محققان بریتانیایی روشی ۲۰ دقیقه‌ای برای درمان فشار خون بالا ابداع کرده‌اند که بدون نیاز به جراحی و برش، می‌تواند به میلیون‌ها بیمار کمک کند.
به گزارش تکناک، فشار خون بالا یک مشکل جدی برای بسیاری از بزرگسالان در سراسر جهان است. اما برای برخی از افراد، علت اصلی این مشکل یک تومور کوچک در غدد فوق‌کلیوی می‌باشد، که داروهای معمولی نمی‌توانند آن را درمان کنند.
جراحان تاکنون برای حل این مشکل، کل غده فوق‌کلیوی را از بدن بیمار بیرون می‌آوردند. اما با این روش جدید، دیگر نیازی به جراحی وجود ندارد و فقط از طریق معده انجام می‌شود. این پیشرفت در درمان فشار خون بالا یک تغییر بزرگ و امیدوارکننده است.
این روش درمانی، نوعی از فشار خون بالا به نام آلدوسترونیسم اولیه (Primary Aldosteronism) را هدف قرار می‌دهد. این بیماری تا ۱۳ درصد از افراد مبتلا به فشار خون بالا را تحت تأثیر قرار می‌دهد، که با وجود شیوع به نسبت بالا، اغلب تشخیص داده نمی‌شوند.
بر اساس تحقیقات منتشر شده در مجله The Lancet، این بیماری زمانی رخ می‌دهد که تومورهای خوش‌خیم کوچک در غدد فوق‌کلیوی، هورمونی به نام آلدوسترون را بیش از حد تولید می‌کنند. این هورمون با افزایش سطح نمک در بدن، فشار خون را بالا می‌برد. بیماران مبتلا به این عارضه، دو برابر بیشتر از افراد مبتلا به فشار خون معمولی در معرض خطر حملات قلبی، سکته و نارسایی کلیه قرار دارند و اغلب به داروهای استاندارد فشار خون، پاسخ مناسبی نمی‌دهند.
با وجود شیوع این بیماری، کمتر از ۱ درصد موارد آن تشخیص داده می‌شود. بسیاری از بیماران سال‌ها از چندین داروی فشار خون استفاده می‌کنند، بدون اینکه بدانند یک تومور کوچک و قابل درمان، علت اصلی مشکل آنها است.
روش سنتی درمان، یعنی جراحی و برداشتن کامل غده فوق‌کلیوی، به بیهوشی عمومی، چند روز بستری در بیمارستان و هفته‌ها زمان برای بهبودی نیاز دارد. این روش تهاجمی باعث شده است که بسیاری از بیماران و پزشکان از پیگیری درمان منصرف شوند.
فهرست مطالب
روش جدید: درمان هدفمند با گرما (Triple T)
روش جدید که “Triple T” (درمان هدفمند با گرما) نامیده می‌شود، پیشرفت بزرگی در درمان این بیماری به حساب می‌آید. این فرایند که به طور علمی EUS-RFA نامیده می‌شود، به جای برداشتن کامل غده فوق‌کلیوی، از یک آندوسکوپ (لوله انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین) استفاده می‌کند، که از طریق دهان وارد معده می‌شود و به تومور مشکل‌ساز می‌رسد. سپس فقط تومور با استفاده از امواج رادیویی از بین می‌رود و بقیه غده سالم باقی می‌ماند.
پروفسور مارک گورنل از دانشگاه کمبریج در این باره گفت: «این پیشرفت به لطف توسعه مولکول‌های جدید ردیاب PET ممکن شده است، که به ما امکان می‌دهد برای اولین بار تومورهای غده فوق‌کلیوی را به طور دقیق تشخیص دهیم و درمان کنیم.»
نتایج امیدوارکننده روش جدید درمان فشار خون بالا
محققان این روش جدید را بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ روی ۲۸ بیمار در سه بیمارستان بریتانیا آزمایش کردند. شرکت‌کنندگان در این مطالعه که میانگین سنی آنها ۵۷ سال بود، شامل ۲۱ مرد و ۷ زن با ترکیب نژادی متنوع (۵۷ درصد سفیدپوست، ۳۹ درصد سیاه‌پوست و ۴ درصد آسیایی) بودند. همه این افراد در گذشته به آلدوسترونیسم اولیه مبتلا شده بودند و توموری در غده فوق‌کلیوی چپ آنها وجود داشت، که باعث این بیماری شده بود.
