محققان واکسنی ساخته اند که از ورود مواد مخدر کشنده به مغز جلوگیری می کند ونقشی بالقوه در تغییر اثرات اعتیادآور مسکن های مخدر دارد.
به گزارش تکناک، واکسن جدید ساخته شده، مسکن های مخدر مصنوعی خطرناک فنتانیل را هدف قرار داده و توانایی آن برای ورود به مغز را مسدود می‌کند بنابراین “نئشگی” دارو را از بین می برد.
این کشف مهم، با تبدیل به یک عامل پیشگیری از عود برای افراد در حال ترک مصرف مسکن‌های مخدر، می‌تواند پیامدهای عمده‌ای بر اپیدمی مسکن‌های مخدر درکشورها داشته باشد.
در حالی که تحقیقات نشان می‌دهد که اختلال مصرف مسکن‌های مخدر(OUD) قابل درمان است، به طور تقریبی ۸۰ درصد از افراد وابسته به این دارو، دچار عود می‌شوند. این واکسن توسط یک تیم تحقیقاتی به رهبری دانشگاه هیوستون ساخته شده است.
این یافته‌ها اخیراً در مجله Pharmaceutics منتشر شده است، بسیار به‌جا و در زمان درستی اتفاق افتاده‌است. اکنون، روزانه بیش از 150 نفر بر اثر مصرف بیش از حد از مسکن‌های مخدر مصنوعی از جمله فنتانیل، که 50 برابر قوی‌تر از هروئین و 100 برابر قوی‌تر از مورفین است، جان خود را از دست می‌دهند. مصرف حدود 2 میلی گرم فنتانیل (به اندازه دو دانه برنج) بسته به جثه فرد کشنده است.
کالین هیل، نویسنده اصلی این مطالعه، استادیار پژوهشی روانشناسی در UH و موسسه سنجش، ارزیابی و آمار تگزاس( TIMES)، و یکی از اعضای مؤسس مؤسسه کشف داروی UH، گفت: ما معتقدیم این یافته‌ها می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر سالها مشکل بسیار جدی جامعه (سوء مصرف مسکن‌های مخدر) داشته باشد. واکسن ما قادر به تولید آنتی بادی های ضد فنتانیل است که با اتصال به فنتانیل مصرفی، از ورود آن به مغز جلوگیری و آن را از طریق کلیه ها از بدن خارج می کند. بنابراین، فرد تأثیرات سرخوشی را احساس نمی‌کند و موجب حفظ هوشیاری در فرد می‌شود.
یک جنبه مثبت دیگر این یافته، عدم وجود هیچگونه عارضه جانبی نامطلوب از واکسن، در موش‌های واکسینه شده درگیر در مطالعات آزمایشگاهی بود. این تیم قصد دارد در ماه‌های آینده با برنامه‌ریزی آزمایش‌های بالینی روی انسان، تولید واکسن بالینی را آغاز کند.
فنتانیل یک تهدید بسیار خطرناک است زیرا اغلب به مواد مخدر خیابانی مانند کوکائین، مت آمفتامین و سایر مسکن‌های مخدرمانند اکسی کدون و قرص های هیدروکودون/استامینوفن و حتی به بنزودیازپین های تقلبی مانند زاناکس اضافه می شود. این داروهای تقلبی حاوی فنتانیل به میزان مصرف بیش از حد فنتانیل در افرادی که معمولاً مسکن‌های مخدرمصرف نمی کنند، می افزاید.
آنتی بادی های ضد فنتانیل مخصوص فنتانیل و مشتقات آن است و با سایر اپیوئیدها مانند مورفین واکنش متقابل ندارد. این بدان معناست که یک فرد واکسینه شده همچنان می تواند برای تسکین درد با سایر مسکن‌های مخدردرمان شود.
واکسن آزمایش شده حاوی یک ماده تقویت کننده مشتق شده از باکتری ایکولای به نام dmLT است. که یک مولکول کمکی برای تقویت پاسخ سیستم ایمنی بدن به واکسن است و جزء حیاتی واکسن‌های ضد اعتیاد به منظور اثربخشی آنها می‌باشد.
این مولکول کمکی توسط همکاران دانشکده پزشکی دانشگاه تولان ساخته و حیاتی بودن آن برای اثربخشی واکسن ثابت شده است. همچنین در این تیم گرگ کانی، جوزف پی و شرلی شیپمن باکلی، استاد کشف دارو در کالج داروسازی UH به همراه محققان کالج پزشکی بیلور و مرکز پزشکی امور سربازان مایکل ای. دی‌باکی حضور دارند.
درمان‌های کنونی برای اختلال مصرف مسکن‌های مخدر متادون، بوپرنورفین و نالترکسون هستند و اثربخشی آن به فرمول‌بندی، انطباق، دسترسی به داروها و مسکن‌های مخدرمورد استفاده خاص بستگی دارد.
تریس کوستن، استاد روانشناسی و مدیر برنامه علوم اعصاب رشدی، شناختی و رفتاری در UH، واکسن جدید را یک تغییر دهنده بالقوه می‌داند.
به گفته کوستن، نویسنده ارشد این مطالعه، استفاده از فنتانیل و مصرف بیش از حد آن یک چالش درمانی خاص است و به دلیل اثر داروپویایی‌شناختی(فارماکودینامیک) آن با داروهای فعلی به اندازه کافی مورد توجه قرار نمی گیرد و مدیریت مصرف بیش از حد حاد آن، با نالوکسان کوتاه اثر، به طور مناسب موثر نیست. زیرا اغلب برای معکوس کردن اثرات کشنده فنتانیل به دوزهای متعدد نالوکسان نیاز است.
