یک تیم بین المللی از محققان به رهبری دانشگاه کالیفرنیا، ژن های مهمی را کشف کردند که رشد جنین را فعال می کند.
به گزارش تکناک، لقاح زمانی اتفاق می افتد که سلول تخمک ماده با سلول اسپرم نر ترکیب شود. این همجوشی منجر به تشکیل اولین سلول منفرد به نام زیگوت (سلول تخم بارور شده) می شود که به مرور زمان برای تشکیل جنین تقسیم می شود و این مراحل باهم، منجر به شکل گیری زندگی جدید می شود.
در زمان لقاح، ژنوم سلول زیگوت غیر فعال است و باید فعال شود. این فرآیند فعال سازی به عنوان فعال سازی ژنوم زیگوت شناخته می شود و به جنین جدید اجازه می دهد تا طبق برنامه ژنتیکی خود رشد کند.
برای رشد جنین تخمک باید هویت خود را از دست بدهد و این کار را با ساختن مواد جدید انجام می دهد. ریچارد شولتز، استاد پژوهشی دانشگاه کالیفرنیا در بیانیهای رسمی گفت: ما اکنون اولین گامها در چگونگی این انتقال را میدانیم.
شناسایی ژن های جدید
تیم تحقیقاتی، خانواده ژن OBOX را به عنوان یک کاندید قابل قبول شناسایی کرده است. آنها کشف کردند که این خانواده از هشت ژن (OBOX1-8) تشکیل شده است که ژن های OBOX1، 2، 3، 4، 5 و 7 به عنوان کاندیدای احتمالی برای رشد اولیه شناسایی شده اند.
محققان نقش این ژن ها را در موش های آزمایشگاهی از نزدیک بررسی کردند.
در گام اول، محققان ژنهای کلیدی را از موشها حذف کردند. در مرحله بعدی، آنها به طور سیستماتیک ژن های OBOX را برای تعیین ژن های مورد نیاز برای فعال شدن ژنوم زیگوت بازیابی کردند.
این تیم متوجه شد که رشد جنین در مرحله دو تا چهار سلولی، بدون این ژن متوقف می شود.
جالبترین و پیشبینینشدهترین یافته این بود که عملکرد ژنهای OBOX بسیار مازاد بود. یعنی حذف یک ژن میتوانست با دیگری جایگزین شود. این افزونگی احتمالاً تکامل یافته است زیرا انتقال بسیار مهم است.
جالب اینجاست که گفته میشود این فعالسازی ژنوم زیگوت در تمام گونهها اما با ژنهای مختلف حفظ میشود.
در موشها مشخص شد که فعالسازی در مرحله دو سلولی رخ میدهد. در حالی که در جنین انسان، فعال شدن ژنوم پس از تشکیل جنین، در هشت سلول اتفاق می افتد.
با این حال مشخص نیست که آیا همین گروه از ژنهای مشابه OBOX در فعالسازی ژنوم انسان نقش دارند یا خیر.
در پایان بیانیه محققان آمده است: این کار پیامدهایی برای درک چگونگی برنامهریزی مجدد سلولهای بنیادی جنینی دارد تا بتوانند به هر بافتی از بدن تبدیل شوند.
این مطالعه در مجله Nature منتشر شد.