مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد کلسترول تخم‌مرغ تأثیری بر میزان کلسترول مضر بدن ندارد؛ بلکه چربی اشباع عامل اصلی افزایش کلسترول بد است.
به گزارش تکناک، در یک آزمایش بی‌سابقه، پژوهشگران دانشگاه استرالیای جنوبی (UniSA) اثرات جداگانه کلسترول و چربی اشباع را بر سطح کلسترول بد (LDL) بررسی کردند و به نتایجی شگفت‌انگیز رسیدند: خوردن روزانه دو عدد تخم‌مرغ در رژیمی با کلسترول بالا اما چربی اشباع کم، باعث کاهش سطح کلسترول مضر و کاهش خطر بیماری‌های قلبی می‌شود.
پروفسور جان باکلی، پژوهشگر ارشد این مطالعه، گفت: سال‌ها تخم‌مرغ به اشتباه مضر شمرده می‌شد. بله، تخم‌مرغ کلسترول دارد، اما چربی‌های مضر آن بسیار کم است. متأسفانه فقط به کلسترول توجه شد و فواید مهم آن فراموش گردید.
فهرست مطالب
ساختار مطالعه
در این مطالعه ۶۱ فرد سالم در سه دوره پنج‌هفته‌ای تحت رژیم‌های متفاوت قرار گرفتند. در حالی که میزان کالری همه رژیم‌ها یکسان بود، ترکیب کلسترول و چربی اشباع در آنها تفاوت داشت:
- رژیم تخم‌مرغی: روزانه دو عدد تخم‌مرغ، کلسترول بالا (۶۰۰ میلی‌گرم)، چربی اشباع پایین (۶٪)
- رژیم بدون تخم‌مرغ: بدون تخم‌مرغ، کلسترول پایین (۳۰۰ میلی‌گرم)، چربی اشباع بالا (۱۲٪)
- رژیم مقایسه‌ای: یک تخم‌مرغ در هفته، کلسترول بالا (۶۰۰ میلی‌گرم)، چربی اشباع بالا (۱۲٪)
یافته‌ها
نتایج نشان داد رژیم تخم‌مرغی سطح کلسترول مضر را به‌طور چشمگیری کاهش داد. در حالی که رژیم بدون تخم‌مرغ تأثیر چندانی در کاهش کلسترول مضر نداشت، با وجود آن‌که کلسترول بسیار پایین‌تری داشت. این یافته‌ها نشان دادند که عامل اصلی افزایش کلسترول مضر، چربی اشباع است، نه کلسترول غذایی.
تحلیل دقیق‌تر نشان داد تخم‌مرغ روی نوع کلسترول مضر اثر می‌گذارد. به این صورت که مقدار ذرات درشت کلسترول مضر را کم می‌کند و کمی ذرات ریز کلسترول مضر را افزایش می‌دهد. ذرات ریز کلسترول مضر راحت‌تر می‌توانند به دیواره رگ‌ها بچسبند و باعث گرفتگی عروق شوند. اما محققان می‌گویند این تغییرات لزوماً خطرناک نیستند و باید پژوهش‌های بیشتری انجام شود تا تأثیر واقعی آن بر سلامت قلب مشخص شود.
در رژیم بدون تخم‌مرغ نیز ترکیب مشابهی دیده شد: کاهش ذرات بزرگ و افزایش ذرات کوچک، اما بدون تأثیر معنادار در کاهش کلی کلسترول مضر.
تأثیر تخم‌مرغ بر آنتی‌اکسیدان‌ها و تحرک بدنی
مطالعات نشان داد مصرف تخم‌مرغ باعث افزایش دو ماده مفید به نام‌های لوتئین و زآگزانتین در بدن می‌شود. این مواد که در زرده تخم‌مرغ وجود دارند، برای سلامت چشم و مغز مفید بوده و به کاهش التهاب بدن کمک می‌کنند. جالب این که شرکت‌کنندگانی که تخم‌مرغ مصرف می‌کردند، تحرک روزانه بیشتری هم داشتند. پژوهشگران حدس می‌زنند این مواد ممکن است بر میزان انرژی و انگیزه افراد تأثیر بگذارند، اما این ارتباط هنوز به طور قطعی ثابت نشده است.
بازنگری در باورهای تغذیه‌ای گذشته
از دهه ۱۹۵۰، وقتی ارتباط بین کلسترول خون و بیماری‌های قلبی مشخص شد، این تصور غلط رواج یافت که خوردن غذاهای پرکلسترول مانند تخم‌مرغ باعث افزایش کلسترول خون می‌شود. این باور در دهه‌های بعدی بدون شواهد علمی محکم، وارد توصیه‌های تغذیه‌ای شد.
در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ نیز با رواج رژیم‌های کم‌چربی، زرده تخم‌مرغ که حاوی چربی و ۶۰ کالری بود، بار دیگر مورد هجوم قرار گرفت، در حالی‌که چربی آن عمدتاً از نوع غیراشباع و مفید است و بخش اعظم ویتامین‌ها را نیز در خود دارد.
پایان یک سوءتفاهم بزرگ
پروفسور باکلی تأکید می‌کند: ما در این مطالعه تأثیرات کلسترول و چربی اشباع را از هم جدا کردیم و نشان دادیم که کلسترول بالای غذایی، وقتی در کنار چربی اشباع پایین مصرف شود، لزوماً باعث افزایش کلسترول مضر نمی‌شود. این چربی اشباع است که عامل اصلی افزایش کلسترول مضر است.
یک تحقیق قدیمی‌تر نیز نشان داد مصرف تا شش تخم‌مرغ در هفته با ۲۹٪ کاهش خطر بیماری قلبی همراه است.
این تحقیق به ما یادآوری می‌کند که نباید غذاها را فقط بر اساس یک ماده مغذی (مثل چربی یا قند) قضاوت کنیم. در گذشته اشتباه می‌کردیم که مثلاً تخم‌مرغ را فقط به خاطر کلسترولش بد می‌دانستیم، در حالی که باید به ترکیب کلی غذا، سبک زندگی فرد، باکتری‌های روده و حتی زمان خوردن آن هم توجه کنیم.
اگر نگران سلامتی قلب‌تان هستید، بهتر است به جای حذف تخم‌مرغ، مصرف چربی‌های اشباع (مثل سوسیس، کالباس، کره و خامه) را محدود کنید. تخم‌مرغ منبعی غنی از مواد مغذی و بی‌خطر برای قلب است، به‌ویژه اگر در چارچوب یک رژیم متعادل مصرف شود.
