چگونه خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهیم؟

میزان ابتلا به سرطان روده بزرگ روز به روز در حال افزایش است ولی راهکارهایی وجود دارد که بتوان این بیماری را در مراحل ابتدایی شناسایی و برای درمان سریع تر آن اقدام کرد.

به گزارش تکناک، با توجه به تحقیقات اخیر انجمن سرطان آمریکا، به نظر می‌رسد که میزان ابتلا به سرطان روده بزرگ در بین جوانان به طرز نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است. گزارش جدید این انجمن نشان می‌دهد که از اواسط دهه ۱۹۹۰، تعداد موارد سرطان روده بزرگ که از روده بزرگ یا رکتوم شروع می‌شود، در افراد کمتر از ۵۵ سال به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این عدد هر سال با نرخ ۱٪ تا ۲٪ افزایش می‌یابد.

بیشتر بخوانید:

در سال ۱۹۹۵، تنها ۱۱ درصد از کل موارد سرطان روده بزرگ به افراد زیر ۵۵ سال تعلق داشتند اما تا سال ۲۰۱۹، این عدد به ۲۰ درصد افزایش یافته و بسیاری از این موارد در مراحل پیشرفته ‌تر شناسایی شده‌اند. در عین حال، نرخ بروز سرطان روده بزرگ در افراد بالای ۶۵ سال در چند سال اخیر ثابت مانده است و مرگ و میر ناشی از این نوع سرطان به شدت در حال کاهش است.

دکتر ربکا سیگل نویسنده اول این مطالعه، در مصاحبه ای به مجله Health گفت: موفقیت در کاهش بروز سرطان روده بزرگ و مرگ و میر ناشی از آن، در حال حاضر محدود به بزرگسالان 65 سال و بالاتر است و چشم انداز این بیماری به سرعت در حال تغییر و حرکت به سمت جوان تر ها است که نیاز به تشخیص های پیشرفته دارد.

اگرچه محققان هنوز در حال جستجوی علل افزایش میزان سرطان روده بزرگ در جوانان هستند، اما این نوع از سرطان یکی از قابل پیشگیری‌ترین انواع سرطان در جهان است و زیاد نگران کننده نیست.

به گفته سیگل، راه های زیادی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ وجود دارد. از حفظ وزن سالم و فعالیت مداوم بدنی گرفته، تا کاهش میزان مصرف گوشت های فرآوری شده و انجام غربالگری های به موقع. البته باید در نظر گرفت که یک سری عوامل خطرناک غیر قابل اصلاح از جمله سن، سابقه خانوادگی و برخی از سندرم های ژنتیکی یا بیماری های مزمن برای این بیماری وجود دارد.

در این مطلب ما قصد داریم 6 راهکار موثر برای کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را به شما معرفی کنیم.

غربالگری کنید

موثرترین راه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ این است که اگر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید، به طور معمول از سن 45 سالگی غربالگری را شروع کنید.

اکثر سرطان های روده بزرگ به صورت یک پولیپ(توده ی برآمده از غشا که به راحتی دچار خونریزی می شود) پیش سرطانی یا رشد غیرطبیعی در روده بزرگ یا رکتوم شروع می شوند. غربالگری سرطان روده بزرگ می تواند به حذف موثر این پولیپ ها قبل از تبدیل شدن به توده سرطانی کمک و در نهایت از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند. همچنین غربالگری‌ها می‌توانند سرطان را در مراحل اولیه که درمان بیماری آسان‌تر است، شناسایی کند.

غربالگری هم به دلیل کاهش بروز و هم به دلیل تشخیص زودهنگام سرطان، قبل از بروز علائم و زمانی که درمان اغلب موفقیت آمیز است، بر مرگ و میر تأثیر می گذارد.

کولونوسکوپی شناخته شده ترین روش برای غربالگری سرطان روده بزرگ است، اما سایر روش های کم تهاجم تری شامل سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر (که در آن یک سوم پایین کولون در مقایسه با کل کولون توسط کولونوسکوپی بررسی می شود) و آزمایش های مبتنی بر مدفوع نیز وجود دارد. کولونوسکوپی مجازی نیز می تواند گزینه مناسبی برای برخی از بیماران باشد.

