تشخیص زوال عقل در اکثر نقاط جهان بیش از ۳ سال طول می‌ کشد

یک تحقیق جهانی نشان می‌دهد که خانواده‌ها سال‌ها قبل از تشخیص رسمی زوال عقل متوجه علائم می‌شوند، اما تشخیص قطعی در اکثر نقاط جهان بیش از ۳ سال طول می‌کشد.

به گزارش تک‌ناک، زمانی که حافظه فردی شروع به ضعف می‌کند یا شخصیت او دستخوش تغییر می‌شود، خانواده‌ها اغلب خیلی زودتر از پزشکان متوجه وجود مشکل می‌شوند. اکنون این مطالعه جهانی نشان می‌دهد که این تأخیر تا چه اندازه طولانی است و به‌ طور میانگین ۳.۵ سال از اولین علائم تا تشخیص رسمی زمان می‌برد.

محققان داده‌های بیش از ۳۰ هزار نفر را از ۱۳ مطالعه در سراسر جهان بررسی کردند تا مشخص کنند که برای تشخیص زوال عقل چه مدت زمان صرف می‌شود. این یافته‌ها نگران‌کننده‌ هستند، به‌ویژه برای افرادی که افت عملکرد مغزی عزیزان خود را می‌بینند.

میانگین زمان انتظار برای تشخیص زوال عقل

این زمان به‌ معنای تقریباً چهار سال بلاتکلیفی، فرصت‌های درمانی از دست رفته و فشار روانی بر خانواده‌ها است.

برخی افراد حتی مدت بیشتری منتظر می‌مانند، مانند:

• افراد مبتلا به زوال عقل زودهنگام (قبل از ۶۵ سالگی): ۴.۱ سال
• افراد مبتلا به زوال عقل فرونتوتمپورال (FTD): ۴.۲ سال
• افراد مبتلا به آلزایمر: ۳.۶ سال

نتایج این پژوهش که در مجله International Journal of Geriatric Psychiatry منتشر شده است، نشان‌دهنده نیاز به تحول در سیستم درمانی است.

این مطالعه چه تفاوتی با مطالعات قبلی دارد؟

با وجود گستردگی زوال عقل در سراسر جهان، این نخستین مطالعه مهم است که مدت واقعی تأخیر در تشخیص را اندازه‌گیری می‌کند.

پژوهشگران به سرپرستی دکتر واسیلیکی اورگتا، هزاران مطالعه را بررسی کردند، اما تنها ۱۳ مورد یافتند که فاصله زمانی بین شروع علائم و تشخیص را به‌ طور دقیق گزارش کرده بودند.

مطالعات مربوط به هفت کشور اروپایی، استرالیا، آمریکا و چین بودند و داده‌های آنها بین سال‌های ۱۹۸۸ تا ۲۰۱۹ جمع‌آوری شده بود.

فاصله علائم تا تشخیص زوال عقل

محققان فاصله تشخیص را به‌ صورت مدت زمان بین شروع علائم (طبق گزارش بیمار یا خانواده) تا تشخیص رسمی زوال عقل تعریف کردند.

از مجموع مطالعات، داده‌های ۱۰ مطالعه تحلیل شد، که اطلاعات آماری کافی داشتند و ۲۲,۳۰۷ شرکت‌کننده را شامل می‌شد. تحلیل‌ها شامل بررسی انواع زوال عقل و مقایسه موارد زودهنگام و دیرهنگام بود.

چه کسانی بیشترین تأخیر را تجربه می‌کنند و چرا؟

بر اساس تحلیل پژوهشگران از داده‌ها:

• تشخیص زوال عقل زودهنگام تقریباً در همه کشورها تأخیر بیشتری داشت.
• زوال عقل فرونتوتمپورال (FTD) نیز تشخیص دشوارتری دارد، چرا که برخلاف آلزایمر که با اختلال حافظه آغاز می‌شود، این نوع زوال عقل با تغییرات رفتاری یا زبانی شروع می‌شود، که خانواده‌ها یا حتی پزشکان در ابتدا متوجه آن نمی‌شوند.
• زوال عقل دمانس عروقی (بر اثر سکته یا آسیب عروق مغزی) اغلب سریع‌تر تشخیص داده می‌شود، چرا که علائم آن ناگهانی و مشخص هستند.

عوامل کلیدی تأثیرگذار بر تأخیر در تشخیص زوال عقل

• سن پایین در شروع علائم: تأخیر بیشتر در تشخیص
• اختلال در عملکرد روزانه همراه با اختلال در عملکرد مغز: تشخیص سریع‌تر
• سطح تحصیلات بالاتر بیمار: گاهی باعث تشخیص سریع‌تر بود (به دلیل پیگیری بهتر خانواده‌ها)
• دسترسی به مراکز تخصصی: تشخیص سریع‌تر

در برخی کشورها مانند آمریکا، تحصیلات پایین بیمار با تأخیر بیشتر در تشخیص همراه بود، به‌ویژه در میان سیاه‌پوستان این موضوع دیده می‌شد.

چرا این تأخیر مهم است؟

این تأخیرها فقط یک عدد نیستند و می‌توانند سال‌ها عدم آگاهی، فرصتی برای درمان، برنامه‌ریزی و کاهش فشار خانواده‌ها را از بین ببرند.

در این مدت، فرد مبتلا ممکن است:

• در شغل خود با مشکل روبه‌رو شود.
• تصمیمات مالی اشتباه بگیرد.
• روابط خانوادگی‌ او دچار تنش شود.

تشخیص زودهنگام می‌تواند دسترسی به درمان، خدمات حمایتی و برنامه‌ریزی برای آینده را ممکن کند. برخی داروها نیز در مراحل ابتدایی مؤثرتر عمل می‌کنند.

الگوی جهانی تأخیر در تشخیص

این تأخیر در کشورهای مختلف با نظام‌های بهداشتی متفاوت نیز الگوی مشابهی دارد. کشورهایی مانند نروژ، فرانسه، استرالیا و آمریکا همگی تأخیرهایی بین ۳ تا ۴ سال را گزارش کرده‌اند.

حتی در کشورهای با درآمد بالا نیز تنها بین ۵۰ تا ۶۵ درصد موارد تشخیص داده می‌شوند. این رقم در کشورهای کم‌درآمد حتی کمتر است.

نگران‌کننده‌ترین نکته این است که نشانه‌هایی وجود دارد که این تأخیرها حتی با وجود آگاهی بیشتر و پیشرفت‌های پزشکی،‌ در حال افزایش هستند.

کمبود داده در مطالعات مربوط به تشخیص زوال عقل

شاید تعجب‌آور باشد که از هزاران مطالعه در زمینه زوال عقل، فقط ۱۳ مطالعه شرایط لازم برای بررسی دقیق تأخیر در تشخیص را داشتند. این کمبود داده مانع از ارائه راهکارهای عملی مؤثر می‌شود.

محققان تأکید کردند که سیستم‌های سلامت باید به‌ طور فوری اصلاح شوند تا زمان تشخیص زوال عقل به‌ویژه برای موارد زودهنگام، به‌ شدت کاهش یابد.

پیشنهادات دانشمندان برای کاهش تأخیر

• آموزش بهتر به پزشکان عمومی
• ایجاد مسیرهای تشخیصی استاندارد
• تشکیل کمپین‌های آگاهی عمومی
• ایجاد مراکز تخصصی برای تشخیص زودهنگام زوال عقل

نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که میلیون‌ها بیمار مبتلا به زوال عقل و خانواده‌های آنها، سال‌ها در انتظار پاسخی هستند که می‌تواند زندگی آنها را تغییر دهد.