افزایش قیمت حافظه DRAM بازار سخت‌افزار را به لرزه انداخت

در پی رشد تقاضای هوش مصنوعی و کاهش تولید نسل‌های قدیمی، افزایش قیمت حافظه DRAM به یکی از مشکلات اصلی بازار سخت‌افزار تبدیل شده است.

به گزارش تک‌ناک به نقل از ترندفورس، قیمت انواع حافظه DRAM در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۵ افزایش چشمگیری خواهد یافت و این افزایش بسته به نوع محصول می‌تواند تا ۴۵ درصد نیز برسد. عوامل اصلی این افزایش قیمت شامل تخصیص مجدد ظرفیت تولید و توقف تولید نسل‌های قدیمی و رشد تقاضای سرورها برای هوش مصنوعی و روندهای فصلی در بازار مصرف‌کننده عنوان شده‌اند. شایان ذکر است که این تحلیل هنوز شامل تعرفه واردات ۲۵ درصدی آمریکا بر محصولات وارداتی از ژاپن و کره‌جنوبی نمی‌شود.

افزایش محدود قیمت نسل‌های جدید

طبق گزارش ترندفورس، حافظه DDR5، رایج‌ترین نوع DRAM در کاربردهای کلاینت و سرور، با افزایش قیمتی در حدود ۳ تا ۸ درصد مواجه خواهد شد. همچنین، حافظه LPDDR5X که عمدتاً در دستگاه‌های موبایلی استفاده می‌شود، به‌دلیل محدودیت عرضه و تقاضای فصلی با افزایش ۵ تا ۱۰ درصدی روبه‌رو می‌شود. حافظه GDDR7 که هنوز در مراحل اولیه پذیرش بازار قرار دارد؛ اما تولیدش با سرعت در حال افزایش است، افزایش قیمتی جزئی بین ۰ تا ۵ درصد را تجربه خواهد کرد؛ زیرا بخشی از ظرفیت تولید GDDR6 به آن اختصاص یافته است.

رشد انفجاری قیمت نسل‌های قدیمی‌تر

تامزهاردور می‌نویسد که در مقابل، نسل‌های قدیمی‌تر حافظه با رشد قیمتی بسیار شدیدتری مواجه خواهند شد. حافظه DDR4 به‌دلیل کاهش تولید و اجرای برنامه‌های توقف تولید شرکت‌های بزرگ، شاهد جهشی ۳۸ تا ۴۳ درصدی در نسخه‌های مخصوص کامپیوترهای شخصی و ۲۸ تا ۳۳ درصدی در نسخه‌های سروری خواهد بود.

همچنین، قیمت حافظه LPDDR4X به‌دلیل خروج سریع از چرخه تولید و افزایش سفارش‌های مجدد، بین ۲۳ تا ۲۸ درصد افزایش خواهد یافت. حافظه GDDR6 نیز به‌دلیل تمرکز تولیدکنندگان بر GDDR7، با افزایش قیمت ۲۸ تا ۳۳ درصدی مواجه می‌شود؛ زیرا کمبود عرضه کوتاه‌مدتی در بازار کارت‌های گرافیکی ایجاد خواهد شد.

این نکته مهم است که حافظه GDDR6 هنوز در بسیاری از کارت‌های گرافیک اقتصادی و میان‌رده مانند Radeon RX 9060 و 9070 شرکت AMD و محصولات نسل‌های قبلی از AMD و اینتل و انویدیا استفاده می‌شود. بنابراین، مشخص نیست که این افزایش قیمت چگونه بر بازار کارت‌های گرافیک ارزان‌قیمت و محصولات جدید AMD تأثیر خواهد گذاشت.

رشد بازار HBM در سایه هوش مصنوعی

در حوزه حافظه‌های پهن‌باند (HBM) نیز شاهد افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۵ خواهیم بود که جهشی چشمگیر در مقایسه با رشد ۵ تا ۱۰ درصدی فصل قبل محسوب می‌شود. دلیل این رشد تقاضای فزاینده برای شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی در مراکز داده، به‌ویژه کارت‌های سری B300 انویدیا با حافظه HBM3E به ظرفیت ۲۸۸ گیگابایت عنوان شده است.

ترندفورس پیش‌بینی می‌کند که سهم HBM از بازار کلی DRAM به ۱۰ درصد در سه‌ماهه سوم برسد؛ در‌حالی‌که این سهم در سه‌ماهه دوم ۹ درصد بوده است. این روند رشد استفاده از HBM3E و ورود نسل جدید شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی AMD و انویدیا (نظیر MI350X و B300/Blackwell Ultra) را نشان می‌دهد.

تأثیر تعرفه‌ها و کاهش تولید بر بازار DRAM

بخش حافظه DRAM ویژه کامپیوترهای شخصی علاوه‌بر مشکلات تقاضا، با عوامل ژئوپلیتیکی نیز زیر فشار قرار دارد. برخی تولیدکنندگان با پیش‌بینی اعمال تعرفه‌های جدید سفارش‌های خود را تسریع کرده‌اند؛ اما شرکت‌های بزرگ سازنده DRAM، تولید حافظه‌های ویژه کامپیوترهای شخصی را کاهش داده و تمرکز خود را بر حافظه‌های سرور و HBM گذاشته‌اند.

با درنظرگرفتن اینکه تعرفه واردات ۲۵ درصدی آمریکا بر تمامی انواع حافظه‌های تولیدی در ژاپن و کره‌جنوبی از اول آگوست اعمال خواهد شد، افزایش قیمت حافظه‌های کامپیوترهای شخصی ازجمله DDR و GDDR و LPDDR از ماه آینده اجتناب‌ناپذیر است. همچنین، حافظه‌های سرور تحت‌تأثیر این تعرفه‌ها قرار خواهند گرفت؛ اگرچه تأثیر تعرفه‌ها بر این نوع حافظه‌ها اندکی دیرتر از حافظه‌های مصرفی احساس خواهد شد.