دانشمندان ژاپنی داروی جدیدی به نام ADRIANA معرفی کرده‌اند که بدون وابستگی به مواد افیونی، درد شدید را کاهش می‌دهد.
به گزارش تکناک، این مسکن می‌تواند جایگزین ایمن‌تری برای مورفین باشد و نقش مهمی در کاهش بحران مواد افیونی ایفا کند.
فهرست مطالب
بحران جهانی مصرف مواد افیونی
سال‌ها است که مورفین و سایر داروهای افیونی به دلیل اثر قوی در کاهش درد در پزشکی استفاده می‌شوند. اما این داروها خطرات جدی مانند: تضعیف تنفس و اعتیاد را به همراه دارند. به همین دلیل، در ژاپن فقط پزشکانی با مجوز ویژه می‌توانند این داروها را تجویز کنند.
در مقابل، در آمریکا تجویز گسترده دارویی مانند اکسی‌کدون (OxyContin) به افزایش مصرف بی‌رویه و شکل‌گیری بحران مواد افیونی انجامید. تا سال ۲۰۲۳، مرگ ناشی از مصرف بیش‌ازحد این داروها به بیش از ۸۰ هزار نفر رسید و این معضل به عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی در ایالات متحده شناخته شد.
مسیر بیولوژیکی متفاوت در کاهش درد شدید
محققان دانشگاه کیوتو مسکن جدید ADRIANA را معرفی کرده‌اند که از مسیری کاملاً متفاوت عمل می‌کند. اکنون این دارو وارد مراحل توسعه بالینی شده و بخشی از یک همکاری تحقیقاتی بین‌المللی است.
پروفسور ماساتوشی هاگیوارا، یکی از پژوهشگران توسعه‌دهنده این داروی نوآورانه گفت: «اگر داروی ADRIANA با موفقیت وارد بازار شود، گزینه‌ای جدید برای مدیریت درد خواهد بود، که بدون تکیه بر مواد افیونی عمل می‌کند و می‌تواند به کاهش چشمگیر مصرف این داروها کمک نماید.»
مکانیسم عمل
الهام اولیه این پژوهش از ترکیباتی گرفته شد که عملکرد نورآدرنالین را تقلید می‌کنند. نورآدرنالین ماده‌ای شیمیایی است که در شرایط تهدیدکننده زندگی آزاد می‌شود و با فعال کردن گیرنده‌‌ای به نام α2A، درد شدید را کاهش می‌دهد.
با وجود اثر مثبت، این ترکیبات خطر بی‌ثباتی قلبی-عروقی را به همراه داشتند.
پژوهشگران با بررسی ارتباط بین سطح نورآدرنالین و گیرنده‌های α2B عنوان کردند که مهار انتخابی این گیرنده‌ها می‌تواند سطح نورآدرنالین را افزایش دهد، گیرنده‌های α2A را تحریک کند و درد را بدون خطرات قلبی کاهش دهد.
پژوهشگران با استفاده از روشی پیشرفته به نام TGFα shedding موفق شدند که برای اولین بار در جهان، ماده‌ای را پیدا کنند که گیرنده α2B را مهار می‌کند.
نتایج بالینی و آزمایش‌های آینده
پس از موفقیت در آزمایش‌های حیوانی و بررسی‌های ایمنی، آزمایش‌های بالینی تحت هدایت پزشکان در بیمارستان دانشگاه کیوتو آغاز شد. این آزمایش دارای دو مرحله بود:
- مرحله اول در افراد سالم
- مرحله دوم در بیماران پس از جراحی ریه بر اثر سرطان
هر دو مرحله نتایج بسیار امیدبخشی داشتند.
اکنون مقدمات برگزاری یک آزمایش بزرگ در ایالات متحده با همکاری شرکت BTB Therapeutics (یک استارت‌آپ منشأگرفته از دانشگاه کیوتو) در دست اجرا است.
نقشی فراتر از کاهش درد شدید
داروی ADRIANA به عنوان اولین مسکن غیر‌افیونی ژاپنی، می‌تواند نه تنها دردهای شدید بیماران را کاهش دهد، بلکه قادر است در حل بحران جهانی مواد افیونی، به‌ویژه در ایالات متحده، نقش مؤثری ایفا کند.
هاگیوارا اعلام کرد: «هدف ما این است که اثرات ضد‌درد داروی ADRIANA را در انواع مختلف درد ارزیابی کنیم و در نهایت این درمان را برای طیف وسیعی از بیماران مبتلا به درد مزمن در دسترس قرار دهیم.»
