بدن قادر است بدون رژیم‌های سم زدایی خود را پاکسازی کند اما جنبه‌های دیگر پاکسازی، از جمله خوردن غذاهای کامل مغذی، ممکن است فوایدی برای بدن داشته باشد.
به گزارش تکناک، امروزه رژیم‌های سم زدایی محبوب‌تر از همیشه هستند.این رژیم‌ها ادعا می‌کنند که خون شما را تمیز می‌کنند و سموم مضر را از بدن شما دفع می‌کنند.
با این حال، کاملاً مشخص نیست که آنها چگونه این کار را انجام می‌دهند، چه ترکیبات خاصی را قرار است از بین ببرند و آیا حتی واقعا موثر هستند یا خیر.
برای بررسی دقیق رژیم‌های سم زدایی ، از جمله فواید و عوارض جانبی آنها، ادامه این مطلب را بخوانید.
رژیم سم زدایی چیست؟
رژیم‌های سم زدایی معمولاً مداخلات غذایی کوتاه‌مدتی هستند که برای از بین بردن سموم از بدن طراحی شده‌اند.
یک رژیم سم زدایی معمولی شامل یک دوره فستینگ یا روزه‌داری و به دنبال آن یک رژیم غذایی سخت از میوه، سبزیجات، آب میوه و آب است. گاهی اوقات سم زدایی شامل گیاهان، چای، مکمل ها و پاکسازی روده یا تنقیه نیز می‌شود.
این نوع رژیم ادعا می‌کند که:
- با یک حالت روزه‌داری به اندام‌ها استراحت می‌دهد
- کبد را برای خلاص شدن از شر سموم تحریک می‌کند
- از بین بردن سموم از طریق مدفوع، ادرار و عرق
- بهبود گردش خون
- تامین منابع بدن با مواد مغذی و سالم
درمان‌های سم زدایی معمولاً به دلیل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی در محیط یا رژیم غذایی شما توصیه می‌شوند. این مواد شیمیایی سمی شامل آلاینده‌ها، مواد شیمیایی مصنوعی، فلزات سنگین و سایر ترکیبات مضر هستند.
همچنین این رژیم‌ها ادعا می‌کنند که به بهبود سیستم ایمنی، هضم، میزان انرژی و کاهش وزن کمک می‌کنند.
با این حال، تحقیقات انسانی در مورد رژیم‌های سم زدایی فاقد منبع قابل اعتماد است و تعداد انگشت شمار مطالعات موجود، دارای نقص قابل توجهی هستند.
رایج‌ترین روش‌های سم زدایی
راه‌های زیادی برای انجام یک رژیم سم زدایی وجود دارد؛ از رژیم گرسنگی کامل گرفته تا اعمال تغییرات ساده‌تر غذایی
اکثر رژیم‌های سم‌زدایی حداقل 1 مورد از موارد زیر را شامل می‌شوند:
- فستینگ یا روزه‌داری
- فقط نوشیدن آبمیوه
- استفاده از مکمل‌های غذایی
- استفاده از تنقیه یا ملین برای پاکسازی روده بزرگ
- استفاده از گیاهان
- اجتناب از تمام غذاهای آلرژی‌زا، سپس مصرف دوباره آنها به آرامی
- استفاده از سونا
رژیم‌های سم زدایی ممکن است از نظر شدت و مدت، متفاوت باشند.
کدام سموم دفع می‌شوند؟
رژیم‌های سم‌زدایی به ندرت سموم خاصی را شناسایی می‌کنند که قصد حذف آنها را دارند. مکانیسم‌های کارکرد آنها نیز نامشخص است.
در حقیقت، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد رژیم‌های سم زدایی سموم را از بدن شما پاک می‌کنند.
علاوه بر این، بدن قادر است خود را از طریق کبد، مدفوع، ادرار و عرق پاکسازی کند. کبد مواد سمی را بی ضرر می‌کند، سپس تضمین می‌کند که آنها از بدن شما آزاد می‌شوند.
