محققان به تازگی اولین آزمایش های انسانی دارویی جدید به نام لپودیسیران را انجام دادند و متوجه تاثیرات شگرف آن در کاهش کلسترول بد خون را شدند.
به گزارش تکناک، یک دوز تزریق این دارو، میزان لیپوپروتئین (a) که یک کلسترول بد با پایه ژنتیکی است را برای تقریبا یک سال به میزان غیرقابل تشخیص کاهش می دهد. داروی جدید این پتانسیل را دارد که یک عامل خطرناک برای بیماری های قلبی عروقی را که در حال حاضر هیچ درمانی برای آن وجود ندارد، از بین ببرد.
نوعی از کلسترول (cholesterol : sterol biosynthesized by all animal cells which is an essential structural component of all animal cell membranes) که لیپوپروتئین (a) یا Lp (a) نام دارد، برخی از خصوصیات را با کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا به اصطلاح کلسترول بد مشترک است. مانند کلسترول LDL، Lp(a) باعث ایجاد پلاک در شریان ها می شود و جریان خون را به قلب، مغز و سایر قسمت های بدن کاهش می دهد و آن را به یک عامل خطرناک برای ابتلا به بیماری های قلبی عروقی تبدیل می کند. با این حال، از آنجایی که میزان بالای Lp(a) ارثی است، تا حد زیادی تحت تاثیر ورزش، رژیم غذایی یا داروها قرار نمی گیرند. فعلا هیچ درمانی برای Lp (a) بالا وجود ندارد.
به تازگی محققان اولین آزمایش های انسانی یک داروی درمانی جدید به نام لپودیسیران را انجام دادهاند و کشف کردند که یک بار تزریق این دارو با تداخل در مکانیسم تولید آن، Lp(a) را برای تقریبا یک سال به میزان غیرقابل تشخیص کاهش میدهد.
چگونه می توان یک عامل خطرناک را که عمدتاً ژنتیکی است، شکست داد؟
استیون نیسن، نویسنده اصلی این مطالعه گفت: یک رویکرد بسیار مؤثر، تداخل با ژن است و این همان چیزی است که لپودیسیران و سایر درمانهای جدید برای انجام آن طراحی شدهاند.
لپودیسیران یک RNA مداخله گر کوچک (siRNA) است که RNA پیام رسان درگیر در تولید آپولیپوپروتئین (a) را غیرفعال می کند. آپولیپوپروتئین جزء ضروری برای مونتاژ ذرات Lp(a) است که در کبد سنتز می شود.
این دارو به قند N-Acetylgalactosamine (GalNAc) متصل است که به آن اجازه می دهد تا به سلول های کبدی دارای گیرنده GalNAc منتقل شود.
از 48 شرکتکننده با میزانLp(a) غیرطبیعی که برای مطالعه انتخاب شدند، 12 نفر بهطور تصادفی دارونما مصرف کردند و به 36 نفر یک تزریق زیر جلدی لپودیسیران داده شد. در گروهی که لپودیسیران تزریق کردند، شش دوز مختلف به طور تصادفی دریافت کردند: 4، 12، 32، 96، 304 یا 608 میلی گرم. پس از سه روز نظارت، شرکت کنندگان به منزل ترخیص شدند. پیگیری آزمایش خون به مدت 48 هفته پس از درمان انجام شد. هیچ یک از شرکت کنندگان بیماری قلبی قبلی نداشتند.
محققان متوجه شدند که این دارو در سطح خون به سرعت افزایش می یابد و در عرض 48 ساعت به سطح اولیه بازمی گردد، احتمالاً به این دلیل که به سرعت از جریان خون به کبد منتقل می شد. با بالاترین دوز لپودیسیران که 608 میلیگرم است، میزان Lp(a) خون به سرعت کاهش یافت و تا روز 29 غیرقابل تشخیص بود. سطوح بین روزهای 29 و 281 غیرقابل اندازهگیری باقی ماند و سپس با کاهش متوسط میزان Lp(a) در 94% زیر سطح پایه در 48 هفته، کمی افزایش یافت.
محققان خاطرنشان کردند که دوزهای کوچکتر لپودیسیران اثرات کوتاه مدتی ایجاد می کند، اگرچه میزان Lp(a) در 48 هفته برای افرادی که دوز 304 میلی گرم را دریافت کرده بودند، 75 درصد کاهش یافت.
نیسن گفت: از نظر ما، این روش درمانی بسیار امیدوارکننده است. این دادهها نشان میدهد که لپودیسیران بیخطر است و اثربخشی آن در کاهش Lp(a) با حذف تقریباً کامل Lp(a) که برای مدت طولانی ادامه داشت، عمیق بود.
آزمایش 2 مرحله ای فعلی در حال بررسی این دارو در افرادی است که هم Lp(a) بالایی دارند و هم در معرض خطر بالای حمله قلبی یا سکته اولیه هستند.
نیسن گفت: اگر آزمایشهای بیشتر نشان دهد که لپودیسیران بیخطر است و میتواند حملات قلبی و سکته مغزی را کاهش دهد، خبر خوبی برای بیماران خواهد بود زیرا عامل خطری را که ما قادر به درمان آن نبودهایم را از بین میبرد. این دارو میتواند یک بار در سال تزریقی مشابه واکسن برای افراد دارای میزان Lp(a) بالا باشد.