پزشکان با استفاده از نتایج یک مطالعه جدید، ابزار آنلاینی برای ارزیابی میزان تاثیر داروها بر کاهش فشار خون طراحی کرده‌اند.
به گزارش تکناک، فشار خون بالا یکی از شایع‌ترین مشکلات سلامتی در جهان است و انتخاب داروی مناسب برای کنترل آن، همواره برای پزشکان دشوار بوده است. تاکنون روند درمان بر پایه آزمون و خطا پیش می‌رفت، اما یک مطالعه جدید این مسیر را تغییر داده است.
این مطالعه توسط محققان مؤسسه جهانی سلامت جورج در دانشگاه نیو ساوت ولز استرالیا انجام شد. هدف اصلی پژوهش این بود که مشخص شود داروهای رایج کنترل فشار خون، چه به‌تنهایی و چه در ترکیب با یکدیگر، دقیقاً تا چه حد فشار خون بیماران را کاهش می‌دهند. همچنین تأثیر دوز دارو و سطح اولیه فشار خون نیز بررسی شد.
فهرست مطالب
اهمیت کاهش فشار خون حتی به میزان کم
دکتر نلسون وانگ، سرپرست این مطالعه گفت: «با هر کاهش ۱ میلی‌متری جیوه در فشار خون بالا، احتمال سکته قلبی یا مغزی حدود ۲ درصد کمتر می‌شود. اما از آنجایی که داروهای فشار خون انواع مختلفی دارند، دوزهای آنها فرق می‌کند و بیشتر بیماران به ترکیب چند دارو نیاز دارند، انتخاب بهترین درمان همیشه آسان نیست.»
فشار خون سالم کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه در نظر گرفته می‌شود. عدد بالا (سیستولیک) فشار هنگام انقباض قلب و عدد پایین (دیاستولیک) فشار هنگام استراحت قلب است.
روش انجام مطالعه
برای این مطالعه، داده‌های ۴۸۴ آزمایش با بیش از ۱۰۰ هزار شرکت‌کننده تجزیه و تحلیل شد. در تمامی این مطالعات، دارو یا ترکیب دارویی با دارونما مقایسه شده بود. پژوهشگران روی پنج گروه اصلی داروهای ضدفشارخون تمرکز کردند، که شامل موارد زیر بودند:
- مهارکننده‌های ACE (آنزیم مبدل آنژیوتانسین)
- مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II (ARBs)
- بتابلاکرها
- مسدودکننده‌های کانال کلسیم
- دیورتیک‌ها (ادرارآورها یا قرص‌های آب)
نتایج کلیدی تحقیق نیز عبارت بودند از:
- مصرف یک داروی فشار خون در دوز معمولی، به طور متوسط فشار سیستولیک را حدود ۹ میلی‌متر جیوه پایین می‌آورد. اگر همان دارو را با دوز دو برابر مصرف کنیم، کاهش آن فقط ۱.۵ میلی‌متر جیوه بیشتر می‌شود.
- اگر دو دارو را با دوز معمولی ترکیب کنیم، فشار خون به طور متوسط ۱۵ میلی‌متر جیوه کاهش می‌یابد، که خیلی مؤثرتر از مصرف یک دارو است. ترکیب دو دارو با دوز بالا، کاهش فشار خون را حدود ۲.۵ میلی‌متر جیوه بیشتر می‌کند.
- افرادی که فشار خون اولیه آنها پایین‌تر بوده است، کاهش کمتری را تجربه کرده‌اند.
در مجموع، حدود ۸۰ درصد داروهای تکی، اثر کمی داشتند (کمتر از ۱۰ میلی‌متر جیوه). بیشتر ترکیب‌های دو دارویی اثر متوسطی داشتند (بین ۱۰ تا ۱۹ میلی‌متر جیوه). فقط ۱۰ درصد از ترکیب‌ها باعث کاهش شدید فشار خون شدند (۲۰ میلی‌متر جیوه یا بیشتر).
معرفی ابزار آنلاین جدید
پژوهشگران با استفاده از داده‌های این مطالعه، ابزاری طراحی کردند که می‌تواند پیش‌بینی کند هر دارو یا ترکیب دارویی دقیقاً چه اثری روی فشار خون خواهد داشت. نتیجه این کار توسعه یک ماشین‌حساب آنلاین اثربخشی درمان فشار خون بود، که دقت بالایی در آزمایش‌های خارجی از خود نشان داد و اکنون در دسترس عموم قرار دارد.
برای دسترسی به این ابزار به سایت bpmodel.org مراجعه کنید.
تغییر رویکرد در کاهش فشار خون
این ابزار روش قدیمی درمان فشار خون را زیر سؤال می‌برد؛ روشی که با دوز کم شروع می‌شود و به‌تدریج افزایش می‌یابد. در روش جدید، پزشک می‌تواند از همان ابتدا مشخص کند که بیمار به چه مقدار کاهش فشار خون نیاز دارد و با کمک داده‌های علمی، بهترین ترکیب دارویی را برای او انتخاب نماید.
این روش می‌تواند از تأخیر در درمان، خطاهای ناشی از قرائت فشار خون و بار اضافی بر بیماران جلوگیری کند.
تأثیر بر سلامت عمومی
محققان قصد دارند این ابزار را در آزمایش‌های دیگر امتحان کنند. اگر این ابزار در عمل نیز مؤثر باشد، می‌تواند درصد کنترل فشار خون را در جهان به طور چشمگیری افزایش دهد.
دانشمندان بیان کردند: «حتی کاهش‌های اندک در فشار خون می‌تواند سلامت مردم را به طور چشمگیری بهتر کند. اگر فقط نیمی از افراد مبتلا به فشار خون بالا بتوانند بیماری خود را کنترل کنند، میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از مرگ نجات پیدا می‌کنند.»