با این وجود، چند ماده شیمیایی وجود دارند که ممکن است به راحتی توسط این فرآیندهای بدن حذف نشوند، از جمله آلاینده‌های آلی پایدار (POPs)، فتالات‌ها، بیسفنول A (BPA) و فلزات سنگین.
این مواد شیمیایی در بافت چربی یا خون انباشته می‌شوند و ممکن است زمان بسیار طولانی و حتی سالها طول بکشد تا بدن شما آنها را دفع کند.
با این حال، این ترکیبات به‌طور کلی از محصولات تجاری حذف شده یا محدود شده‌اند.
به‌طور کلی می‌توان گفت شواهد کمی وجود دارد که رژیم‌های سم‌زدایی به حذف هر یک از این ترکیبات کمک می‌کنند.
این رژیم‌ها چقدر موثر هستند؟
برخی از افراد گزارش می‌دهند که در طول و بعد از رژیم‌های سم زدایی احساس تمرکز و انرژی بیشتری دارند.
با این حال، این بهبود رفاه ممکن است صرفاً به دلیل حذف غذاهای فرآوری شده، الکل و سایر مواد ناسالم از رژیم غذایی باشد.
همچنین ممکن است یک علت دیگر این باشد که در این نوع رژیم‌ها ویتامین‌ها و مواد معدنی را دریافت کنید که قبلاً کمبود آنها وجود داشت.
با این حال، بسیاری از مردم گزارش می‌دهند که در طول دوره سم‌زدایی احساس ناخوشایندی دارند.
تاثیر بر کاهش وزن
تعداد کمی از مطالعات علمی با منبع مورد اعتماد بررسی کرده‌اند که چگونه رژیم‌های سم‌زدایی بر کاهش وزن تأثیر می‌گذارند.
در حالی که برخی از افراد ممکن است به سرعت وزن زیادی از دست بدهند، به نظر می‌رسد این اثر به دلیل از دست دادن ذخایر مایعات و کربوهیدرات‌ها باشد تا چربی. این وزن معمولاً پس از پایان پاکسازی به سرعت بازیابی می‌شود.
یک مطالعه قدیمی‌تر در سال 2015، زنان کره‌ای را که در رژیم سم زدایی لیمو اضافه وزن داشتند، بررسی کرد. این رژیم شما را به مخلوطی از شربت‌های ارگانیک افرا یا خرما و آب لیمو به مدت هفت روز محدود می‌کند.
نتایج نشان داد که این نوع رژیم غذایی به‌طور قابل توجهی وزن بدن، BMI، درصد چربی بدن، نسبت دور کمر به باسن، دور کمر، نشانگرهای التهاب، مقاومت به انسولین و میزان لپتین در گردش را کاهش داد.
اگر رژیم سم‌زدایی شامل محدودیت شدید کالری باشد، معمولا باعث کاهش وزن و بهبود سلامت متابولیک می‌شود. اما نکته مهم این است که به یاد داشته باشید بعید است این نوع رژیم در طولانی مدت به شما در کاهش وزن کمک کند.
رژیم‌های سم‌زدایی، فستینگ کوتاه مدت و استرس
انواع مختلف رژیم‌های سم‌زدایی ممکن است اثراتی مشابه با فستینگ کوتاه مدت یا متناوب داشته باشند.
فستینگ کوتاه مدت ممکن است نشانگرهای بیماری‌های مختلف از جمله بهبود حساسیت به لپتین و انسولین را در برخی افراد بهبود بخشد.
با این حال، این اثرات برای همه صدق نمی‌کند. یک منبع معتبر تحقیقاتی نشان می‌دهد که رژیم‌های سم‌زدایی می‌توانند منجر به افزایش استرس و پرخوری شوند.
