آزمایش واکسن ایدز متوقف شد

شرکت داروسازی Janssen در بیانیه ای مطبوعاتی اعلام کرد آزمایشات فاز 3 واکسن تحقیقاتی خود را علیه HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی) متوقف کرده است.

به گزارش تکناک، این واکسن، تنها واکسنی بود که در مراحل آزمایشی پیشرفته قرار داشت و بررسی ها نشان می داد در پیشگیری از ابتلا به HIV بی اثر است.

این واکسن هم به لیست طولانی واکسن هایی می پیوندد که در گذشته برای ویروس HIV آزمایش شده اند اما نتوانسته اند پاسخ ایمنی مناسبی برای جلوگیری از عفونت ایجاد کنند. در حالی که علم مدرن در تولید واکسن‌ (vaccine : substance used to stimulate the production of antibodies and provide immunity against one or several diseases, prepared from the causative agent of a disease, its products, or a synthetic substitute) هایی علیه ویروس‌ها موفق بوده است، اما از آنجایی که HIV موفق به فرار از سیستم ایمنی بدن می‌شود،مانند جانوری است که رام کردنش خیلی دشوار است.

توانایی ویروس برای جهش سریع، از شناسایی آن توسط سیستم ایمنی میزبان جلوگیری می کند. علاوه بر این، در طول عفونت این ویروس، لنفوسیت‌های T یعنی همان سلول‌هایی که وظیفه مبارزه با عفونت را دارند را آلوده می کند و آن را به مخزنی تبدیل می‌کند که امواج جدید عفونت را می‌توان به راحتی از آنجا به راه انداخت.

مطالعات بیشتر

واکسن آزمایشی توسعه یافته توسط شرکت Janssen شامل تلفیقی از زیرگروه های مختلف HIV بود که از طریق ناقلی به نام آدنوویروس سروتیپ 26 (Ad26.Mos4.HIV) به سیستم ایمنی وارد شد. زیرگروه های مختلف از طریق چهار واکسیناسیون در یک سال تحویل داده شدند.

ترکیبی از پروتئین‌های محلول gp140 که جزئی از پوشش ویروسی است که نقش مهمی در تعامل ویروس با سلول‌های میزبان بازی می‌کند، نیز در طول بازدیدهای سوم و چهارم تجویز شد. این پروتئین ها همراه با فسفات آلومینیوم تجویز شدند که به عنوان یک کمکی برای افزایش پاسخ ایمنی در برابر عفونت عمل می کند.

این آزمایش در سال 2019 آغاز شد و شامل 3900 مرد در بیش از 50 نقطه در اروپا، آمریکای جنوبی و ایالات متحده می شد.

شکست این آزمایش

واکسیناسیون‌ها در اکتبر 2022 تکمیل شد. اطلاعات موجود از کارآزمایی توسط هیئت نظارت بر داده‌ها و ایمنی (DSMB) بررسی شد تا زمانی که مشخص شد این آزمایش با نقطه پایانی اولیه خود در محافظت از افراد در برابر عفونت HIV مطابقت ندارد. بنابراین، شرکت تصمیم گرفته است که آزمایشات را متوقف کند و به شرکت کنندگان اطلاع دهد.

این یافته ها تعجب آور نبودند زیرا آزمایش فاز 2b این واکسن که در کشورهای جنوب صحرای آفریقا در زنان انجام شد نیز نشان داد که این واکسن ناکارآمد است. بیانیه مطبوعاتی این شرکت افزود: این آزمایش در سال 2021 متوقف شد. محققان این مطالعه اطمینان حاصل کردند که افرادی که در طول کارآزمایی به HIV مبتلا شده‌اند، درمان و مراقبت‌های فوری دریافت کرده‌اند.

DSMB هیچ مشکل ایمنی در واکسن (یک فراوردهٔ زیستی که در برابر بیماری میکروبی، ایمنی فعال اکتسابی تولید می‌کند) شناسایی نکرد که نشان دهد این فناوری همچنان می تواند برای تولید واکسن علیه سایر بیماری ها یا HIV نیز به کار گرفته شود.

دکتر پنی هیتون، در شرکت Janssen گفت: ما با دیدن این نتیجه ناامید شدیم و همبستگی خود را با مردم و جوامع آسیب پذیر و متاثر از HIV اعلام می کنیم. ما بر تعهد خود به پیشبرد نوآوری در HIV ثابت قدم می مانیم و امیدواریم که داده های  بیشتر،بینش هایی را برای تلاش های آینده برای ایجاد واکسن ایمن و مؤثر ارائه دهد.

گزینه های درمانی زیادی وجود دارد که در حال حاضر برای درمان ویروس HIV در دسترس هستند، حتی اگر درمانی قطعی هنوز در دسترس نباشد. در ایالات متحده، قرص‌ها و واکسن‌ های خوراکی تأیید شده‌اند که به پیشگیری از این عفونت خطرناک کمک می‌کنند. از آنجایی که این گزینه‌ها برای افرادی که بیشتر به آن‌ها نیاز دارند غیرقابل دسترس باقی می‌مانند، واکسن روشی ارجح برای جلوگیری از انتشار این ویروس است.