بسته به نوع انتخابی، غربالگری سرطان روده بزرگ سالیانه، هر سه سال، هر پنج سال یا هر ده سال یک بار انجام می شود. این نوع روش درمانی تا سن 75 سالگی ادامه می یابد و بعد از این سن افراد می توانند با پزشک خود در مورد اینکه آیا انجام کولونوسکوپی هنوز لازم است یا خیر، ادامه می یابد.

کولونوسکوپی برای افرادی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ به دلیل بیماری التهابی روده (IBD)، سابقه شخصی یا خانوادگی یا برخی سندرم های ژنتیکی دارند، ممکن است قبل از 45 سالگی شروع و فاصله کم تری تکرار شود.

سابقه خانوادگی خود را بررسی کنید

شما نمی‌توانید سابقه خانوادگی یا شخصی خود درمورد سرطان روده بزرگ را تغییر دهید، اما دانستن سابقه بیماری می‌تواند به شما در سنجش میزان خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.

اگر در خانواده شما سابقه سرطان وجود داشته باشد، نه فقط سرطان روده بزرگ، بلکه انواع دیگر از جمله سرطان سینه، سرطان رحم یا سرطان پروستات، بهتر استت آزمایش های ژنیک هم انجام دهید.

علاوه بر این، اگر یکی از بستگان درجه یک شما (مادر، پدر، خواهر و برادر یا فرزندان) سرطان روده بزرگ یا پولیپ پیش سرطانی داشته است، شما هم در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارید و ممکن است نیاز به شروع غربالگری داشته باشید و این کار باید از 10 سال قبل شروع شود.

دانستن سابقه خانوادگی، برای غربالگری به موقع و انجام اقداماتی که می تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد، بسیار مهم است.

مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده را کاهش دهید

گوشت قرمز و گوشت های فرآوری شده از جمله همبرگر، هات داگ و سوسیس، با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مرتبط است. بر اساس برخی تخمین ها، گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده می تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را 20 تا 30 درصد افزایش دهد.

لازم نیست گوشت قرمز را به طور کامل از رژیم غذایی خود حذف کنید، اما سعی کنید گوشت های با کیفیت بالا را انتخاب کنید و گوشت قرمز و فرآوری شده را با گوشت های سفید کم چربی مانند مرغ یا بوقلمون جایگزین کنید.

به گفته دکتر آنتون بیلچیک، یک سری شواهد نشان می دهد که داشتن یک رژیم غذایی سرشار از منابع طبیعی فیبر (میوه ها و سبزیجات تازه، آجیل و حبوبات و غلات کامل) ، می تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ کمک کند. همواره سعی کنید از مصرف غذاهای سرخ کردنی و فست فود دوری کنید.

از مصرف دخانیات و الکل خودداری کنید

همیشه سیگار کشیدن به دلیل ارتباط آن با سرطان ریه شناخته شده است، اما دخانیات می تواند تقریباً در هر نقطه از بدن از جمله روده بزرگ و راست روده نیز تاثیر بگذارد و باعث سرطان شود. سم موجود در دود سیگار نه تنها به DNA سلول‌ها آسیب می‌رساند و آن‌ها را تغییر می‌دهد و منجر به سرطان شود، بلکه می‌تواند سیستم ایمنی بدن را نیز ضعیف کند و از بین بردن سلول‌های سرطانی را برای بدن دشوارتر کند.

طبق تحقیقات انجام شده روی موش ها، سیگار کشیدن ممکن است میکروبیوم روده را نیز با اختلال در عملکرد سد روده و ترویج مسیرهای سرطان زا و پیش التهابی در دستگاه گوارش تغییر دهد.

اگرچه سیگار کشیدن می‌تواند باعث سرطان روده بزرگ در مردان و زنان شود، اما تحقیقات نشان داده است که سیگار می‌تواند بر محل سرطان در هر جنسیت نیز تأثیر بگذارد. برای مثال، زنان در مقایسه با مردان بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده راست روده و سرطان رکتوم هستند. در حالی که مردان بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده چپ هستند.