مزایای بالقوه
برخی از جنبه‌های رژیم‌های سم‌زدایی ممکن است مزایایی برای سلامتی داشته باشند، مانند:
- اجتناب از مصرف منابع غذایی فلزات سنگین و POP
- اجتناب از مصرف غذاهای فرآوری شده
- نوشیدن آب بیشتر
این جنبه‌ها به‌طور کلی با بهبود سلامتی مرتبط هستند، صرف نظر از اینکه آیا تحت رژیم سم‌زدایی هستید یا خیر.
ایمنی و عوارض جانبی
قبل از انجام هر نوع سم‌زدایی، مهم است که عوارض جانبی احتمالی را در نظر بگیرید.
عوارض جانبی احتمالی رژیم سم‌زدایی عبارتند از:
محدودیت شدید کالری
رژیم سم‌زدایی، فستینگ یا محدودیت شدید کالری را توصیه می‌کند. فستینگ کوتاه مدت و دریافت کالری محدود می‌تواند منجر به خستگی، تحریک‌پذیری و بوی بد دهان شود.
فستینگ طولانی مدت می‌تواند منجر به کمبود انرژی، ویتامین و مواد معدنی، عدم تعادل الکترولیت‌ها و حتی مرگ شود.
روش‌های پاکسازی روده بزرگ که گاهی در حین سم‌زدایی توصیه می‌شوند، می‌توانند باعث کم‌آبی بدن، گرفتگی عضلات، نفخ، حالت تهوع و استفراغ شوند.
مصرف بیش از حد
برخی از رژیم‌های سم‌زدایی ممکن است خطر مصرف بیش از حد مکمل‌ها، ملین‌ها، دیورتیک‌ها و حتی آب را به همراه داشته باشد.
فقدان مقررات و نظارت در صنعت سم‌زدایی وجود دارد و بسیاری از مواد غذایی و مکمل‌های سم‌زدایی ممکن است پایه علمی نداشته باشند.
در بدترین موارد، برچسب‌های مواد تشکیل دهنده محصولات سم‌زدایی ممکن است نادرست باشند و منبع مورد اعتمادی نداشته باشند. این مسئله می‌تواند خطر مصرف بیش از حد را افزایش دهد و منجر به عوارض جدی و حتی کشنده شود.
جمعیت‌های در معرض خطر
برخی از افراد نباید بدون مشورت با پزشک، هیچ رژیم سم‌زدایی یا کاهش کالری را شروع کنند.
افراد در معرض خطر عبارتند از:
- نوجوانان
- بزرگسالان مسن
- کسانی که سوء‌تغذیه دارند
- کسانی که باردار یا در حال شیردهی هستند
- کسانی که مشکلات قند خون مانند دیابت دارند
- کسانی که اختلال خوردن دارند
سوالات متداول
هنگام سم‌زدایی چه غذاهایی بخوریم؟
هنگام سم‌زدایی، معمولاً توصیه می‌شود از غذاهایی مانند سبزیجات، میوه‌ها، پروتئین‌های بدون چربی، دانه‌ها و آجیل استفاده کنید. رژیم سم‌زدایی ممکن است شامل اجتناب از غذاهای بسیار فرآوری شده نیز باشد.
رژیم سم‌زدایی 3 روزه چیست؟
رژیم سم‌زدایی 3 روزه فقط شامل نوشیدن نوشیدنی‌هایی مانند اسموتی‌های خاص و دمنوش های گیاهی به مدت 3 روز است. در حالی که این رژیم ادعا می‌کند که به بهبود سلامت کلی و سطح انرژی کمک می‌کند، شواهد کمی وجود دارد که این مسئله را تایید کند.
بهترین راه برای سم‌زدایی بدن چیست؟
بهترین راه برای سم زدایی بدن این است که به آن اجازه دهید سموم را به‌طور طبیعی دفع کند. بدن به فرآیندهای سم‌زدایی موثر خود مجهز شده است. روش‌هایی که از این فرآیندهای طبیعی پشتیبانی می‌کنند شامل ورزش کردن، خواب کافی، نوشیدن آب کافی و محدود کردن غذاهای فرآوری شده و الکل (در صورت نوشیدن) است.
