دانشمندان دانشگاه کمبریج با ساخت دارویی جدید توانستند سیستم ایمنی را به صورت هوشمند فعال کنند که باعث درمان ایمن‌تر سرطان می‌شود.
به گزارش تکناک، این پژوهشگران با اصلاح فرایندی موسوم به STING (تحریک‌کننده ژن‌های اینترفرون) توانستند خطرات جانبی و عوارض ایمنی‌درمانی را کاهش دهند. این دستاورد می‌تواند راه را برای استفاده از یک سلاح قدرتمند و ایمن علیه تومورها هموار کند.
بهره‌گیری از سیستم ایمنی ذاتی بدن برای مقابله با سرطان یکی از نوین‌ترین و امیدبخش‌ترین روش‌ها برای درمان سرطان است. در تابستان سال گذشته نیز دانشمندان از یک واکسن جهانی سرطان خبر دادند که می‌تواند سیستم ایمنی را برای نابودی انواع سلول‌های سرطانی آموزش دهد.
یکی از مسیرهای مهم دفاعی بدن، مسیر STING نام دارد. این سیستم مثل یک هشداردهنده عمل می‌کند: زمانی که سلول‌ها با DNA غیرعادی روبه‌رو می‌شوند (مثلاً در اثر عفونت یا سرطان)، پروتئینی به نام cGAS فعال می‌شود. این پروتئین، STING را تحریک می‌کند که روی غشای سلول قرار دارد.
با فعال شدن STING، مجموعه‌ای از واکنش‌های زنجیره‌ای در بدن آغاز می‌شود که هدف آنها فراخوانی سلول‌های ایمنی برای مقابله با تهدید است.
فهرست مطالب
مشکل روش‌های قبلی در درمان سرطان
داروهای موسوم به آگونیست‌های STING برای فعال‌سازی این مسیر و حمله به تومورها طراحی شده‌اند. اما مشکل اینجا است که این داروها همیشه به طور مستقیم در محل تومور عمل نمی‌کنند و ممکن است التهاب بیش‌ازحد و عوارض جانبی خطرناک در بافت‌های سالم ایجاد کنند.
راه‌حل دانشمندان کمبریج
دانشمندان کمبریج یک سیستم دارورسانی دو بخشی طراحی کردند:
- بخش اول دارو به‌صورت شیمیایی «قفل‌دار» است، یعنی تا زمانی که با شرایط خاصی مواجه نشود، فعال نمی‌شود.
- این دارو فقط زمانی فعال می‌شود که با آنزیمی به نام β-گلوکورونیداز برخورد کند؛ آنزیمی که تقریباً فقط در سلول‌های توموری وجود دارد و در بافت‌های سالم دیده نمی‌شود.
- زمانی که دارو آزاد شد، با بخش دوم خود ترکیب می‌شود و در نهایت، مسیر STING را درون تومور فعال می‌کند. این مسیر باعث تحریک سیستم ایمنی برای حمله به سلول‌های سرطانی می‌شود.
گونکالو برناردس، پژوهشگر اصلی این مطالعه توضیح داد: «این دارو مثل فرستادن دو بسته محافظت‌شده به بدن است، که فقط وقتی به محیط خاص تومور برسند، باز و با هم ترکیب می‌شوند. نتیجه این فرایند، یک داروی قدرتمند برای فعال‌سازی سیستم ایمنی است که فقط در محل تومور عمل می‌کند و به بافت‌های سالم آسیبی نمی‌زند.»
نتایج آزمایش
این روش روی موش‌ها و گورخرماهی‌ها آزمایش شد و نتایج نشان داد که دارو فقط در بافت تومور فعال می‌شود و بافت‌های سالم را دست‌نخورده باقی می‌گذارد.
پژوهشگران معتقد هستند که این کشف نه‌تنها در درمان سرطان، بلکه در توسعه روش‌های دارورسانی هدفمند و ایمن در سایر بیماری‌ها نیز کاربرد خواهد داشت.
این کشف نه‌تنها برای درمان سرطان هیجان‌انگیز است، بلکه راهی نو برای ساخت داروهای ایمن‌تر و دقیق‌تر ارائه می‌دهد.
