال مجدد خودکار را در آینده قطع می‌کند و از ارسال فایل‌های مخرب بدون مجوز به گوشی شما جلوگیری می‌کند.

از نصب برنامه ها و پلتفرم های مشکوک خودداری کنید

درخواستی که از شما برای دانلود برنامه های شخص ثالث می شود، به احتمال زیاد مورد توجه شما قرار نمی گیرد. بنابراین اگر لازم است، به طور کامل در مورد پلتفرمی که آنها را از آن دانلود می کنید، تحقیق کنید. بررسی ها و رتبه بندی ها را بررسی کنید.

برخی از بدافزارها ممکن است به عنوان برنامه های قانونی پنهان شوند یا پشت برنامه های مفید یا بهینه سازهای گوشی ها پنهان شوند. گوشی های اندرویدی امروزی راه‌های مختلفی را برای آزاد کردن فضای ذخیره‌سازی شما ارائه می‌کنند، بنابراین بدانید که نیازی به چنین برنامه‌هایی ندارید.

مجوزها و دسترسی ها را مدیریت کنید

بدافزارها می توانند ماه ها در داخل گوشی شما پنهان شوند و آنتی ویروس ها آنها را شناسایی نمی کنند. بنابراین برای امنیت نباید به اسکن ها اعتماد کنید. اگرچه شما نمی‌توانید روی فرآیندهای پس‌زمینه دید دائمی و همه جانبه داشته باشید، اما می‌توانید مدیریت کنید که برنامه‌ها به چه چیزی می‌توانند یا نمی‌توانند در دستگاهتان دسترسی داشته باشند. یکی از ویژگی‌هایی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، هشدار کلیپ‌بورد است که می‌تواند به شما در مبارزه با ورود ویروس ها به سیستم با فشردن فقط یک کلید کمک کند. زمانی که برنامه ای می خواهد متن، تصاویر یا محتوای دیگر را از صفحه کلید شما کپی کند، هشدار کلیپ بورد به شما اطلاع می دهد.

برای مدیریت مجوزها، به Settings > Security and privacy > Privacy > Permission manager بروید. سپس هر دسته و برنامه هایی که می توانند به آن دسترسی داشته باشند را بررسی کنید.

برای فعال کردن هشدارهای کلیپ بورد، به قسمت تنظیمات > امنیت و حریم خصوصی > حریم خصوصی بروید. سپس روی گزینه هشدار هنگام دسترسی به کلیپ بورد ضربه بزنید.

از اطلاعات خود نسخه پشتیبان تهیه کنید

اگر قبل از حمله بدافزار پشتیبان‌گیری از گوشی انجام شود ، بهترین کارایی را دارد، نه بعد از آن. از این رو انجام منظم این کار خیلی مهم است.

شما می توانید از یکی از گزینه های متعدد ذخیره سازی ابری به صورت رایگان استفاده کنید و در رایانه ها و تبلت های خود همگام سازی کنید.

حمله بدافزار ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد

سیستم عامل رایگان اندروید و منعطف گوگل به کاربران این امکان را می دهد تا به تنهایی توانایی های سخت افزاری خود را افزایش دهند و از هر کجای دنیا با یکدیگر همکاری کنند. اکوسیستم متن باز به معنای داشتن آسیب پذیری هایی است که هکرها تشنه سوء استفاده از آن هستند. به همین دلیل است که بسیاری از مردم سیستم امنیتی درجه یک اپل را ترجیح می دهند و محصولات گوگل را ناامن می دانند.

اما آنقدرها هم که به نظر می رسد فضای گوشی ها و دستگاه های اندورید ترسناک نیست. در اولین استفاده، ویژگی‌های ایمنی گوشی های اندروید شما فعال می‌شود. شما نمی توانید از منابع نامعتبر چیزی دانلود کنید مگر اینکه تنظیمات امنیتی را خاموش کنید یا گوشی خود را جیلبریک کنید. حتی Chromebook شما نیز یک قلعه تسخیر ناپذیر است، مگر اینکه تمام ویژگی‌های امنیتی آن را حذف کنید. در نهایت، این شما هستید که باید هنگام کاوش در وب و محتویات آن، احتیاط کنید.