فهرست مطالب
با شتاب جهانی در ساخت مراکز داده هوش مصنوعی، موتورهای هواپیماهای بازنشسته در آمریکا و سایر نقاط جهان به ژنراتورهای برق تبدیل می‌شوند تا از توقف رشد این حوزه جلوگیری شود.
به گزارش تکناک، مراکز داده سریع‌تر از شبکه‌های برق در حال توسعه هستند و تأسیساتی که مصرف مگاواتی بالایی دارند، گاهی سال‌ها منتظر دسترسی به شبکه می‌مانند. معمولا توسعه‌دهندگان به طور مستقیم به شبکه وصل می‌شوند یا نیروگاه‌های اختصاصی می‌سازند، اما جهش ناگهانی تقاضا، کمبود عمیق عرضه را آشکار کرده است.
اکنون زمان تحویل توربین‌های گازی جدید از شرکت‌هایی مانند GE، Vernova و Siemens Energy بین ۳ تا ۵ سال است. پل براونینگ، مدیرعامل Generative Power Solutions و رئیس پیشین GE Power & Water و Mitsubishi Power، در گزارشی برای IEEE Spectrum بیان کرد: «توربین‌های گازی کافی وجود ندارد و این مشکل به احتمال زیاد وخیم‌تر خواهد شد.»
تحقیقات صنعتی نیز این دیدگاه را تأیید می‌کنند؛ Wood Mackenzie گزارش می‌دهد که زمان تحویل توربین‌های جدید تا بعد از ۲۰۲۹ امتداد یافته است و موسسه IEEFA از عقب‌ماندگی ۸ ساله نیروگاه‌های جدید در مناطقی مانند جنوب شرقی آسیا خبر می‌دهد. این شکاف میان تقاضا و عرضه، توسعه‌دهندگان را وادار کرده است به آسمان نگاه کنند و بازاری نوظهور را شکل داده‌اند: بازسازی موتورهای هواپیماهای بازنشسته و تبدیل آنها به توربین‌های گازی مشتق‌شده از موتور جت (Aeroderivative gas turbines) که قادر به تولید برق کامل هستند.
01
از 02موتورهایی که چرخ مراکز داده هوش مصنوعی را می‌چرخانند
با وجود رشد تقاضا، این ایده جدید نیست. شرکت‌هایی مانند GE، Vernova و Siemens Energy دهه‌ها است که موتورهای هواپیما را برای تولید برق ثابت تبدیل می‌کنند. به عنوان مثال، توربین GE LM6000 از موتور جت CF6-80C2 گرفته شده است، که زمانی هواپیماهای تجاری را تغذیه می‌کرد. این توربین‌های «مشتق‌شده از هواپیما» سبک‌تر، کوچک‌تر و نگهداری آسان‌تری نسبت به توربین‌های صنعتی بزرگ دارند و برای سیستم‌های موقت یا قابل جابه‌جایی ایدئال هستند.
شرکت انرژی ProEnergy مستقر در میسوری، در نمایشگاه Data Center World Power در سن‌آنتونیو در اکتبر امسال، روش مدرن خود را به نمایش گذاشت. این شرکت موتورهای CF6-80C2 کارکرده را خریداری، بازسازی و به توربین‌های گازی طبیعی با برند PE6000 تبدیل می‌کند. هر واحد بازسازی‌شده می‌تواند تا ۴۸ مگاوات برق تولید کند، که برای تأمین یک مرکز داده کوچک تا متوسط یا شهری با ۲۰ تا ۴۰ هزار خانه کافی است. لاندون تسمر، معاون عملیات تجاری ProEnergy به IEEE Spectrum گفت که آنها ۲۱ توربین گازی برای دو پروژه مرکز داده فروخته‌اند، که در مجموع بیش از ۱ گیگاوات برق تولید می‌کند. وی تصریح کرد: «انتظار می‌رود که هر دو پروژه بین ۵ تا ۷ سال به عنوان برق پل عمل کنند، تا زمانی که اتصال به شبکه برقرار شود و دیگر نیازی به تولید دائمی پشت کنتور نباشد.»
02
از 02راه‌حل موقت برای چالش دائمی
شرکت ProEnergy به IEEE Spectrum گفت که از سال ۲۰۲۰ تاکنون ۷۵ واحد PE6000 تولید کرده است و ۵۲ واحد دیگر در حال مونتاژ یا سفارش هستند. این فناوری در ابتدا برای کمک به شبکه‌های برق در تأمین نیازهای اوج مصرف طراحی شده بود، اما اکنون بازار جدید و پررونقی در مراکز داده هوش مصنوعی پیدا کرده است. حتی تسمر مشاهده کرده که مجوزهای اتصال به شبکه در برخی موارد ۸ تا ۱۰ سال طول کشیده است. با رشد سریع زیرساخت‌های هوش مصنوعی، این موتورهای بازسازی‌شده که زمانی نماد دوران طلایی هواپیما بودند، به طور خاموش دنیای دیجیتال را روی زمین زنده نگه می‌دارند. با تشدید کمبود جهانی توربین‌ها، این نقش دوم آنها به‌عنوان تولیدکننده برق ممکن است برای حفظ شتاب انقلاب هوش مصنوعی حیاتی باشد.
