مدیر مالی موزیلا در دادگاه رسیدگی به انحصارطلبی گوگل هشدار داد که اگر وزارت دادگستری ایالات متحده تمام پیشنهادهای خود را برای محدود کردن قدرت گوگل در بازار جستوجو اجرایی کند، احتمال حذف کامل مرورگر فایرفاکس از بازار وجود دارد.
به گزارش تکناک، یکی از مهمترین پیشنهادهای وزارت دادگستری، ممنوعیت پرداخت پول توسط گوگل برای قرار گرفتن به عنوان موتور جستوجوی پیشفرض در مرورگرهایی مانند فایرفاکس است. این در حالی است که دادگاه پیشتر حکم داده بود که گوگل با استفاده از قراردادهای انحصاری، موتور جستوجوی خود را به شکل غیرقانونی بر مرورگرها و تلفنهای همراه غالب کرده و راه رقابت را برای دیگران بسته است.
اریک مولهایم، مدیر مالی شرکت موزیلا، روز جمعه در شهادت خود گفت: «این مسئله بسیار ترسناک است. اگر این درآمد حذف شود، موزیلا مجبور خواهد شد که کاهشهای گستردهای در سراسر شرکت اعمال کند و در نتیجه، کاهش سرمایهگذاری در توسعه فایرفاکس باعث خواهد شد که علاقه کاربران به آن از بین برود و در نهایت این مرورگر از بازار حذف شود.»

بر اساس اظهارات وی، حدود ۹۰ درصد از درآمد تجاری موزیلا از مرورگر فایرفاکس به دست میآید و ۸۵ درصد از این درآمد نیز ناشی از قرارداد با گوگل است. از بین رفتن ناگهانی این منبع درآمد میتواند «سقوطی پیوسته» برای موزیلا به همراه داشته باشد، که هم فعالیتهای تجاری و هم پروژههای غیرانتفاعی نظیر ابزارهای متنباز و پروژههای مبتنی بر هوش مصنوعی را برای مقابله با تغییرات اقلیمی تهدید میکند.
همچنین مولهایم هشدار داد که این وضعیت میتواند سلطهگری گوگل را تثبیت کند؛ چرا که موتور مرورگر فایرفاکس با نام Gecko تنها موتور غیرمتعلق به شرکتهای بزرگ فناوری است. در مقابل، دو موتور دیگر یعنی Chromium و WebKit به ترتیب متعلق به گوگل و اپل هستند.
او تأکید کرد که جایگزین کردن قرارداد فعلی با گوگل به راحتی ممکن نیست، حتی اگر با مایکروسافت برای استفاده از بینگ به عنوان موتور پیشفرض مذاکره شود. وی در این باره گفت که بدون حضور گوگل در فرایند مزایده، سهم درآمدی مذاکرهشده کاهش مییابد و بینگ توانایی کسب درآمد از ترافیک را در سطح گوگل ندارد.
در بیانیهای که در دسامبر ۲۰۲۴ به هیئتمدیره موزیلا ارائه شد، آمده بود که حذف پرداختهای گوگل یک «تهدید جدی برای بقای موزیلا» است، که توان جبران محدودی دارد. آزمایشی که بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ انجام شد نیز نشان داد که تغییر موتور پیشفرض فایرفاکس از گوگل به بینگ، باعث کاهش درآمد قابل توجهی شد.
تجربه گذشته نیز مهر تأییدی بر این نگرانیها است؛ زمانی که موزیلا بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ یاهو را به عنوان موتور پیشفرض فایرفاکس انتخاب کرد، بسیاری از کاربران به دلیل نارضایتی، مرورگر خود را تغییر دادند.
با وجود آنکه وزارت دادگستری امیدوار است پیشنهادهای آنها زمینه را برای ظهور موتورهای جستوجوی باکیفیت فراهم کند، اما مولهایم هشدار داد که این روند زمانبر است و موزیلا در این فاصله برای زنده ماندن با مشکلات شدید مالی و راهبردی روبهرو خواهد شد.
مولهایم در بازپرسی بیان کرد که وابستگی به تنها یک منبع درآمدی — گوگل — قابل دفاع نیست و مرورگرهایی مانند اُپرا توانستهاند با تبلیغات، درآمد بیشتری نسبت به قراردادهای جستوجو کسب کنند. با وجود این، فایرفاکس به دلیل تمرکز بر حفظ حریم خصوصی، مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است.
نکته قابل توجه اینکه با وجود حمایت موزیلا از نمایش گزینههای انتخاب مرورگر در تلفنها و رایانهها، این شرکت از نمایش گزینهای برای انتخاب موتور جستوجو در داخل مرورگر پشتیبانی نمیکند. مولهایم در این زمینه گفت: «ما به کاربران یادآوری میکنیم که گزینههای مختلفی برای جستوجو وجود دارد. انتخاب برای ما ارزشمند است، اما زمینه نیز اهمیت دارد.»
گفتنی است، قاضی پرونده از مولهایم پرسید که آیا وجود شرکتی با کیفیت و توانایی کسب درآمد مشابه گوگل به نفع موزیلا خواهد بود یا خیر؟ او پاسخ داد: «اگر ناگهان در چنین دنیایی قرار بگیریم، آن دنیا قطعاً برای موزیلا بهتر خواهد بود.»