پژوهشگران دانشگاه پناستیت توانستهاند با رادار فرکانس بالای مجهز به هوش مصنوعی، صدای تماسهای تلفنی را از فاصله حدود سه متر شنود کنند.
به گزارش تکناک، این فناوری میتواند لرزشهای بسیار کوچک گوشی را تشخیص دهد و مکالمهها را بازسازی کند. این موضوع یک هشدار جدی برای امنیت و حفظ حریم خصوصی افراد به حساب میآید.
این فناوری توانست در آزمایشها از فاصله حدود سه متر، مکالمات را با دقت تقریبی ۶۰ درصد و با دایره واژگان تا ۱۰ هزار کلمه بازسازی کند.

فهرست مطالب
از آزمایشهای اولیه تا شنود پیوسته
این پژوهش ادامه پروژهای است که در سال ۲۰۲۲ انجام شد. محققان در آن پروژه موفق شدند ۱۰ کلمه مشخص را با دقت ۸۳ درصد شناسایی کنند. در تحقیق جدید، سیستم توانست گفتار پیوسته را نیز تشخیص دهد، اما به دلیل پیچیدگی و وجود نویز در دادههای راداری، دقت آن کاهش یافته است.
سوریودای باساک، پژوهشگر اصلی این پروژه توضیح داد: «هنگام مکالمه با تلفن، ما معمولاً لرزشهایی که از بلندگو به کل گوشی منتقل میشود را نادیده میگیریم. اما با ثبت این لرزشها از راه دور به کمک رادار و تحلیل آن با یادگیری ماشینی، میتوان با استفاده از سرنخهای متنی، بخشهای زیادی از مکالمه را بازسازی کرد.»
روش کار رادار مجهز به هوش مصنوعی
پژوهشگران در این سیستم از حسگرهای راداری با موج میلیمتری استفاده کردند؛ همان فناوری که در خودروهای خودران، حسگرهای حرکتی و شبکههای G5 به کار میرود. این حسگرها لرزشهای سطحی ناشی از صدای بلندگوی گوشی را ثبت کردند.
پژوهشگران برای تحلیل دادهها از مدل متنباز Whisper استفاده کردند. این مدل هوش مصنوعی در اصل برای صدای واضح طراحی شده است. آنها با استفاده از روشی به نام Low-Rank Adaptation، فقط ۱ درصد از پارامترهای مدل را آموزش دادند تا بتواند با دادههای راداری هماهنگ شود. این روش باعث شد بدون نیاز به آموزش کامل مدل، کیفیت تبدیل گفتار به متن بهتر شود.
مقایسه رادار مجهز به هوش مصنوعی با لبخوانی
حتی اگر این سیستم فقط بخشهایی از کلمات را تشخیص دهد، مثل کلیدواژهها، باز هم میتواند در زمینههای امنیتی بسیار مهم باشد. این موضوع شبیه لبخوانی است که اغلب فقط ۳۰ تا ۴۰ درصد کلمات را درست تشخیص میدهد، اما با توجه به زمینه گفتوگو، میتواند منظور کلی را حدس بزند. به همین شکل، خروجی این سیستم هم ممکن است اطلاعات حساس را آشکار کند.

نگرانیها در مورد حریم خصوصی
باساک هشدار داد که این فناوری میتواند تهدیدی جدی برای حریم خصوصی باشد. وی در این باره گفت: «همانطور که فردی با لبخوانی میتواند از اطلاعات محدود، معنای گفتوگو را استنباط کند، خروجی مدل ما نیز با کمک سرنخهای زمینهای میتواند بخشهایی از مکالمه تلفنی را از چند متری استخراج کند. هدف ما هشدار به مردم درباره خطرات بالقوه چنین فناوریهایی است.»
این پروژه با حمایت بنیاد ملی علوم آمریکا انجام شده است و پژوهشگران تأکید دارند که هدف آنها شناسایی آسیبپذیریها قبل از سوءاستفاده افراد مخرب بوده است. آنها امیدوار هستند که در آینده بتوانند راهکارهای حفاظتی برای جلوگیری از شنود از راه دور توسعه دهند.