محققان می گویند روش درمان با نور روشن می تواند علاوه بر رهایی از افسردگی فصلی(SAD)، در درمان افسردگی شدید و افسردگی دوران بارداری یا پس از آن نیز کمک کند.
به گزارش تکناک، عبور از پاییز به زمستان به معنای آسمان خاکستریتر، روزهای کوتاهتر و برای برخی افراد بازگشت به افسردگی فصلی(SAD) است.
این اختلال علائمی شبیه افسردگی (مانند احساس غم، بیحالی و تنبلی) دارد اما فقط در اواخر پاییز و اوایل زمستان رخ میدهد.
نور درمانی، شامل هر روز صبح به مدت حداقل 30 دقیقه نشستن در نزدیکی یک منبع نوری خاص، میتواند به بهبود SAD کمک کند. بسیاری از مردم از فواید این درمان برای افسردگی شدید و افسردگی دوران بارداری یا پس از آن (پرینیتال) آگاه نیستند.
دکتر ریچارد اس. شوارتز، دانشیار روانپزشکی در دانشکده پزشکی هاروارد می گوید: در موارد افسردگی فصلی و غیرفصلی، اثربخشی نور درمانی تقریباً مشابه داروهای ضد افسردگی یا اشکال رایج روان درمانی مانند درمان شناختی رفتاری است. اگرچه شواهد در هر مطالعه متفاوت است، اما گزارشها نشاندادهاست هر یک از این درمان های مختلف، علائم را بین 40درصد تا 60 درصددر افراد بهبود میبخشد. ترکیب دو روند درمانی با هم (نور درمانی و دارو ) حتی بیشتر کمک می کند.
دلیل تجربه SAD در افراد
به نظر می رسد SAD با کاهش قرار گرفتن در معرض نور خورشید روزانه ایجاد می شود. نور بر سیستمهای پیچیدهی کنترلکننده ساعت بیولوژیک 24 ساعته مغز، از جمله تنظیم چرخه خواب و بیداری، هضم، فعالیت هورمونی و سایر عملکردهای مهم بدن اثر میگذارد.
گیرنده های ویژه در شبکیه (بخش حساس به نور چشم) اطلاعات مربوط به نور در محیط اطراف ما را به هسته سوپرکیاسماتیک(ساعت اصلی بدن) در اعماق مغز منتقل می کند. در سالهای اخیر، دانشمندان مسیرهای عصبی مضاعف گیرندههای نور در شبکیه به سایر بخشهای مغز را کشف کردهاند. دکتر شوارتز توضیح می دهد این مسیرهای مضاعف شامل قشر پیش پیشانی با نقش در تنظیم خلق و خو و شناخت میشود.
او میگوید: به نظر میرسد قرار گرفتن در معرض نور به جز تنظیم ساعت بیولوژیک ،بر نواحی با عملکرد بالاتر مغز نیز تأثیر میگذارد. به همین دلیل است که نور درمانی ممکن است به درمان SAD ، مانند افسردگی شدید، با دارو و درمان نیز کمک کند.
نور درمانی می تواند باعث بهبود سریع شود
دکتر شوارتز خاطرنشان می کند هم برای SAD و هم برای انواع دیگر افسردگی، نور درمانی ویژگی های منحصر به فردی دارد که آن را به جایگزینی جذاب برای داروها تبدیل می کند. داروهای ضد افسردگی اغلب چندین هفته طول می کشد تا اثر خود را نشاندهند و گاهی اوقات عوارض جانبی آزاردهنده ای از جمله تهوع، افزایش وزن و اختلال عملکرد جنسی ایجاد می کنند. در افرادی که به نور درمانی به خوبی پاسخ میدهند، علائم افسردگی معمولاً در عرض یک هفته شروع به بهبود میکنند و عوارض جانبی آن شامل خستگی چشم و سردرد ، غیرمعمول و خفیف است.
برای افراد مبتلا به افسردگی که باردار یا مسن هستند، استفاده از نور درمانی منطقی است زیرا این گروه ها اغلب نیاز به اجتناب یا کاهش مصرف دارو دارند. دکتر شوارتز می گوید همچنین افراد مسن، به ویژه آنهایی که تحرک محدودی دارند، اغلب زمان زیادی را در محیط های کم نور می گذرانند و مستعد افسردگی هستند.
نحوه استفاده از نور درمانی
نور درمانی به جعبه نوری با تابش 10هزار لوکس (معیار شدت نور) نور نیاز دارد. فرد هر روز صبح حدود 30 دقیقه ، در اولین فرصت پس از بیدار شدن از خواب، باید در معرض نور بنشیند. جعبههای نوری قابل تنظیم نیستند، بنابراین اطمینان از خرید جعبهای با مشخصات خاص اهمیت دارد.
برای استفاده از جعبه نور، آن را در مقابل یا کنار خود قرار دهید. مستقیم به نور نگاه نکنید اما چشمان خود را باز نگه دارید. وقتی فرد در معرض این نور قرار میگیرد، می تواند غذا بخورد، بخواند، تلویزیون تماشا کند یا با کامپیوتر کار کند.
دکتر شوارتز می گوید، افرادی که اختلال دوقطبی دارند باید قبل از استفاده از نور درمانی با روانپزشک یا سایر متخصصان سلامت روان مشورت کنند. در موارد نادر، این درمان ممکن است باعث یک دوره شیدایی، خطری که در ابتدای شروع بیشتر داروهای ضد افسردگی نیز ممکن است اتفاق بیافتد، شود. افراد مبتلا به افسردگی شدید نیز نباید نور درمانی را بدون راهنمایی روانپزشک امتحان کنند.
پیاده روی صبح زود
در هر فردی که احساس پکر بودن یا افسردگی دارد، چه مربوط به فصل یا بارداری باشد یا غیره ، پیاده روی صبح زود می تواند مزایای مشابه نور درمانی ارائه دهد. روشنایی یک روز آفتابی روشن حدود 50هزار لوکس و یک روز ابری حدود 10هزار لوکس است. دکتر شوارتز میگوید: فرد با پیادهروی در فضای باز بلافاصله پس از طلوع خورشید، حتی در یک روز ابری، تقریباً به اندازه یک جعبه نوری در معرض نور قرار میگیرد.
در روزهای آفتابی، خورشید به اندازهای روشن است که حتی با استفاده از عینک آفتابی (که از چشمان شما در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت میکند) اثر درمانی دارد. اگر فرد 30 دقیقه پیاده روی کند، دوز سالمی از ورزش های تقویت کننده خلق و خو را نیز دریافت خواهد کرد. دکتر شوارتز میگوید، اگر محدودیت زمانی یا حرکتی این هدف را بیش از حد چالشبرانگیز میکند، تنها ۱۵ دقیقه نشستن در فضای بیرون در هر زمانی از روز ممکن است در خلق و خوی فرد تفاوت ایجاد کند.