این روش تنها حدود ۲۰ دقیقه طول می‌کشد و از دو تکنیک پزشکی شناخته‌شده به‌صورت نوآورانه استفاده می‌کند. ابتدا، سونوگرافی یک ویدیوی زنده از ناحیه مورد نظر ایجاد می‌کند، که به پزشکان امکان می‌دهد ابزار خود را با دقت هدایت کنند. سپس، امواج رادیویی از طریق یک سوزن کوچک که در تومور قرار داده می‌شود، گرما ایجاد می‌کنند و یک سوختگی کنترل‌شده ایجاد می‌شود، که بافت مشکل‌ساز را از بین می‌برد، در حالی که بافت‌های سالم اطراف دست‌نخورده باقی می‌مانند.
بیشتر این روش‌های جدید تحت بیهوشی عمومی انجام شدند، اما یک بیمارستان با موفقیت از بیهوشی عمیق استفاده کرد. هفت نفر از بیماران نیاز داشتند که دوباره این روش را انجام دهند، چرا که بعد از تصویربرداری مشخص شد که تومور آنها در اولین تلاش به طور کامل از بین نرفته است.
هرچند، این روش بسیار ایمن بود و در بین ۳۵ درمان انجام‌شده، هیچ عارضه جدی مانند: خونریزی، آسیب به اندام‌ها یا عفونت شدید گزارش نشد.
نتایج مثبت درمان فشار خون بالا
نتایج این مطالعه بسیار امیدوارکننده بود. ۷۵ درصد از بیماران بهبود قابل توجهی در سطح هورمون‌های خود مشاهده کردند و ۴۳ درصد نیز بهبود معناداری در فشار خون خود داشتند.
جالب‌تر اینکه، فشار خون بالای چهار بیمار به طور کامل درمان شد و دیگر نیازی به مصرف دارو نداشتند. به طور میانگین، بیماران توانستند مصرف داروهای فشار خون خود را حدود ۱.۴ دوز در روز کاهش دهند.
میشلینا آلفیری، یکی از شرکت‌کنندگان در این آزمایش بیان کرد: «قبل از این مطالعه، علی‌رغم مراجعات مکرر به پزشک، سال‌ها از سردردهای شدید رنج می‌بردم. به عنوان یک مادر مجرد و شاغل، زندگی روزمره من به شدت تحت تأثیر قرار گرفته بود. این درمان غیرتهاجمی، بهبود فوری برای من به ارمغان آورد و من بلافاصله به روال عادی زندگی خود بازگشتم. من بسیار سپاسگزار تیم تحقیقاتی هستم، که این گزینه را در اختیار من قرار دادند.»
محدودیت‌ها و آینده روش
در حال حاضر، با این روش فقط می‌توان تومورهای سمت چپ غده فوق‌کلیوی را درمان کرد، چرا که غده فوق‌کلیوی چپ بسیار نزدیک به دیواره معده قرار دارد و از طریق آندوسکوپ قابل دسترسی است.
روش دیگری برای تومورهای سمت راست نیاز است، که محققان در حال مطالعه آن در یک آزمایش بزرگ‌تر به نام WAVE هستند. این آزمایش که شامل ۱۲۰ بیمار خواهد بود، روش جدید را با جراحی سنتی برای تومورهای هر دو طرف مقایسه می‌کند. نتایج این مطالعه تا سال ۲۰۲۷ منتشر می‌شود.
پروفسور استفن پریرا از دانشگاه کالج لندن اعلام کرد: «این روش کم‌تهاجمی با آموزش مناسب، می‌تواند به طور گسترده در واحدهای آندوسکوپی در سراسر بریتانیا و جهان ارائه شود.»
این پژوهش نشان می‌دهد که چگونه پزشکی مدرن می‌تواند جراحی‌های بزرگ را به روش‌های کم‌تهاجمی تبدیل کند و درمان را برای میلیون‌ها بیمار در سراسر جهان قابل دسترس‌تر سازد. این پیشرفت برای تعداد زیادی از افراد مبتلا به آلدوسترونیسم اولیه که تشخیص داده نشده‌اند، امید جدیدی برای درمان مؤثر بدون نیاز به جراحی‌های سنگین فراهم می‌کند.
