محققان مرکز بهداشت Mass Brigham وابسته به دانشگاه هاروارد، الگوریتم هوش مصنوعی به نام FaceAge توسعه دادهاند که میتواند تنها با تحلیل یک عکس پرتره، سن زیستی افراد را دقیقتر از تاریخ تولد ثبتشده در مدارک پزشکی تشخیص دهد.
به گزارش تکناک، پزشکان همواره برای ارزیابی وضعیت بیماران، به قضاوت چشمی اولیه درباره سن ظاهری اتکا داشتهاند؛ قضاوتی که میتواند تصمیمات درمانی حیاتی را تحت تأثیر قرار دهد و حالا الگوریتم FaceAge این قضاوت شهودی را با دقت علمی ترکیب میکند.
الگوریتم هوش مصنوعی FaceAge پس از آموزش با بیش از ۵۸ هزار تصویر از بزرگسالان سالم بالای ۶۰ سال، روی ۶،۱۹۶ بیمار سرطانی در ایالات متحده و هلند آزمایش شد. تصاویر بیماران قبل از شروع پرتودرمانی ثبت شده بود. نتایج نشان داد که بیماران سرطانی به طور متوسط ۴.۷۹ سال مسنتر از سن واقعی خود به نظر میرسیدند.
این الگوریتم نشان داد که سن زیستی بالاتر به طور معناداری با کاهش میزان بقا در بیماران ارتباط دارد؛ حتی زمانی که سن واقعی، جنسیت و نوع تومور نیز در محاسبات مدنظر قرار گرفت. به طور ویژه، بیمارانی که سن زیستی آنها از ۸۵ سال فراتر میرفت، با افزایش چشمگیر خطر مرگ مواجه بودند.
نکته قابل توجه این است که الگوریتم هوش مصنوعی FaceAge معیارهای متفاوتی از انسانها برای تشخیص نشانههای پیری در نظر میگیرد. برخلاف تصور رایج، عواملی مانند سفید شدن مو یا طاسی اهمیت کمتری دارند و تغییرات ظریف در تون عضلانی صورت، نقش تعیینکنندهای در تشخیص سن زیستی دارند.

پزشکان در آزمایشی دیگر، با مشاهده تصاویر بیماران در مراحل پایانی سرطان و بدون استفاده از الگوریتم هوش مصنوعی FaceAge، در پیشبینی احتمال مرگ طی شش ماه، تنها اندکی بهتر از شانس عمل کردند. اما هنگامی که دادههای FaceAge در اختیار آنها قرار گرفت، دقت پیشبینیها به طور محسوسی بهبود یافت.
با توجه به نگرانیهای موجود در زمینه سوگیری نژادی در ابزارهای هوش مصنوعی، تیم تحقیقاتی FaceAge بررسیهای اولیهای انجام داد و گزارش داد که این مدل در پیشبینیها، سوگیری نژادی معناداری از خود نشان نمیدهد. با وجود این، توسعه نسخه دوم الگوریتم با استفاده از دادههای ۲۰ هزار بیمار جدید آغاز شده است.
همچنین محققان در حال بررسی اثر عواملی مانند: آرایش، جراحیهای زیبایی و نورپردازی بر دقت الگوریتم هستند تا اطمینان حاصل کنند که این فناوری تحت تأثیر تغییرات مصنوعی قرار نگیرد.
مسئله کاربرد این فناوری فراتر از حوزه پزشکی، از جمله استفاده احتمالی توسط شرکتهای بیمه یا کارفرمایان، یکی از نگرانیهای عمده پژوهشگران است. دکتر هیوگو آرتس، مدیر برنامه هوش مصنوعی در مرکز MGB، بر لزوم نظارت بر کاربرد این فناوری برای حفظ منافع بیماران تأکید کرد.
از سوی دیگر، آگاهی از سن زیستی بالاتر از انتظار، ممکن است برخی افراد را به تغییر سبک زندگی تشویق کند، اما در برخی دیگر میتواند اضطراب و نگرانی ایجاد نماید.
در همین راستا، تیم تحقیقاتی قصد دارد به زودی سامانهای عمومی راهاندازی کند که در آن افراد میتوانند با بارگذاری تصاویر خود، در یک مطالعه تحقیقاتی مشارکت داشته باشند. همچنین عرضه نسخههای تجاری این الگوریتم برای استفاده پزشکان، پس از انجام بررسیهای بیشتر و اعتبارسنجیهای لازم، در دستور کار قرار دارد.