دانشمندان با فعال‌سازی یک ژن نهفته، توانسته‌اند بافت آسیب‌دیده قلب را ترمیم و از پیشرفت نارسایی قلبی جلوگیری کنند.
به گزارش تکناک، حمله‌های قلبی نه تنها به علت واقعه اولیه آنها خطرناک هستند، بلکه آسیب‌های طولانی‌مدتی نیز پس از آن به قلب وارد می‌شوند.
پس از حمله قلبی، اغلب بافت اسکار به‌وجود می‌آید تا قلب بتواند شکل خود را حفظ کند. اما مشکل این است که بافت اسکار نمی‌تواند ضربان قلب داشته باشد. با گذشت زمان، این موضوع ممکن است باعث اختلال در ریتم قلب شود و در نهایت حملات قلبی بیشتر و حتی نارسایی قلبی را به دنبال داشته باشد.
اما همه حیوانات این مشکل را ندارند. به عنوان مثال، ماهی‌های زبرا می‌توانند بافت آسیب‌دیده قلب خود را به سرعت ترمیم کنند، به طوری که عملکرد قلب آنها در کمتر از 60 روز پس از آسیب به طور کامل بازسازی می‌شود. این قابلیت یک ویژگی فوق‌العاده است.
در یک تحقیق جدید، دانشمندان موسسه Hubrecht در هلند یک پروتئین کشف کرده‌اند که فرایند ترمیم بافت قلب را در ماهی‌های زبرا تحریک می‌کند. سپس این پروتئین را به قلب موش‌ها انتقال دادند، که به طور طبیعی نمی‌توانند بافت قلبی آسیب‌دیده خود را بازسازی نمایند.
جالب است که این پروتئین در موش‌ها نیز عمل و به ترمیم بافت آسیب‌دیده قلب آنها کمک کرد. این یافته می‌تواند راهی برای درمان در انسان‌ها نیز باشد.
دنيس دي باکر، نویسنده اصلی این تحقیق گفت: «ما فعالیت ژن‌ها را در بخش‌های آسیب‌دیده و سالم قلب بررسی کردیم. نتایج ما نشان داد که پروتئین Hmga1 هنگام بازسازی قلب در ماهی‌های زبرا فعال است، اما در موش‌ها فعال نیست. این نشان می‌دهد که Hmga1 نقش بسیار مهمی در ترمیم بافت قلب دارد.»
محققان برای اینکه ببینند توانایی ترمیم به سایر حیوانات هم منتقل می‌شود یا خیر، از یک ویروس به عنوان حامل برای انتقال پروتئین Hmga1 به بافت آسیب‌دیده در قلب موش‌ها استفاده کردند. نتیجه شگفت‌انگیز بود؛ سلول‌های عضله قلب شروع به تقسیم و رشد کردند و این باعث بهبود قابل توجه عملکرد قلب این حیوانات شد.
مرا بومن، از دیگر محققان این تحقیق عنوان کرد: «هیچ اثر منفی مانند رشد بیش از حد یا بزرگ شدن قلب در موش‌ها مشاهده نکردیم. همچنین در بافت سالم قلب هیچ‌گونه تقسیم سلولی وجود نداشت. این نشان می‌دهد که خود آسیب، سیگنالی برای فعال کردن این فرایند ارسال می‌کند.»
البته هنوز نمی‌توان به طور قطعی گفت که این نتایج به انسان‌ها هم تعمیم‌پذیر است. اما در این تحقیق یک امیدواری وجود دارد؛ ژن Hmga1 که این پروتئین را تولید می‌کند، در انسان‌ها وجود دارد. این ژن در دوران جنینی فعال است اما بلافاصله پس از تولد غیرفعال می‌شود. بنابراین اگر بتوان این ژن را دوباره فعال کرد، شاید بتوان به ترمیم آسیب‌های قلبی پس از حمله قلبی کمک کرد.
مرحله بعدی تحقیقات بررسی این موضوع است آیا پروتئین Hmga1 همان تأثیر را روی سلول‌های عضله قلب انسان در آزمایشگاه خواهد داشت یا خیر.
این تحقیق در مجله Nature Cardiovascular Research منتشر شده است.
