یک تیم بین‌المللی از پژوهشگران موفق شد جمجمه‌ای یک میلیون ساله به نام Yunxian 2 را که در چین کشف شده بود به‌صورت دیجیتالی بازسازی کند.
به گزارش تکناک، این جمجمه، در سال ۱۹۹۰ میلادی از یک محوطه باستانی در استان هوبی چین به دست آمد. برای دهه‌ها تصور می‌شد که این جمجمه متعلق به گونه Homo erectus است، اما نتایج یک مطالعه جدید که در مجله Science منتشر شده نشان می‌دهد این نمونه به شاخه‌ای نزدیک به «انسان اژدها» یا Homo longi و همچنین دنیسوواها تعلق دارد؛ گروه مرموزی از انسان‌های باستانی که حدود ۳۰ هزار سال پیش منقرض شدند.
بازسازی این جمجمه با کمک اسکن‌های پیشرفته سی‌تی (CT) انجام شد و به دانشمندان امکان داد تا شکل اصلی و جزئیات از دست‌رفته را بازسازی کنند. بررسی‌ها نشان داد که Yunxian 2 ترکیبی از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد دارد: ظرفیت بالای جمجمه، پیشانی کشیده و کوتاه، و فاصله باریک میان حدقه‌های چشم. این صفات به روشنی در تبار Homo longi clade مشاهده می‌شود؛ گروهی از انسان‌های باستانی که بنا به شواهد، بیش از یک میلیون سال در کنار نئاندرتال‌ها و انسان‌های هوشمند اولیه زیسته‌اند.
کریس استرینگر، انسان‌شناس موزه تاریخ طبیعی لندن و یکی از نویسندگان مقاله، در گفت‌وگویی ایمیلی توضیح داد: «تبار Homo longi که شامل دنیسوواها هم می‌شود، بیش از یک میلیون سال ادامه داشت. همین موضوع درباره نئاندرتال‌ها و انسان‌های هوشمند (Homo sapiens) نیز صدق می‌کند.»
بررسی آماری ۵۷ نمونه فسیلی دیگر نشان داد که نئاندرتال‌ها نخستین گروهی بودند که حدود ۱.۳۸ میلیون سال پیش از نیاکان مشترک جدا شدند. سپس، حدود ۱.۲ میلیون سال پیش تبار Homo longi شکل گرفت و در نهایت، انسان‌های هوشمند تقریبا ۱.۰۲ میلیون سال پیش مسیر مستقل خود را آغاز کردند. این بازه زمانی نسبتا کوتاه نشان‌دهنده آن است که فرآیند تنوع‌یافتگی در میان انسان‌های باستانی با سرعتی شگفت‌انگیز رخ داده است.
اما پرسش مهم این است که چه چیزی باعث این تغییرات سریع شد؟ شیجون نی از آکادمی علوم چین، دیگر نویسنده این تحقیق، می‌گوید: «این گروه‌ها در جمعیت‌های کوچک و نسبتا جدا از هم زندگی می‌کردند و ناچار بودند خود را با زیست‌بوم‌های متنوع و تغییرات شدید محیطی سازگار کنند.»
از سوی دیگر، تغییرات آب‌وهوایی می‌تواند نقش محرک داشته باشد. استرینگر یادآور شد که حدود ۱.۱ میلیون و ۹۰۰ هزار سال پیش دو دوره سرمای شدید رخ داد که احتمالا باعث تحولات تکاملی و رفتاری، و حتی انقراض برخی گروه‌ها شده است.
اهمیت این کشف در آن است که با عقب بردن مرز زمانی پیدایش شاخه‌های مختلف انسانی، مسیر پژوهشگران را برای جست‌وجو در دوره‌های قدیمی‌تر هموار می‌کند. این امر می‌تواند به یافتن عوامل اولیه‌ای منجر شود که تکامل انسان را شکل داده‌اند.
جمجمه Yunxian 2 با ترکیب ویژگی‌های کهن و مدرن، تصویری کم‌نظیر از مرحله‌ای گذار در تاریخ تکامل ارائه می‌دهد. پژوهشگران بر این باورند که این فسیل احتمالا متعلق به شکل اولیه‌ای از گروهی است که بعدها به دنیسوواها منتهی شد.
این یافته نه‌تنها درک ما را از تاریخ پیچیده تکامل انسان غنی‌تر می‌کند، بلکه بر اهمیت آسیا به‌عنوان یکی از کانون‌های اصلی شکل‌گیری گونه‌های انسانی تاکید دارد. جمجمه Yunxian 2 اکنون به‌عنوان شاهدی ارزشمند در موزه استانی هوبی نگهداری می‌شود و بی‌تردید در سال‌های آینده منبعی کلیدی برای پژوهش‌های تکاملی خواهد بود.