همچنین مصرف الکل خطر ابتلا به حداقل شش سرطان مختلف از جمله سرطان کولورکتال را افزایش می دهد. مصرف متوسط تا سنگین الکل با افزایش 1.2 تا 1.5 برابری خطر سرطان روده بزرگ همراه است.

علت دقیق تاثیر الکل بر خطر ابتلا به سرطان هنوز مشخص نیست. ممکن است مصرف الکل از طریق روش‌های مختلفی با خطر ابتلا به سرطان مرتبط باشد. به عنوان مثال، وقتی الکل به بدن ما وارد می شود، می تواند به استالدئید تبدیل شود که باعث ایجاد سرطان در حیوانات آزمایشگاهی می شود. همچنین، مصرف الکل ممکن است به استرس اکسیداتیو در سلول ها منجر شود که در نهایت به آسیب دیدن سلول ها و افزایش خطر ابتلا به سرطان بیانجامد.

علاوه بر این، مصرف الکل می‌تواند بر عملکردهای بدن از جمله کاهش توانایی بدن در جذب فولات، افزایش سطح هورمون ها در بدن و کمک به افزایش وزن که برای حفظ سلامت مورد نیاز هستند، تأثیر بگذارد.

حفظ وزن سالم

افراد چاق در معرض افزایش خطر ابتلا به انواع مختلفی از سرطان هستند و 1.3 برابر بیشتر از افراد لاغر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.

اگرچه BMI (شاخص توده بدنی) معیار کاملی برای سنجش سلامتی نیست، اما افرادی که BMI بالای 30 دارند که از نظر علمی، چاقی در نظر گرفته می‌شود، بعدا ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ زودرس قرار بگیرند.

چاقی می تواند تغییرات خاصی را در بدن ایجاد کند که محیطی برای رشد سرطان ایجاد کنند. از جمله این تغییرات می توان به التهاب طولانی مدت، میزان بالاتر انسولین و اختلال در هورمون های جنسی اشاره کرد.

در حقیقت در جامعه علمی اعتقاد بر این است که حفظ وزن سالم به کاهش خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان کمک می کند.

ورزش منظم

به نظر می‌رسد فعالیت بدنی می‌تواند برای کاهش خطر ابتلا به بسیاری ازانواع سرطان، از جمله سرطان روده بزرگ، تأثیر قابل توجهی داشته باشد. در حال حاضر، سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که افراد، حداقل 2.5 ساعت در هفته فعالیت بدنی با شدت متوسط یا 1.25 ساعت با شدت بالا انجام دهند. این میزان فعالیت با کاهش 7 درصدی خطر ابتلا به بیشتر انواع سرطان، به ویژه سرطان سینه و روده بزرگ، مرتبط است.

بر اساس شواهد موجود، فعالیت بدنی می‌تواند با مهار رشد تومور، افزایش عملکرد ایمنی، کاهش استرس اکسیداتیو و ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده، به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف، از جمله سرطان روده بزرگ، کمک کند.

ورزش، فعالیتی ضد التهابی محسوب می شود و تأثیر مثبتی بر سلول های ایمنی و باکتری های بدن ما دارد که به جلوگیری از پیشرفت سرطان روده بزرگ کمک می کند.

صرف وقت زیادی در حالت بی‌تحرکی ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد، به‌خصوص در زنانی که بیش از 14 ساعت در هفته را صرف تماشای تلویزیون می‌کنند و کمتر حرکت می‌کنند. در یک تحقیق منتشر شده در سال 2018 در مجله JNCI Cancer Spectrum، این موضوع بررسی شده ونتایج آن نشان داده است که افرادی که کمتر تحرک می‌کنند، احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند.

علاوه بر اثرات ضد التهابی ورزش، داشتن فعالیت فیزیکی با افزایش سرعت حرکت غذا در سیستم گوارشی ممکن است به کاهش خطر سرطان‌روده بزرگ کمک کند چراکه این امر می تواند قرار گرفتن در معرض مواد سرطان زا را کاهش دهد.