دو مطالعه جدید منتشر شده در Nature Communications تا به امروز،شواهد محکمی را برای ارتباط بین افسردگی و باکتری های روده ارائه می دهند.
به گزارش تکناک، این تحقیقات ادعا نمیکنند که باکتریهای روده مستقیماً باعث افسردگی میشوند،بلکه به یک ارتباط قوی اشاره می کنند که میتواند نشانگرهای زیستی قابل تشخیص جدیدی را برای اختلال خلقی ایجاد کند.
نظریه تاثیر میکروبیوم های(ریزبافت)روده بر خلق و خو،مطلب تازه ای نیست.محققان ارتباط های جالبی بین روده و مغز کشف کرده اند که نشان می دهد جمعیت باکتریایی در روده با رفتارهای مربوط به افسردگی مرتبط است،از جمله این تحقیقات یک مطالعه بسیار جالب در موش ها نشان داد که ویژگی های رفتاری افسردگی می تواند از طریق پیوند مدفوع به حیوانات سالم نیز منتقل شود.
این تحقیق جدید از یک مطالعه در حال انجام به نام HELIUS (زندگی سالم در یک محیط شهری)شروع شد، پروژه ای که 23هزار نفر در آمستردام را شامل می شود.بطور خاص،پروژه ی HELIUS بر تفاوت معیارهای سلامت بین افراد با قومیت های مختلف که در محیط های شهری یکسان زندگی می کنند متمرکز است.بنابراین برای محققان میکروبیوم،این تحقیق فرصتی منحصر به فرد برای کشف چگونگی تأثیر قومیت بر رابطه بین باکتری های روده و افسردگی ارائه می دهد.
اولین مطالعه که توسط محققان دانشگاه آمستردام انجام شد، حدود 3000 شرکتکننده در پروژه HELIUS را بررسی کرد که شامل شش قومیت مختلف (هلندی، سورینامی جنوب آسیا، سورینامی آفریقایی، غنا، ترک، مراکشی) بود.اگرچه هدف اولیه این مطالعه بررسی ارتباط کلی بین میکروبیوم و افسردگی بود،اما ترکیب قومی منحصر به فرد شرکتکنندگان این اجازه را داد تا اول نگاهی به اینکه آیا تفاوتهای قومی بر رابطه روده و خلق و خو تاثیر گذارند یا خیر،بیندازیم.
به طور کلی، این مطالعه،صرف نظر از قومیت،ارتباط ثابتی بین تنوع کلی میکروبی و افسردگی پیدا کرد.اساساً، هرچه جمعیت باکتریایی روده افراد متنوعتر باشد،احتمال ابتلا به افسردگی کمتر میشود.
قابل توجه است که این تحقیق تفاوتهایی را در خطر افسردگی بین قومیتها تشخیص داد، اما این تفاوتها را میتوان با تغییرات فردی در ترکیب میکروبیوم یک فرد به حساب آورد.جاش بوش،یکی از محققانی که روی این مطالعه کار می کند،حدس می زند که تفاوت های رژیم غذایی بین گروه های قومی که در یک محیط شهری زندگی می کنند می تواند بر رابطه میکروبیوم و افسردگی تاثیر بگذارد.
به گفته بوش،تفاوتهای اساسی قومی در افسردگی در واقع به تفاوتهای قومیتی در میکروبیوم مربوط میشود.وی گفت:ما هنوز دقیقاً نمی دانیم چرا این اتفاق افتاده است.این ارتباط به دلیل تفاوت در شیوه زندگی مانند سیگار کشیدن،نوشیدن مشروبات الکلی،وزن یا ورزش ایجاد نشده است ونیاز به بررسی بیشتری دارد.به عنوان مثال،رژیم غذایی ممکن است نقش داشته باشد.
مطالعه دوم به طور خاص روی گونههای باکتریایی روده که میتوانند با افسردگی مرتبط باشند تمرکز کرد.ابتدا، نمونههای مدفوع حدود 1000 نفر از جمعیت یک مطالعه سلامت جمعی در روتردام برای ردیابی ارتباط بین باکتریهای خاص و علائم افسردگی بطور دقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.سیزده نوع باکتری به طور مستقیم با علائم افسردگی مرتبط بودند.
یکی از دست اندرکاران این مطالعه می گوید:این مطالعه شواهد متقاعد کننده و قابل تکراری برای افزایش سلیموناس، لاکنوکلستریدیوم، هونگاتلا و کاهش Ruminococcus، Subdoligranulum، LachnospiraceaeUCG001، Eubacterium-ventriosum و Ruminococcusgauvreauiiigroup در روده افراد با علائم کاهش دهنده بیشتری پیدا کرد.
کشف ارتباط بین سلیموناس و علائم افسردگی مهم ترین دستاورد جدید این مطالعه است.گونههایی از باکتریهای متعلق به گونه سلیموناس در ابتلا به بیماریهای التهابی مختلف نقش دارند و ممکن است در پف کردگی قابل مشاهده در بیماران افسرده نیز دخیل باشند.
این یافته های گروه روتردام متعاقباً در یک گروه 1500 نفری از محققین HELIUS نیز تایید شد.این تحقیقات رابطه بین افسردگی و میکروبیوم را در یکی از بزرگترین نمونههای انسانی تا به امروز تأیید کرد.
البته سوال بسیار مهم این است که آیا این میکروبهای روده واقعاً در گسترش افسردگی فرد همکاری می کنند یا سایر عوامل مرتبط با افسردگی باعث این تغییرات میکروبیومی میشوند؟
نجف امین، یکی از نویسندگان مطالعه آکسفورد، گفت که وجود یک رابطه تصادفی نامشخص است. برخی از باکتریهای شناساییشده در این مطالعه با ترکیب چندین انتقالدهنده عصبی کلیدی مغز در ارتباط با خلق و خو و افسردگی شناخته شدهاند،بنابراین کاملاً قابل قبول است که بتوان حدس زد که میکروبیوم نقشی تصادفی در افسردگی بازی میکند.با این حال، امین راجع به این فرضیه اینطور گمان می کند که در این فرآیند ها به همان اندازه که افسردگی می تواند منجر به تغییرات فیزیولوژیکی دیگری شود،متعاقباً میکروبیوم نیز تغییراتی را ایجاد می کند.
شاید نتیجه فوری این مطالعات این باشد که ممکن است نوعی از باکتریهای روده که در همه دنیا یافت می شوند و در پیشرفت افسردگی نقش دارند،وجود داشته باشند.این بدان معناست که پزشکان میتوانند افسردگی را در بیماران با استفاده از نشانگرهای زیستی میکروبیوم تشخیص دهند.
امین اظهار داشت:آنچه ما به دنبال آن هستیم شناسایی باکتری هایی است که با افسردگی مرتبط هستند.این مسئله به ما در یافتن یک نشانگر زیستی برای درمان افسردگی کمک می کند که می تواند به عنوان یک اندازه گیری عینی در شناسایی موارد استفاده شود،چیزی که در حال حاضر برای افسردگی وجود ندارد.