اخیرا محققان عصاره ای معجزه آسا در گل کوکب کشف کرده اند که مناطق تثبیت قند خون مغز را که در بیماران دیابتی نوع 2 ملتهب هستند، هدف قرار می دهد و میزان گلوکز خون را بهبود می بخشد.
به گزارش تکناک، دیابت نوع 2 (T2D) بر نحوه استفاده بدن از گلوکز (قند) برای انرژی تأثیر می گذارد. این مسئله به دلیل ترکیبی از انسولین بی اثر و انسولین کافی ایجاد می شود. T2D اغلب قابل پیشگیری است، به خصوص زمانی که عوامل خطرناک مانند وزن، ورزش و رژیم غذایی مورد توجه قرار گیرند.
تشخیص زودهنگام هرگونه بیماری برای جلوگیری یا به تاخیر انداختن پیشرفت آن مهم است. پیش دیابت زمانی است که گلوکز خون بالا باشد اما به اندازه ای بالا نباشد که به عنوان T2D در نظر گرفته شود و نشان دهنده اختلال در تحمل گلوکز باشد. این بیماری اغلب با علائم خفیفی بروز می کند که آن علائم می تواند مورد توجه قرار نگیرند، اما پیش دیابت بدون مداخله، به T2D تبدیل می شود.
با توجه به اینکه T2D شکل شایع‌تری از دیابت است و حدود 98 درصد از تشخیص‌های جهانی دیابت را نشان می‌دهد، اما مهم است که این بیماری به‌موقع و به طور مؤثر درمان شود. اکنون محققان دانشگاه اوتاگو نیوزلند عصاره گیاهی را کشف کرده‌اند که بر روی نواحی تنظیم‌کننده گلوکز مغز تأثیر می‌گذارد تا تنظیم گلوکز خون را در بیماران دیابتی نوع 2 بهبود بخشد.
این حقیقت که مسیرهای مغز مسئول تثبیت قند خون هستند، پیش از این پذیرفته شده است. در افراد غیر دیابتی، انسولین به عنوان یک هورمون که گلوکز را از خون به سلول‌های بدن منتقل می‌کند تا انرژی تولید کند، به هیپوتالاموس که یک ناحیه کوچک در مرکز مغز است، می‌رسد. این فرآیند باعث ایجاد یک زنجیره واکنش می‌شود که اثرات انسولین را تسهیل می‌کند. تحقیقات نشان داده است که التهاب در هیپوتالاموس نقش کلیدی در ایجاد مقاومت به انسولین، که یکی از ویژگی‌های بیماری دیابت نوع 2 است، دارد.
محققان از مطالعات قبلی روی موش‌ها، می‌دانستند که بوتئین که یک ترکیب گیاهی است، با کاهش التهاب در هیپوتالاموس، اثرات کاهش‌دهنده گلوکز و حساسیت به انسولین را در موش‌های چاق و حساس به گلوکز ایجاد می‌کند. آنها تصمیم گرفتند بررسی کنند که آیا عصاره گرفته شده از گلبرگ های گل محمدی (Dahlia pinnata) که یک منبع شناخته شده بوتئین است، می تواند به عنوان یک درمان جدید برای پیش دیابت و T2D در انسان مورد استفاده قرار گیرد یا خیر.
پس از ایجاد عصاره ای از گلبرگ های گل کوکب، محققان آن را در دوزهای مختلف روی موش هایی که از رژیم غذایی پرچرب (HFD) تغذیه می کردند، آزمایش کردند تا ببینند آیا بر تحمل گلوکز در این حیوانات تأثیر می گذارد یا خیر. دوزها به صورت خوراکی یک ساعت قبل از انجام تست تحمل گلوکز تجویز می شدند. محققان متوجه شدند که دوز 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن باعث بهبود تحمل گلوکز و حساسیت به انسولین در موش های تغذیه شده با HFD شد. این عصاره بر میزان گلوکز خون در موش‌های تحت کنترل سالم که از رژیم غذایی کم‌چرب تغذیه می‌شدند، تأثیری نداشت.
محققان برای آزمایش اینکه آیا این اثر می تواند پایدار بماند یا خیر، موش های تغذیه شده با HFD را با عصاره کوکب روزانه به مدت پنج هفته تحت درمان قرار دادند. موش‌های تغذیه شده با HFD که درمان طولانی‌مدت با این عصاره را دریافت کردند، در مقایسه با موش‌هایی که عصاره را دریافت نکردند، تحمل گلوکز شان بهبود یافت. محققان با بررسی کبد موش ها هیچ نشانه ای از سمیت پیدا نکردند.
سپس محققان آنچه که باعث تأثیراتی که مشاهده شد را بررسی کردند. آنها خاطرنشان کردند که عصاره گل محمدی علاوه بر بوتئین، حاوی دو ترکیب دیگر به نام های ایزولیکوئیریتیژنین و سولفورتین است. اگرچه ایزولیکوئیریتیژنین و سولفورتین به تنهایی یا در حالت ترکیبی، در بهبود تحمل گلوکز نسبتاً بی اثر بودند، اما محققان متوجه شدند که در ترکیب، این سه ترکیب بهبود قابل توجهی ایجاد کردند.
محققان با بررسی مغز موش‌ها، متوجه شدند که عصاره گل کوکب، التهاب هیپوتالاموس را کاهش می‌دهد و نشان می‌دهد که خواص کاهنده گلوکز این عصاره به واسطه اثر ضد التهابی آن است. محققان با نشان دادن تأثیر عصاره گل کوکب در موش، آن را در اولین آزمایشی انسانی در این مورد نیز در دستور کار خود قرار دادند.
آنها با انجام یک آزمایش شامل 13 شرکت کننده مبتلا به پیش دیابت یا T2D، متوجه شدند که عصاره گل کوکب تحمل گلوکز را در شرکت کنندگان با هر دو بیماری بهبود می بخشد. در افرادی که با معیارهای سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای تشخیص T2D مطابقت دارند، دوز 60 میلی‌گرم، اثر کاهش‌دهنده گلوکز بارزتری ایجاد می‌کند، که این موضوع نشان می‌دهد این عصاره تأثیر افزایشی بر روی افرادی که قبلاً بیماری در آن ها پیشرفت کرده بود، دارد.
محققان در حال بررسی بیشتر تحقیقات هستند تا مکمل عصاره طبیعی گل کوکب را به بازار بیاورند.
دانش آموخته مترجمی زبان انگلیسی، مترجم و نویسنده حوزه سلامت و پزشکی
