مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که کاهش حساسیت بینایی می‌تواند تا ۱۲ سال قبل از تشخیص رسمی، ابتلا به زوال عقل را پیش‌بینی کند.
به گزارش تک‌ناک، این پژوهش که توسط محققان در نورفک انگلستان روی ۸٬۶۲۳ فرد سالم انجام شد، پس از سال‌ها پیگیری، ارتباط بین مشکلات بینایی و زوال عقل را تأیید کرد.
کاهش حساسیت بینایی: نشانه‌ای هشداردهنده
در این مطالعه از شرکت‌کنندگان درخواست شد تا در یک تست حساسیت بینایی شرکت کنند. آنها در این آزمایش باید به محض مشاهده یک مثلث در میان مجموعه‌ای از نقطه‌های متحرک، دکمه‌ای را فشار می‌دادند. نتایج نشان داد افرادی که بعدها به زوال عقل مبتلا شدند، در تشخیص این مثلث بسیار کندتر از دیگران عمل کردند.
چرا بینایی با زوال عقل مرتبط است؟
پژوهشگران معتقد هستند که پلاک‌های سمی آمیلوئید مرتبط با بیماری آلزایمر، ابتدا مناطقی از مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهند که با بینایی در ارتباط هستند. این در حالی است که نواحی مربوط به حافظه در مراحل بعد آسیب می‌بینند. بنابراین، مشکلات بینایی می‌توانند زودتر از اختلالات حافظه خود را نشان دهند.
سایر نشانه‌های اولیه آلزایمر
از دیگر علائم ابتدایی آلزایمر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش توانایی در تشخیص کنتراست اشیا
- اختلال در تمایز رنگ‌ها (به‌ویژه در طیف آبی-سبز)
- نقص در کنترل مهاری حرکات چشم (ضعف در جلوگیری از تمرکز بر محرک‌های مزاحم)
این اختلالات بینایی می‌توانند زندگی روزمره افراد را مختل کنند، بدون آنکه از علت اصلی آن آگاه باشند.
خطرات احتمالی
ناتوانی در مهار محرک‌های مزاحم می‌تواند خطراتی مانند افزایش تصادفات رانندگی را در پی داشته باشد. همچنین افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است چهره‌های جدید را به‌درستی پردازش نکنند. در حالی که افراد سالم برای به خاطر سپردن چهره‌ها، نگاه خود را از چشم به بینی و سپس به دهان حرکت می‌دهند، افراد دچار آلزایمر چنین الگویی را دنبال نمی‌کنند.
انجام حرکات چشمی و تقویت حافظه
محققان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا انجام حرکات چشمی می‌تواند حافظه را بهبود بخشد یا خیر. برخی مطالعات نشان داده‌اند که حرکت دادن سریع چشم‌ها به چپ و راست (با سرعت دو حرکت در ثانیه) می‌تواند یادآوری خاطرات شخصی را تقویت کند. همچنین افرادی که بیشتر مطالعه می‌کنند یا تلویزیون می‌بینند، حافظه بهتری دارند و کمتر در معرض زوال عقل قرار می‌گیرند. البته برخی مطالعات نشان داده‌اند که این اثر مفید تنها در افراد راست‌دست مؤثر است و هنوز دلیل آن مشخص نیست.
تشخیص زوال عقل با فناوری ردیاب چشم
با وجود یافته‌های امیدوارکننده، هنوز درمان‌های مؤثری برای تقویت حافظه با استفاده از حرکات چشم در سالمندان به‌کار گرفته نشده‌اند. همچنین استفاده از اختلالات حرکات چشمی به عنوان ابزار تشخیصی رایج نشده است. یکی از موانع اصلی، هزینه بالای فناوری‌های ردیاب چشم (Eye-Tracking) و نیاز به آموزش برای تحلیل داده‌های آن است.
مشکلات بینایی می‌توانند از نخستین نشانه‌های زوال عقل و ابتلا به آلزایمر باشند. کاهش حساسیت بینایی، اختلال در تشخیص کنتراست و رنگ‌ها، همچنین نقص در کنترل حرکات چشم، همگی می‌توانند هشدارهایی برای سلامت مغز باشند. با پیشرفت فناوری‌هایی مانند ردیاب چشم، امید است که در آینده نزدیک، تشخیص زودهنگام و پیشگیری از آلزایمر به طور گسترده‌تری امکان‌پذیر شود.
