فهرست مطالب
معدن شهری ضایعات الکترونیکی اروپا، سالانه میزبان حدود ۱ میلیون تن مواد خام حیاتی و ارزشمند است.
به گزارش تکناک، این منابع میتوانند نقشی کلیدی در توسعه فناوریهای سبز، تقویت زیرساختهای دیجیتال و ارتقای توان دفاعی ایفا کنند. این گزارش که توسط کنسرسیوم FutuRaM و با حمایت اتحادیه اروپا تهیه شده، همزمان با روز جهانی ضایعات الکترونیکی در 14 اکتبر منتشر شده است. دادههای ارائه شده در این گزارش، جامعترین اطلاعات تاکنون درباره چرخه تجهیزات الکترونیکی و برقی (EEE) از زمان فروش تا پایان عمر مفید در منطقه EU27+4 (اتحادیه اروپا، بریتانیا، سوئیس، ایسلند و نروژ) را در اختیار مردم قرار میدهد.
جسیکا روسوال، کمیسر اتحادیه اروپا در امور محیط زیست، منابع آبی و اقتصاد چرخشی رقابتی تأکید کرد: «اروپا بیش از 90 درصد مواد خام حیاتی خود را از کشورهای ثالث تأمین میکند، اما تنها بخش بسیار کمی از آنها، یعنی تنها 1 درصد بازیافت میشود. زمان آن رسیده است که نگرش ما نسبت به جمعآوری، جداسازی و پردازش این کوه فزاینده ضایعات الکترونیکی تغییر کند و آن را به منبعی جدید از ثروت تبدیل کنیم.»
وی تصریح کرد: «اختلالات تجاری، از ممنوعیتهای صادراتی گرفته تا جنگها، آسیبپذیری اروپا را نمایان میکند. بازیافت نه تنها یک ضرورت محیط زیستی است، بلکه یک استراتژی ژئوپلیتیکی به حساب میآید.»
01
از 02کوهی از ضایعات الکترونیکی اروپا
اروپا در سال 2022، حدود 10.7 میلیون تن ضایعات الکترونیکی تولید کرد، که معادل حدود 20 کیلوگرم برای هر نفر بود. از این میزان، 54 درصد به صورت قانونی مدیریت شد، اما 46 درصد دیگر (5 میلیون تن) وارد مسیرهای غیرقانونی مانند: دفن، سوزاندن یا بازیافت مخلوط فلزات شد و مقادیر قابل توجهی مواد ارزشمند از بین رفت.
از ضایعات الکترونیکی قانونی، حدود 400 هزار تن مواد خام حیاتی (CRMs) بازیابی شد، که شامل 162 هزار تن مس، 207 هزار تن آلومینیوم، 12 هزار تن سیلیکون، 1000 تن تنگستن و 2 تن پالادیوم میشدند. پیشبینی میشود که حجم ضایعات تجهیزات برقی و الکترونیکی (WEEE) تا سال 2050 به 12.5 تا 19 میلیون تن برسد و مواد خام حیاتی به 1.2 تا 1.9 میلیون تن در سال افزایش یابد. میزان بازیافت نیز تا آن زمان میتواند بیش از 1.5 میلیون تن مواد خام حیاتی در سال باشد.
پاسکال لروی، مدیرکل انجمن ضایعات الکتریکی و الکترونیکی (WEEE) در بروکسل خاطرنشان کرد: «تصور تمدن مدرن بدون دسترسی به مواد خام حیاتی غیرممکن است.»
وی تأکید کرد: «بدون این مواد حیاتی، امکان تولید باتریها، توربینها، چیپها و کابلهایی وجود نخواهد داشت که زیرساختهای آینده سبز و دیجیتال اروپا را شکل میدهند. با بهرهبرداری از ضایعات الکترونیکی به جای استخراج مستقیم از زمین، اروپاییها فرصت بینظیری برای ایجاد زنجیرههای تأمین چرخهای، کاهش آسیبپذیری در برابر شوکهای جهانی و تامین بلوکهای سازنده آینده خود دارند.»

02
از 02آینده در دستان پنلهای فوتوولتائیک
بر اساس پیشبینیها، تا سال ۲۰۵۰ پنلهای فوتوولتائیک سریعترین رشد را در میان دستههای ضایعات الکترونیکی خواهند داشت و حجم آنها از 150 هزار تن در سال 2022 به 2.2 میلیون تن افزایش مییابد. این روند، ضرورت توسعه راهکارهای پیشرفته بازیافت برای استخراج سیلیکون، نقره و فلزات کمیاب را برجسته میکند، که نقش کلیدی در گذار انرژی اروپا دارند. علاوه بر این، دستههای مهم دیگری مانند تجهیزات بزرگ (مثل ماشینهای لباسشویی) و تجهیزات کوچک نیز با رشد قابل توجهی روبهرو خواهند شد.
اروپا با اجرای یک استراتژی پنجگانه قصد دارد بازیافت مواد خام حیاتی از ضایعات الکترونیکی را تقویت کند. این برنامه شامل افزایش نرخ جمعآوری برای ورود بیشتر ضایعات قانونی، طراحی محصولات با قابلیت جداسازی آسان و هدفگذاری هوشمندانه روی اجزای غنی برای استخراج مواد است. همچنین اروپا امیدوار است که ظرفیت بازیافت پیشرفته را افزایش دهد و از طریق سیاستهای مالی، مشوقها را با اهداف بازیافت هماهنگ کند.