فهرست مطالب
یک شکایت افشاگرانه جدید در آمریکا موجی از نگرانی را درباره ایمنی رباتهای انساننما برانگیخته است.
به گزارش سرویس فناوری تکناک، داستانی که از دل این پرونده بیرون آمده است، شباهت زیادی به فیلمهای دلهرهآور علمی-تخیلی دارد؛ جایی که یک مهندس ایمنی نادیدهگرفتهشده تلاش میکند جلوی شتابزدگی یک شرکت رباتیک را بگیرد، اما در نهایت خود او کنار گذاشته میشود تا مسیر توسعه رباتهایی با قدرت «شکستن استخوان» هموارتر شود.
این پرونده که علیه شرکت Figure AI تنظیم شده است، مجموعهای از ادعاهای تکاندهنده را روایت میکند. ادعاهایی که اگر حتی بخشی از آن درست باشد، نشان میدهد صنعت رباتیک در رقابتی بیسابقه گرفتار نوعی «تب تسلیحاتی فناوری» شده است؛ رقابتی که در آن سرعت توسعه از ایمنی کارکنان پیشی میگیرد.
01
از 04شروع داستان: مهندسی که هشدار میدهد و مدیریتی که عجله دارد
شاکی پرونده، رابرت گروئندل، مهندس ایمنی رباتیک ادعا میکند که وقتی برای نخستین بار وارد Figure AI شده، با واقعیتی نگرانکننده روبهرو شده است. به گفته او، شرکت هیچ سیستم رسمی برای ارزیابی خطر، گزارش حوادث یا مدیریت ایمنی نداشته و تنها فردی که مسئولیت این حوزه را برعهده داشته یک پیمانکار بیرونی بوده، که حتی تجربه او در حوزه تراشه بوده است.
بر اساس این گزارش؛ این ادعاها با ادبیاتی توصیف شدهاند که شباهت آن به فیلمهایی مانند: Michael Clayton یا RoboCop انکارناپذیر است. در روایت شاکی، مدیران شرکت در ابتدا ظاهر همکاری دارند، اما هرچه او بیشتر درباره ضعفهای ایمنی هشدار میدهد، مقاومت مدیران بیشتر میشود. حتی گفته شده است که برخی مدیران تاکید کردهاند که شرکت «حوصله سندهای رسمی» در حوزه ایمنی را ندارد و این کار «برای سرعت توسعه» مزاحم است.
02
از 04زمانی که رباتهای انساننما ۲۰ برابر آستانه درد ضربه میزنند
نقطه اوج این روایت در تابستان ۲۰۲۵ اتفاق میافتد. گروئندل طبق ادعاهای خود آزمایشهایی انجام میدهد تا قدرت ضربه ربات Figure 02 را اندازهگیری کند. نتایج هولناک بوده است. به گفته او، ربات با سرعتی «فراتر از توان انسانی» ضربه میزند و نیرویی تولید میکند که بیش از دو برابر نیروی لازم برای «شکستن جمجمه یک انسان بالغ» است.
یک روز بعد، طبق روایت شکایت، شرکت بهطرزی عجیب به او افزایش حقوق میدهد؛ اقدامی که بهجای آرام کردن او، باعث میشود با شدت بیشتری هشدار بدهد. او پیامهایی به مدیرعامل ارسال میکند و خواستار توقف فوری فعالیت ربات در نزدیکی کارکنان میشود. اما طبق متن شکایت، پاسخی دریافت نمیکند.
در همین دوره، گروئندل ادعا میکند که چند «حادثه نزدیک» نیز اتفاق افتاده است. در یکی از موارد، ربات دچار اختلال شده و به جای یک حرکت کنترلشده، به صورت مستقیم به یخچال استیل ضربه زده است؛ این ضربه چنان قدرتمند بوده که یک شیار عمیق در درب فلزی ایجاد کرده است. از نظر شاکی، این اتفاق تنها چند سانتیمتر با یک حادثه بالقوه مرگبار فاصله داشته است.
03
از 04مقاومت مدیریتی و نگرانی از فریب سرمایهگذاران
بهگفته شاکی، او بارها هشدار داده است که کماهمیت جلوهدادن خطرها میتواند باعث شود که مستندات داخلی شرکت با آنچه به سرمایهگذاران نشان داده میشود تفاوت داشته باشد. او حتی نوشته است که «تحریف برنامه ایمنی» میتواند مصداق رفتار فریبکارانه باشد. اما طبق روایت او، همین هشدارها نقطه آغاز کنار گذاشتن تدریجی او است.
به ادعای شاکی، در فاصله مرداد تا شهریور ۲۰۲۵، اختیار و جایگاه او در شرکت کاهش مییابد. جلساتی که باید او در آنها نقش محوری داشته باشد بدون او برگزار میشود و در نهایت در سپتامبر همان سال اخراج میشود؛ آنهم توسط همان مدیری که چند هفته پیش، افزایش حقوق را نشانه «تقدیر از عملکرد او» دانسته بود.
04
از 04پاسخ شرکت درباره اخراج شاکی و نگرانی درباره رباتهای انساننما
شرکت Figure AI همه این ادعاها را رد کرده و به CNBC گفته که گروئندل به دلیل «عملکرد ضعیف» اخراج شده است. شرکت مدعی است تمام ادعاها «نادرست» هستند و در دادگاه بیاعتبار خواهند شد.
با وجود این، شکایت تازه در زمانی مطرح شده که Figure AI یکی از پرسروصداترین شرکتهای رباتیک در جهان است. این شرکت سال گذشته با انتشار دموی مدل Figure 01 توجه جهانی را جلب کرد؛ دمویی که در آن یک ربات انساننما به دستوری مانند «چیزی برای خوردن» پاسخ میدهد و یک سیب تحویل میدهد. از آن زمان، ارزش شرکت ۱۵ برابر شده است و سرمایهگذارانی مانند: انویدیا، جف بزوس و مایکروسافت از حامیان آن هستند.
ماجرای Figure AI تنها یک نمونه در موج بزرگتری است که صنعت رباتیک را در سالهای اخیر فرا گرفته است. شرکتها در تلاش هستند نسل تازهای از رباتها را وارد خانهها کنند. رقابت شدید، سرمایهگذاری میلیاردی، تبلیغات چشمگیر و سرعت توسعه بالا باعث شده است که بسیاری از متخصصان هشدار دهند که یک «حباب رباتیک» در حال شکلگیری است.
حتی رادنی بروکس، بنیانگذار iRobot در مقالهای هشدار داده است که رباتهای انساننمای کنونی تا سالها قادر به یادگیری مهارتهای واقعی و ایمن نخواهند بود، هرچند شرکتها میلیاردها دلار برای آموزش آنها خرج میکنند.
شکایت گروئندل، چه در دادگاه تأیید شود و چه رد، یک پیام روشن دارد: صنعت رباتیک به نقطهای رسیده که سرعت نوآوری از ظرفیت شرکتها برای کنترل خطرها جلو زده است. این شکایت نشان میدهد که رقابت برای توسعه رباتهای انساننما میتواند پیامدهایی داشته باشد که تنها در فیلمهای علمی-تخیلی دیده میشد.

















