محققان برنامه‌ای جامع برای رفع کمبود جهانی اکسیژن پزشکی به ویژه در کشورهای کم‌درآمد ارائه داده‌اند تا دسترسی به این درمان حیاتی بهبود پیدا کند.
به گزارش تکناک، هر ساله حدود ۳۷۴ میلیون کودک و بزرگسال در سراسر جهان به اکسیژن پزشکی نیاز دارند تا زنده بمانند، اما کمتر از یک سوم افراد در کشورهای کم‌درآمد به این درمان حیاتی دسترسی دارند. این نیاز روزبه‌روز در حال افزایش می‌باشد، اما شکاف برای دسترسی به اکسیژن پزشکی همچنان یک چالش بزرگ جهانی است.
فهرست مطالب
اکسیژن پزشکی، یک نیاز جهانی
اکسیژن پزشکی برای بیمارانی که در شرایط اضطراری قرار دارند، حیاتی است و برای افرادی که تحت بیهوشی هستند یا از نارسایی تنفسی مزمن رنج می‌برند، ضروری می‌باشد. این درمان بیش از ۱۵۰ سال است که برای نجات جان‌ها استفاده می‌شود. با وجود این، دسترسی به اکسیژن پزشکی برای همه افراد نیازمند، به ویژه در کشورهای کم‌درآمد، هنوز یک مشکل جدی است.
دکتر هامییش گراهام، پزشک و عضو موسسه تحقیقات کودکان مروداک، که بخشی از کمیسیون تحقیقاتی بحران اکسیژن پزشکی است، گفت: «اکسیژن در هر سطحی از سیستم بهداشت و درمان برای کودکان و بزرگسالان مبتلا به طیف وسیعی از بیماری‌ها و شرایط حاد و مزمن ضروری است.»
وی تصریح کرد: «تلاش‌های قبلی بیشتر بر تأمین تجهیزات تولید اکسیژن متمرکز بودند، در حالی که به سیستم‌ها و افراد واجد الشرایط برای توزیع، نگهداری و استفاده ایمن و مؤثر از آن توجه کافی نشده بود.»
همه‌گیری ویروس کرونا و کمبود جهانی اکسیژن پزشکی
همه‌گیری ویروس کرونا بسیاری از کاستی‌های سیستم‌های بهداشتی را آشکار کرد و باعث مرگ بسیاری از افراد به دلیل کمبود اکسیژن شد. یک پزشک در اتیوپی عنوان کرد: «نمی‌خواهم نسل‌های آینده پزشکان مجبور شوند مثل خداوند تصمیم بگیرند که چه کسی زنده می‌ماند و چه کسی نه، چون ما در زمان‌هایی که اکسیژن کافی وجود نداشت، مجبور به انجام چنین کاری بودیم.»
برنامه‌ای برای بهبود دسترسی به اکسیژن
بیش از ۳۰ محقق پس از یک تحلیل گسترده، برنامه‌ای برای تولید، ذخیره‌سازی و توزیع اکسیژن ارائه داده‌اند، که حتی در کشورهای کم‌درآمد نیز قابل اجرا است. این برنامه شامل ۵۲ توصیه برای دولت‌ها، صنعت اکسیژن، حامیان بهداشت جهانی، دانشگاهیان و متخصصان بهداشت است.
یکی از پیشنهادات کلیدی، افزایش دسترسی به پالس اکسی‌مترها است. این دستگاه‌های کوچک سطح اکسیژن خون را می‌سنجند و نقش مهمی در رساندن اکسیژن به افرادی ایفا می‌کنند که بیشترین نیاز را دارند. با وجود این، مطالعات نشان می‌دهند که بسیاری از پالس اکسی‌مترها در افرادی با پوست تیره دقت کافی را ندارند. دکتر گراهام بیان کرد: «ما به شدت نیاز داریم که پالس اکسی‌مترهای با کیفیت بالا، ارزان‌تر و در دسترس‌تر شوند.»
چالش‌های تجهیزات و نگهداری
در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط، پالس اکسی‌مترها تنها در ۵۴ درصد از بیمارستان‌های عمومی و ۸۳ درصد از بیمارستان‌های تخصصی در دسترس هستند. حتی در این موارد نیز کمبود و خرابی تجهیزات شایع است. یک پزشک در سیرالئون عنوان کرد: «در حال حاضر بیشتر بیمارستان‌های ما قبرستانی برای تجهیزات پزشکی خراب هستند. این وضعیت با کمبود مهندسان بیوپزشکی تشدید شده است، که مسئول نگهداری و تعمیر تجهیزات پزشکی هستند.»
آموزش و پیشگیری
آموزش جامعه برای استفاده صحیح از اکسیژن پزشکی و اقدامات پیشگیرانه بهداشتی نیز بخش‌های کلیدی این برنامه هستند. همسر یک بیمار در فیلیپین که بر اثر COVID-19 جان خود را از دست داد، گفت: «او مدام تلاش می‌کرد ماسک اکسیژن را بردارد. نمی‌توانست آن را تحمل کند. این خیلی برای او آزاردهنده بود.»
همچنین دانشمندان تأکید دارند که باید اقدامات پیشگیرانه‌ای در راستای کاهش تقاضا برای اکسیژن پزشکی ترویج شود. این اقدامات شامل حفظ واکسیناسیون، کاهش سیگار کشیدن و آلودگی هوا، ترویج رژیم‌های غذایی سالم و کاهش تغییرات اقلیمی است.
امید به آینده
یک بیمار جوان در پاکستان که از نارسایی حاد تنفسی رنج می‌برد، گفت: «یادم می‌آید که وقتی به اورژانس رسیدم، سطح اشباع اکسیژن من ۸۰ درصد بود. چشمانم تار شد. فکر کردم می‌میرم. اما وقتی به اکسیژن وصل شدم و علائم من بهتر شد، احساس کردم که می‌توانم از این وضعیت خارج شوم. این به من امید داد.»
این گزارش نشان می‌دهد که با اجرای برنامه‌های جامع و همکاری بین‌المللی، می‌توان دسترسی به اکسیژن پزشکی را بهبود بخشید و جان‌های بیشتری را نجات داد. امید است که با اجرای این توصیه‌ها، دیگر هیچ کس به دلیل کمبود اکسیژن جان خود را از دست ندهد.
