آینده جنگ‌ها با ربات‌های الهام‌گرفته از حشرات

آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی ایالات متحده آمریکا یا به اختصار دارپا به طور گسترده مشغول سرمایه‌گذاری روی ربات‌های میکروسکوپی الهام‌گرفته از حشرات، ماهی‌ها و عروس‌های دریایی است.

به گزارش تک‌ناک، دارپا (DARPA) با سابقه طولانی در اجرای پروژه‌های محرمانه و پرریسک، اکنون با توسعه این ربات‌های میکروسکوپی بار دیگر در مرکز توجه جهانی قرار گرفته است، که می‌تواند آینده جنگ‌ها و مأموریت‌های اطلاعاتی را متحول کند.

دانشمندان در سراسر جهان در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند ربات‌هایی کوچک‌تر از پهپادهای مرسوم بسازند، که هم‌اندازه موجودات ریز طبیعی باشند. الهام گرفتن از طراحی و حرکت حشرات، ماهی‌ها و عروس‌های دریایی باعث شده است که این پروژه‌ها ارزشی بیش از یک آزمایش علمی ساده پیدا کنند. دارپا با شناخت اهمیت این حوزه، از همان ابتدا سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی را برای توسعه این فناوری آغاز کرد.

یکی از شناخته‌شده‌ترین نمونه‌ها، RoboBee است که در مؤسسه Wyss دانشگاه هاروارد توسعه یافته است. این ربات با وزنی کمتر از یک‌دهم گرم، بال‌هایی دارد که صدها بار در ثانیه حرکت می‌کنند و به کمک محرک‌های پیزوالکتریک به پرواز در می‌آید. چنین ابزاری می‌تواند وارد فضاهایی شود که حتی کوچک‌ترین پهپادها توانایی دسترسی به آنها را ندارند. RoboBee قادر است برای مأموریت‌های شناسایی، نجات در ساختمان‌های فروریخته یا جمع‌آوری اطلاعات محرمانه بدون جلب توجه به کار گرفته شود.

با وجود پیشرفت‌های چشمگیر در توسعه ربات‌های الهام‌گرفته از حشرات، مسائل فنی مانند: تأمین انرژی و کنترل خودکار در این مقیاس هنوز چالش‌برانگیز هستند. با وجود این، نمونه‌های اولیه توانسته‌اند قابلیت پرواز و چابکی طبیعی را نشان دهند. بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که تنها مسئله زمان است تا نسخه‌های عملیاتی این ربات‌ها وارد میدان شوند، مگر اینکه دارپا در خفا آنها را پیش‌تر کامل کرده باشد.

همچنین پژوهشگران دارپا روی ربات‌های دریایی کار می‌کنند. نمونه بارز آن robo-jelly است، که با پشتیبانی دارپا و دفتر تحقیقات نیروی دریایی توسعه یافته است. این ربات از عضلات مصنوعی استفاده می‌کند، که با سوخت هیدروژن و اکسیژن منقبض می‌شوند و حرکت یک عروس دریایی واقعی را تقلید می‌کنند. چنین فناوری می‌تواند در پایش بنادر دشمن و مراقبت از خطوط ساحلی بدون هشدار دادن به انسان‌ها یا آسیب به حیات‌وحش کاربرد داشته باشد.

در حوزه زمینی، دانشگاه کالیفرنیا، برکلی رباتی به نام DASH را ساخته است. این ربات شش‌پا به سوسک شباهت دارد و به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار فیزیکی و توانایی حرکت سریع روی سطوح مختلف، می‌تواند در میدان‌های جنگ یا عملیات جست‌وجو و نجات بسیار مفید باشد.

شاید بحث‌برانگیزترین پروژه، «حشرات سایبورگ» باشد. پژوهشگران در این روش، به‌جای ساخت ربات کامل، میکروکنترلرها را در بدن حشرات واقعی قرار می‌دهند. این حشرات پس از بلوغ با اجزای الکترونیکی ادغام می‌شوند و از طریق تحریک الکتریکی عضلات قابل هدایت خواهند بود. این رویکرد هرچند کارآمد به نظر می‌رسد، اما نگرانی‌های اخلاقی و امنیتی فراوانی را به همراه دارد.

دارپا با سرمایه‌گذاری کلان در حوزه ربات‌های میکروسکوپی الهام‌گرفته از طبیعت و حشرات، در خط مقدم رقابتی قرار دارد که می‌تواند شیوه‌های جنگ، جاسوسی و عملیات امداد را دگرگون کند. از ربات‌های پرنده به اندازه مگس تا عروس‌های دریایی مصنوعی و سوسک‌های رباتیک، آینده‌ای در حال شکل‌گیری است که مرز میان ماشین و موجود زنده را بیش از هر زمان دیگری محو خواهد کرد.